Klimaatsceptici misbruiken fouten in IPCC-rapport
Foto: demonstratie op de laatste dag van de VN-klimaattop in Kopenhagen (december 2009)
Door Peter van Eerbeek
Dat er fouten in de rapporten staan is natuurlijk problematisch. Zo bleek in een rapport uit 2007 het jaartal 2035 niet te kloppen, dat genoemd werd voor het mogelijk verdwijnen van gletsjers in de Himalaya. Dit had 2350 moeten zijn. Overigens werden in de beleidssamenvatting wel de juiste gegevens opgenomen. Tevens stelde het rapport dat 55 procent van Nederland onder de zeespiegel ligt. Waarschijnlijk kwam dit door een foute optelling van gegevens die door een Nederlands instituut waren aangeleverd. Hierin stond dat 26 procent van Nederland onder de zeespiegel ligt, en dat 29 procent gevaar loopt door het overstromen van rivieren.
De klimaatsceptici maken deze fouten echter veel groter dan dat ze in werkelijkheid zijn. Aan het rapport uit 2007 waar de commotie over ontstond droegen in totaal meer dan 1250 auteurs bij, waarvan ruim 450 als hoofdauteur. De ruim 90.000 commentaren van de meer dan 1250 experts die de stukken doornamen en becommentarieerden zijn, samen met reacties van de auteurs, toegankelijk voor het publiek. Het rapport bestond uit drie delen met een totaal van 2500 pagina’s. Dat er bij een project van dergelijke grootte en complexiteit fouten gemaakt kunnen worden is erg vervelend maar helaas niet uit te sluiten.
Voor elk van deze drie delen bestond er een werkgroep. De hoofdconclusie van het rapport uit de eerste werkgroep is dat de door mens gecreëerde uitstoot van broeikasgassen met grote waarschijnlijkheid verantwoordelijk is voor klimaatverandering. Dit deel van het rapport gaat over de wetenschappelijke basis voor de oorzaken van klimaatverandering. De fouten die nu gevonden zijn staan in het tweede deel van het rapport, wat gaat over de gevolgen van klimaatverandering. De klimaatsceptici echter grijpen de fouten met betrekking tot de gevolgen van klimaatverandering aan om de oorzaken ter discussie te stellen. Zij ontkennen dat de uitstoot geproduceerd door de mens waarschijnlijk de belangrijkste oorzaak is van klimaatverandering.
De VN-klimaattop in Kopenhagen was niet een mislukking omdat de wereldleiders weigerden te erkennen dat klimaatverandering veroorzaakt wordt door uitstoot door de mens. Het was een mislukking omdat de grootste veroorzakers van uitstoot weigerden om hiertegen concrete actie te ondernemen, omdat zij de belangen van de eigen economie boven die van de planeet als geheel stellen. Dit stond in schril contract met de protesten rond de top van 100 duizend mensen die concrete en verregaande maatregelen eisen om klimaatverandering tegen te gaan.
Het gemeenschappelijke vertrekpunt blijft echter dat klimaatverandering een menselijke oorzaak heeft. Met het groeien van overeenstemming hierover in de afgelopen jaren zijn de klimaatsceptici terecht meer en meer buiten het debat komen te staan. Na Kopenhagen hopen zij zich door de fouten in het IPCC-rapport van de marge van het debat weer naar centrum te vechten, en daarmee aanvallen te openen op de klimaatbeweging als geheel. Maar de hoofdconclusie van het IPCC is nog steeds gerechtvaardigd, evenals de noodzaak om een beweging op te bouwen die de urgente klimaatmaatregelen kan afdwingen.