Kleurrijk protest tegen racisme trekt veel mensen
Door Kees Hoogendijk
Ieder jaar wordt er rond 21 maart wereldwijd de straat op gegaan. 21 maart is de internationale dag tegen racisme en discriminatie. De dag werd uitgeroepen door de VN na de brute moord op 69 mensen door het Zuid-Afrikaanse apartheidsbewind, die in Sharpeville demonstreerden tegen de zogenaamde pasjeswetten.
Het protest van dit jaar vond plaats tegen de achtergrond van de opkomst van racistische en fascistische partijen en straatbewegingen in heel Europa. Op het moment dat het programma op het Beursplein in Amsterdam van start ging om 13.00 uur, kwamen fascisten van Pegida en de Nederlandse VolksUnie bijeen in Utrecht. Terecht wees Ewout van den Berg op het podium namens het comité op de hypocriete uitspraak van premier Rutte die vluchtelingen opriep om thuis te blijven. ‘Als de Nederlandse roofstaat dat ook zou doen, dan zouden deze mensen misschien niet hoeven te vluchten.’ Hierna nam Caroll Sastro het woord namens de gehandicapten en wees erop dat er van gelijke behandeling nog lang geen sprake is.
Een half uur later werd er gelopen door de binnenstad. De demonstratie begon met ongeveer 500 mensen maar groeide naarmate de tijd verstreek. De 27 jarige Sasha uit Amsterdam sloot zich halverwege de route aan met haar moeder. ‘Ik zag de stoet aankomen en het ontroerde me bijna. Die verschillende leuzen, de diversiteit. Zo’n soort geluid mis ik echt op dit moment.’ Tijdens het lopen werden bloemen uitgedeeld, die in het Vondelpark werden neergelegd bij het beeld van Mama Baranka. Dit is een monument ter herdenking van de racistische moord op Kerwin Duinmeijer in 1983.
Omdat er via een lus door het park werd gelopen, was ook goed te zien hoe groot de stoet inmiddels gegroeid was op dat moment. De schatting is dat er ongeveer 1500 mensen meeliepen. De demonstratie straalde bovendien grote diversiteit uit. Borden en petjes van de FNV, politieke partijen, en een groot spandoek van Mad Mothers, een organisatie die gekleurde ouders samenbrengt in de strijd tegen racisme op en rond school. Zomaar een greep uit de organisaties die vertegenwoordigd waren.
Volgens de 57-jarige Anita uit Leiden leven we nu op een gevaarlijk kantelpunt. ‘Je hoort steeds meer over aanvallen op vluchtelingen en opvangcentra. Als we stil blijven hebben we straks echt een straatbeweging van de verkeerde kant. Kijk met hoe velen wij vandaag gelukkig zijn. Dat moet de boodschap blijven zijn.’
Museumplein
De demonstratie eindigde tegen half vier op het Museumplein waar werd gedanst op muziek, geluisterd naar politieke statements en contacten werden gelegd voor een volgende keer.
Marjan Sax vertelde hoe haar ouders in 1938 uit Duitsland naar Nederland vluchtten en hoe Nederland en andere Europese landen destijds de grenzen sloten voor Joodse vluchtelingen. ‘Europa sluit zijn grenzen. Net als in 1938. En net als in 1938 zullen vluchtelingen blijven komen en hun leven wagen op zoek naar veiligheid.’
Osmaan Yoonis van vluchtelingencollectief Wij Zijn Hier sprak over zijn lotgenoten aan de grenzen van Europa: ‘Het lijkt alsof wij zijn vergeten dat we allemaal mensen zijn.’ Coen van der Veer, uit het hoofdbestuur van de FNV, sprak over de positie van mensen van kleur op de arbeidsmarkt. De nieuwe voorzitter van het NiNsee, Antoin Deul sprak ook. Zijn instituut zoekt aansluiting bij een steeds actiever wordende antiracismebeweging. Hij deelde het podium met de Nieuwe Sint, die op zijn schimmel de demonstratie had aangevoerd.
Er zijn ook de nodige lessen te trekken uit de demonstratie. De breedte van de oproep was mooi, maar betekende ook dat de demonstratie over alles leek te gaan en daarmee over niets in het bijzonder. Vergeleken met veel andere demonstraties in Europa die zich explicieter richten op de strijd tegen islamofobie en solidariteit met vluchtelingen, viel de opkomst daarmee tegen.
Afgelopen zaterdag betekent een stap vooruit voor het netwerk van antiracisme-organisaties in Nederland. Geen overbodige luxe in een land waar de partij van Wilders de grootste is in de peilingen en gevestigde politici vluchtelingen neerzet als parasieten.
Zie het fotoverslag op Facebook, en het blog van Anja Meulenbelt.