Kapitalisme onder vuur bij Occupy A'dam en Den Haag: ‘Wij zijn de 99% en gaan niet weg!’

In heel veel steden over de hele wereld geven mensen dit weekend gehoor aan de oproep van de wereldwijde Occupy-beweging om te demonstreren tegen de macht van de banken en het kapitalisme. Ook in Nederlandse steden, met op zaterdag als hoogtepunt honderden mensen in Den Haag en duizenden in Amsterdam. De protesten zijn een antwoord op het succesvolle Occupy Wall Street in New York dat op 17 september klein begon en zich inmiddels wereldwijd als een olievlek aan het uitbreiden is.
16 oktober 2011

Door Kees Hoogendijk en Sjerp van Wouden

Op het Beursplein in Amsterdam verzamelen zich tegen de middag de meest uiteenlopende deelnemers. Aanvankelijk past de groep nog op het Beursplein zelf maar in de loop van de dag blijft de opkomst groeien. Uiteindelijk besluit de politie dan maar om ook het Damrak aan de actievoerders te geven, er rijdt sowieso geen openbaar vervoer meer over dit stukje centrum. Op het hoogtepunt zijn er zo’n 3000 betogers aanwezig.

Vanuit een busje worden toespraken gehouden door de mensen zelf. De een na de ander stapt naar voren. Waar normaal gesproken geluisterd wordt naar een paar bekende sprekers en politici, kan nu iedereen zijn of haar zegje doen. Sommigen hebben wat onwennig de microfoon in de hand maar met respect voor elkaar wordt naar ieders mening geluisterd.

‘Dit plein moet net zo lang bezet worden tot er zo een sterke beweging is ontstaan zodat we de verrijking aan de top echt kunnen stoppen. Dit is een protest dat gaat over werkelijke bevrijding. Om te gaan naar een maatschappij waarover wij, de 99 procent die niet over het geld beslissen, zelf de controle hebben’, zo stelt een van de sprekers in het busje – en ontvangt luid applaus.

Het meest besproken thema gedurende de middag is de corruptie van de banken en de schuldencrisis. Vele sprekers benadrukken dat de ellende die zij veroorzaakt hebben nu voor rekening van de overgrote meerderheid komt. Ook in het publiek wordt volop gediscussieerd, zo ook door oud-Maagdenhuisbezetter Ewout van der Hoog. Hij ontmoet er vandaag veel nieuwe mensen, maar ook activisten die hij nog kent uit de jaren zestig en zeventig.

‘Ook in bedrijven dingen gaan platleggen’

Volgens Ewout is het belangrijk om de bezetting lang vol te houden. ‘We moeten geld organiseren, eten en een groep mensen die schoonmaakt. Als je het zo lang wil laten duren als op Wall Street dan moet je dit goed organiseren.’ Ewout denkt ook dat deze actie navolging moet krijgen op steeds meer plekken. ‘Het is niet alleen een kwestie van demonstreren, je moet ook in bedrijven dingen gaan platleggen. We moeten ons niet tegen elkaar uit laten spelen. Dit is een internationale strijd en we moeten knokken net zo lang totdat we winnen.’

De sfeer in Amsterdam is goed, bijna feestelijk. Voor de beurs van Berlage staan wat mensen te drummen. De straat wordt gedurende de dag langzamerhand versierd. Slingers, spandoeken en borden hangen overal. Op het plein zelf wordt hard doorgewerkt aan nieuw actiemateriaal, er is zelfs een heuse knutselplek ingericht. Naar het einde van de middag worden verdere actieplannen collectief besproken en ideeën uitgewisseld over hoe de bezetting van het Beursplein zo goed mogelijk kan worden voortgezet.

Mark is student journalistiek. Op zijn bord staat ‘Be realistic, demand the impossible.’ ‘Dat betekent dat je moet durven dromen over een andere wereld. Het is een slogan van de studentenprotesten in Parijs in 1968 en ik dacht, dat is wel toepasselijk vandaag. We moeten verder durven kijken dan de wereld die er nu is. Verder naar een wereld zonder geld, zonder de hebzucht. Ze zeggen dat het onmogelijk is, maar als we samenwerken dan kan dat best.’

‘We gaan naar het Plein!’

Ook in Den Haag komen vele honderden mensen bij elkaar.  Niet op het Plein zoals de bedoeling was, maar op het Malieveld. Geen gelukkige locatie, maar de organisatie kreeg geen vergunning voor een plek meer centraal gelegen in de stad. De eerste tenten zijn al opgezet en ook hier nemen mensen het woord, niet vanuit een busje maar met een megafoon.

Na ruim een half uur rennen een paar betogers plotseling door de menigte. ‘We gaan naar het Plein, we gaan naar het Plein!’, wordt er geroepen. Aan de oproep wordt onmiddellijk gehoor gegeven door de meerderheid van de aanwezigen. In optocht loopt de menigte het Malieveld af, ondertussen leuzen scanderend als ‘Nee wij gaan de crisis niet betalen’ en ‘He ho kabinet, jullie worden afgezet!’.

De politie lijkt overdonderd door de plotselinge koerswijziging van deze actie. In allerijl komt een aantal agenten op de fiets richting Malieveld gesneld en al snel ook is de bereden politie met steigerende paarden ter plaatse. Ter hoogte van de Koningskade vormen ze een cordon, maar de betogers zijn met veel meer en kunnen zonder al te veel moeite de weg oversteken en doorlopen richting de binnenstad.

Even later probeert de politie, inmiddels versterkt door een paar busjes, opnieuw een cordon te vormen. Een aantal demonstranten kent de binnenstad echter goed en weet een zijstraat te vinden om de politie af te schudden. En zo wordt via de winkelstraat, met een hoop kabaal, het Plein bereikt. De actievoerders wachten elkaar met applaus op, deze overwinning is bereikt.

‘Dan is het tijd voor revolutie’

Op het Plein wordt de bezetting voortgezet. Verschillende sprekers nemen de megafoon in handen om het publiek toe te spreken. ‘Als stemmen niet meer werkt als middel om dingen te veranderen dan is het tijd voor revolutie. Er is een bekende wijsheid van de Cree Indianen: Pas nadat de laatste boom is omgehakt. Pas nadat de laatste rivier is vergiftigd. Pas nadat de laatste vis is gevangen. Pas dan zul je erachter komen dat je geld niet kunt eten.’

Opvallend zijn de vele politieke gesprekken die plaatsvinden onderling. Over hoe het zover heeft kunnen komen, wie de schuldigen zijn en hoe we tot oplossingen en vervolgacties kunnen komen. Vertrouwen op eigen kracht, dat is een les die iedereen op het Plein wel geleerd lijkt te hebben. ‘Wij zijn de 99 procent, wij gaan niet weg’ zo staat op een van de borden te lezen.

Tegen vijf uur besluiten de meeste demonstranten weer richting Malieveld te trekken. De politie wil dat het Plein voor zonsondergang leeg is en een confrontatie met de politie is geen slimme zet. Een deel van de groep sluit zich aan bij de bezetting in Amsterdam of gaat naar huis. Want, zoals een van de sprekers die middag benadrukt, deze beweging moet Occupy Everywhere heten. Maak een start in je eigen stad. Op je eigen school of in je eigen kantoor. We halen de wereld terug in de handen van ons allemaal’.

DISCUSSIEER EN DOE MEE!

• Kom ook zelf naar Occupy Amsterdam op het Beursplein: de bezetting gaat DOOR!
• Kom vandaag (ZONDAG 16 OKTOBER) naar de ‘Hete Herfst’ discussiedag, met meetings over o.a. ‘Hoe bundelen we het verzet?’, ‘Crisis in de FNV’, en ‘Wat zijn onze alternatieven’? Lokatie: Melkweg, Lijnbaansgracht 234-A, Amsterdam. Op initiatief van diverse organisaties.
• DONDERDAG 20 OKTOBER 19:30 > Kom naar de discussiemeeting ‘Van NY tot NL: hoe kan de Occupy-beweging de wereld veranderen?’ Lokatie: Gespuis, Spuistraat 47A in Amsterdam. Georganiseerd door de Internationale Socialisten: amsterdam@socialisme.nu / 06-15598694 (Ewout)


• Lees ook: Van New York tot Nederland: ‘Mensen boven winst: een andere wereld is mogelijk!’

• Bekijk ook de reportage van NIEUWSUUR over het Occupy-protest wereldwijd en (vanaf 5:30 minuten) ook uitgebreid aandacht voor Occupy Amsterdam op het Beursplein