Kabinet gaat armen de schuld geven van watertekort

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft opdracht gegeven voor een onderzoek naar een gedifferentieerd drinkwatertarief. Het doel van zo’n maatregel zou zijn om het ‘waterbewustzijn’ bij consumenten te vergroten.
31 augustus 2022

België staat model voor zo’n systeem: daar betalen consumenten een basisprijs voor het gemiddelde gebruik: wie boven het gemiddelde komt, betaalt daarover het dubbele comforttarief.

Het is een zeer problematisch idee. Ten eerste omdat een gemiddelde nogal arbitrair is en er allerlei geldige redenen zouden kunnen zijn waarom iemand wat meer water gebruikt dan een gemiddeld persoon. Maar vooral verhoudt dit plan zich nogal slecht met het feit dat industriële grootverbruikers van drinkwater praktisch zijn vrijgesteld van de waterbelasting.

Tata Steel betaalt per jaar slechts 100 euro leidingwaterbelasting. Dat is voor het gebruik van een slordige 34 miljard kuub leidingwater. Datzelfde Tata Steel heeft in Nederland nog nooit winstbelasting betaald, maar kreeg wel voor miljarden subsidies. Het belazerde de boel met hun uitstootcijfers en dumpt illegaal afval in zee. En zo kunnen we nog wel even doorgaan. Het is bepaald niet het enige bedrijf dat zich zo gedraagt. Over DuPont kun je iets vergelijkbaars zeggen.

Dat de regering zich zorgen maakt om ‘verspilling’ door consumenten is een gotspe. Dat ze tegelijkertijd vrij letterlijk de kraan open laat staan is geen toeval. Het is een symptoom van het feit dat de regering totaal onwillig is om iets te doen aan problemen als vervuiling, volksgezondheid, het watertekort of klimaatverandering en de mensen met een klein inkomen als zondebok wil inzetten. Zij moeten ‘geprikkeld’ worden tot zuinigheid.

Een dergelijke onversneden klassenhaat is typisch voor rechtse neoliberalen. De fixatie op fraude in de bijstand is er een ander voorbeeld van. De covidcrisis liet het tegenovergestelde zien: de meeste mensen nemen hun verantwoordelijkheid en stellen zich solidair op, zolang dat ze mogelijk wordt gemaakt. Hetzelfde kan niet van bedrijven worden gezegd.