Juriste Carla van Os over lot asielzoekers: ‘De tijd van wegkijken is voorbij’
Je was op 14 april aanwezig op de Dam bij een actie van Vrouwen Tegen Uitzetting. Hoe was de sfeer?
Het was een indrukwekkende actie. We hadden allemaal een matje meegenomen, alsof we zelf op straat sliepen. De namen van vluchtelingen die op straat waren gezet, werden één voor één voorgelezen. Zo kregen deze onzichtbare mensen een gezicht. En cabaretier Vincent Bijlo riep op om jongeren zonder papieren stage te laten lopen in de Tweede Kamer. Hiermee bracht hij eenzelfde initiatief van de gemeente Amsterdam naar een hoger niveau.
Wat is je ervaring met de dagelijkse praktijk van uitgeprocedeerde kinderen?
Ik kom regelmatig op de gezinslocatie in Katwijk. De gezinslocaties zijn geopend omdat Nederland geen uitgeprocedeerde gezinnen met kinderen meer op straat mocht zetten. Het is nog maar kort geleden dat we bijna elke week wel gebeld werden door kinderen die vroegen ‘waar moet ik vanavond slapen’. De kinderen op de gezinslocaties verblijven gemiddeld al acht jaar in Nederland en hebben hiervoor dan gemiddeld een keer per jaar moeten verhuizen naar een ander asielzoekerscentrum.
Deze onrust volgt op wat ze hebben meegemaakt in het land van herkomst, vaak hebben ze daarom psychische hulp nodig. Ik hoorde een locatiemanager zeggen tegen een jongen die al negentien keer had moeten verhuizen dat hij dan maar geen nieuwe asielaanvraag had moeten indienen. Ze zei eigenlijk ‘eigen schuld, dikke bult’.
Sinds vorige zomer moet Nederland onder druk van de Raad van Europa opvang verlenen aan uitgeprocedeerde asielzoekers. Maar in de uitvoering zie je dat het zo sober mogelijk gebeurt. Deze mensen krijgen als het ware nog een keer straf. Ze moeten zich elke dag melden en ze krijgen dertig euro per persoon per week om van te leven. Hiervan kunnen ze niet de sportactiviteiten van hun kinderen of de reiskosten naar hun advocaat betalen. Wat je daar ziet is met één woord te beschrijven: ontreddering.
Waaraan kun je merken dat het vluchtelingenbeleid verhardt?
Dit kabinet voerde een harder beleid dan zijn voorgangers. In het regeerakkoord was afgesproken om zeer terughoudend te zijn met de ‘discretionaire bevoegdheid’ van de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel. Dat betekent dat minister Leers geen uitzondering kan maken voor uitgeprocedeerde asielzoekers.
Ik was nauw betrokken bij de zaak van Mauro, maar ik vind de uitkomst hiervan ook niet geslaagd. Onder druk van de publieke opinie krijgt Mauro nu een studievisum voor een jaar, maar hij hoort gewoon thuis bij zijn familie in Limburg. Het typische was dat een meerderheid van de PVV-stemmers dat ook vond.
Krijg je ook reacties uit het buitenland?
Ons netwerk in Europa reageert met verbazing op de kille en intolerante houding die Nederland aanneemt. Samen met Zweden, Noorwegen en Engeland wil Nederland nu een weeshuis in Kabul bouwen om alleenstaande minderjarige vreemdelingen naar terug te kunnen sturen. Nederland heeft ook al van die weeshuizen in Congo en Angola. Dit legitimeert het direct uitzetten van minderjarige vluchtelingen en het kabinet zegt dat ook letterlijk.
Denk je dat de val van het kabinet veel verandert voor de situatie waarin vluchtelingen verkeren?
De revolutie zal niet uitbreken, maar ik geloof dat we zeker meer gaan bereiken dan het afgelopen anderhalf jaar mogelijk was. Het wordt een drukke tijd voor ons. Natuurlijk gaan we ons wensenlijstje voor de verkiezingen bij alle partijen inleveren en ervoor strijden dat het migratierecht recht doet aan kinderrechten.
Terwijl rechts over vluchtelingen in cijfers en getallen zal blijven praten, ondertekenden 170 burgemeesters inmiddels de petitie voor een kinderpardon en op 1 april spraken veertig burgemeesters zich uit tegen het uitzetten van ‘illegalen’ uit hun gemeente. Er staan ook een aantal manifestaties op de agenda. De tijd van wegkijken is voorbij, het is tijd om wat te gaan doen. Er zijn genoeg organisaties waarvoor je je actief kunt gaan inzetten.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Zelfs minister Kamp bemoeide zich in april met de poging om jongeren zonder verblijfsvergunning hun stage te ontzeggen. De rechterlijke uitspraak begin mei luidde dat als een ongedocumenteerde jongere, Kelvin, geen stage kan lopen, dit in strijd is met het Europees Verdrag van de Rechten voor de Mensen (EVRM). Wij feliciteren Kelvin, Defence for Children en Fischer Advocaten met deze overwinning: lees hier het volledige persbericht.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
ZET JE OOK IN!
19 mei: manifestatie tegen het huidige vluchtelingenbeleid, Maastricht. Zie Samen kan het anders en onze agenda
20 juni: manifestatie over kinderasielwet met o.a. Kerk in Actie, Vluchtelingenwerk, UNICEF en Defence for Children
Op het Marxisme Festival, op zondag 20 mei om 13.00, spreekt Zihni Özdil over Racism 2.0: ‘Dutch’ integration and diversity