Juist nu – de straat op tegen racisme!
Door Ewout van den Berg
Deze week brak het Linkse Verbond van politieke partijen in Rotterdam vanwege een oud Twitter-bericht van Nida. In een bericht dat tijdens de Israëlische aanval op Gaza werd verstuurd, vergeleek Nida Islamitische Staat (IS) en Israël met elkaar. Hiermee probeerde de partij de hypocrisie te laten zien waarmee het geweld van de een in Nederland groot wordt uitgemeten, terwijl er over de misdaden van de ander in alle talen werd gezwegen.
Rechtse media ontdeden de tweet van alle context, framede het als ‘antisemitisme’ een presenteerde Nida als een conservatieve islamistische partij. Volgens Afshin Ellian belichamen zij zelfs ‘neo-nazi’s.’ De door rechts gefabriceerde ophef past in een breder patroon. Eind januari trokken linkse partijen in Amsterdam zich nog terug uit de antiracismedemonstratie van komende zondag. Rechts probeert op deze manier elk initiatief tot bredere samenwerking op links kapot te maken en antiracisme verdacht te maken. De opkomst en het groeiende zelfvertrouwen van extreemrechts en de laffe houding van linkse partijen zijn twee kanten van dezelfde medaille.
Ruggengraatloos links
De rechtse hetze tegen Nida was voor de PvdA en Groenlinks reden om zich terug te trekken uit het linkse pact. Kennelijk snappen deze partijen niets van samenwerking of solidariteit. Samenwerking op afgesproken punten betekent nog niet dat je het ook op andere punten eens hoeft te zijn. Bovendien was glashelder dat de aanvallen op Nida volledig uit de lucht waren gegrepen en bedoeld waren om links uit elkaar te spelen. Dan heb je de verantwoordelijkheid om achter je bondgenoten te gaan staan – niet om mee te bewegen met de racisten.
Het is daarbij erg genereus van Nida dat zij nog wilde samenwerken met een partij zoals de PvdA. Een partij die moeilijk links te noemen is wanneer zij vluchtelingenkampen laat bouwen in Turkije en Libië. Een partij ook waarvan de voormalig partijvoorzitter Spekman stelde: ‘De Marokkanen die niet willen deugen moet je vernederen, voor de ogen van hun eigen mensen.’
In een interview met Nieuwsuur over het linkse pact stelde SP-fractievoorzitter Marijnissen het niet te begrijpen waarom de SP in Rotterdam samenwerkt met Nida. De partij baseert ‘haar fundamenten op de islam’ en Marijnissen vindt ‘de scheiding tussen kerk en staat’ erg belangrijk. De SP ziet op landelijk niveau het rechts conservatieve CDA als mogelijke regeringspartner, maar weigert op lokaal niveau samen te werken met het veel progressievere Nida?
In een uitstekend artikel in het NRC betoogt hoogleraar Schinkel dat niet Nida maar racisme het linkse pact op heeft gebroken. ‘Het vergrootglas op Rotterdam en het rechts-geïnstigeerde mediarelletje rond Nida maken duidelijk dat traditioneel links daarvan niet vrij is. Een linkse samenwerking is gedoemd te mislukken als die bestaat uit partijen die met zulk racisme de ‘gewone burger’ denken aan te spreken door die burger, zoals dat heet, ‘niet van zich te vervreemden.’
Het is precies deze opstelling van gevestigd links van buigen voor rechts die ervoor zorgt dat steeds meer mensen hun heil zoeken bij progressieve partijen zoals Bij1 of Nida of zelfs het conservatieve DENK. De principiële opstelling van Groot Wassink van Groenlinks Amsterdam en De Kleijn van SP Rotterdam zijn binnen dit landschap moedige en bewonderenswaardige voorbeelden van principiële linkse politiek.
Extreemrechts zelfvertrouwen
De ophef over Nida staat in schil contrast met de fluwelen handschoenen waarmee het racistische Forum voor Democratie (FvD) wordt aangepakt. Hier zijn genoeg voorbeelden van – en in tegenstelling tot Nida – hoeven we hiervoor niet de boel te verdraaien.
Zo noemt Nanninga vluchtelingen ‘dobbern**’, interviewt ze Holocaust-ontkenner Irving en zei ze tegenover een linkse twitteraar: ‘moraalridders, die was Hitler vergeten in die mooie ovens van m.’ Partijleider Baudet wil graag een ‘dominant blank Europa’ en vindt de rassenleer van partijgenoot Ramataursing een kwestie van wetenschap, niet van politiek debat.
Indien hiermee geconfronteerd zal Nanninga vast in de slachtofferrol kruipen en stellen dat dit grapjes waren. Links in Nederland zou beter moeten weten. In de VS zagen we ook waar het ‘ironische’ neo-nazisme van de alt-right na de verkiezing van Trump toe leidde. Een zaal vol nazi’s die onder leiding van Richard Spencer Heil Trump riepen, fakkeloptochten om koloniale standbeelden te verdedigen waarbij leuzen werden ingezet als ‘jews will not replace us’ en de moord op antifascist Heather Heyer.
De gevestigde media in Nederland – bang om ‘links’ gevonden te worden en immer op zoek naar sensatie – blijven stil over het gevaar van FvD. Zij doen er alles aan om de partij, ondanks haar 2 zetels in het parlement, een podium te bieden. Pauw was zelfs van plan aan de vooravond van de verkiezingen een debat te organiseren tussen alleen D66 en FvD. Met dit gebrek aan kritiek is het geen wonder dat Baudet al begint te hakkelen wanneer hij op straat door een vrouw wordt aangesproken op zijn racisme.
De straat op tegen racisme
Het zijn precies deze ontwikkelingen die het protest van komende zondag in Amsterdam zo belangrijk maken. De opstelling van gevestigd links of de media kunnen namelijk niet verbloemen dat heel veel mensen zich juist zorgen maken over de verrechtsing. Nida voert in Rotterdam een creatieve campagne tegen extreemrechts en in Amsterdam voerden UvA-studenten actie tegen Nanninga en zijn intacte FvD-posters ondertussen een zeldzaamheid in het straatbeeld.
Dit soort voorbeelden laten zien dat er een grote behoefte bestaat aan een links dat zijn rug recht houdt, dat zich principieel uitspreekt tegen racisme, seksisme en elke vorm van onderdrukking. Dat zich onvoorwaardelijk solidair verklaart met de strijd van onderdrukte en gemarginaliseerde groepen en die strijd herkent als integraal onderdeel van de strijd voor bevrijding van iedereen. En een links ook dat over de grenzen kijkt en ziet hoe veel van de problemen die we in Nederland hebben – steeds meer macht voor multinationals, klimaatchaos en de opkomst van extreemrechts – verbonden zijn met een mondiaal systeem in crisis. Het zijn precies de groepen en netwerken die zondag in Amsterdam samen komen die de basis vormen voor zo’n nieuwe linkse beweging.
Demonstreer mee zondag. Geen racisme in de raden! 13.00 op de Dam