Jemen is ‘een extreem onveilige en onstabiele omgeving’
Wat was de aanleiding voor de demonstratie?
Jemenitische vluchtelingen in Nederland wachten al lange tijd op een verblijfsvergunning. Velen van ons zijn Jemen ontvlucht vanwege de aanhoudende oorlog en humanitaire crisis in de hoop in Nederland veiligheid en stabiliteit te vinden. Recente beslissingen van de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst, red.) hebben echter voor extra onzekerheid en leed gezorgd. De demonstratie is bedoeld om mensen bewust te maken van de vertragingen in de behandeling van onze aanvragen. Ook willen we wijzen op de risico’s die we lopen als we gedwongen worden terug te keren naar Jemen.
Velen van ons hebben lang gewacht, sommigen meer dan twintig maanden, zonder een woning of een baan om de schadelijke gevolgen van het wachten geestelijk en lichamelijk onder ogen te zien. Als onze aanvragen geweigerd worden, kunnen we worden gedeporteerd naar Jemen. Dat zou ons in een extreem onveilige en onstabiele omgeving plaatsen.
Is Jemen echt zo veilig als de IND beweert?
Nee, miljoenen mensen zijn er niet veilig. Er zijn regelmatig meldingen van geweld, luchtaanvallen en mensenrechtenschendingen. De situatie verschilt van regio tot regio, maar zelfs in gebieden die als ‘veiliger’ worden beschouwd, is er nog steeds instabiliteit en groot gevaar. Terugkeer kan betekenen dat we geconfronteerd worden met de toegenomen gedwongen rekrutering door milities.
Het militaire conflict tussen de internationaal erkende regering, gesteund door de Arabische coalitie, en de door Iran gesteunde Houthigroepering duurt voort. De Houthi’s worden beschuldigd van het rekruteren van kindsoldaten tot willekeurige arrestaties.
Onlangs was de havenstad Hodeida getuige van Israëlische bombardementen. De vrees ontstond dat het conflict zich zou kunnen uitbreiden in de regio. Deze haven is een belangrijke levensader voor de aanvoer van humanitaire hulp en voedselvoorraden naar het land, waardoor elke aanval erop het lijden van burgers verergert en de hulpverlening bemoeilijkt. Miljoenen mensen leven al langer aan de rand van de hongersnood. Het dagelijks leven lijkt meer op een strijd om te overleven. Het jarenlange conflict heeft geleid tot een ongekende economische en humanitaire verslechtering, waardoor Jemen het armste Arabische land is.
Je zei dat het voor Jemenieten moeilijk is om een BSN-nummer te krijgen en te werken terwijl ze wachten op de verwerking van hun asielaanvraag. Kun je uitleggen hoe dit zit?
Ik weet niet waarom dit zo is. Vier bedrijven hebben me een baan aangeboden, maar weigerden me vervolgens omdat ik geen BSN heb. Deze situatie laat ons achter in een staat van stagnatie: we zijn zo niet in staat om onszelf te onderhouden of bij te dragen aan de maatschappij.
Wat is de volgende stap als de IND vasthoudt aan haar huidige beslissingen?
Dan zullen veel Jemenieten geen andere keuze hebben dan hun rechten te blijven verdedigen door middel van vreedzame protesten, druk en bewustmaking van hun benarde situatie. Daarnaast zullen we misschien juridische stappen moeten nemen om de beslissingen van de IND aan te vechten. Uitzetting naar Jemen is immers een schending van internationale beschermingsnormen, gezien de gevaarlijke situatie daar. De steun van mensenrechtenorganisaties, steungroepen voor vluchtelingen en sympathiserende leden van de Nederlandse gemeenschap zal cruciaal zijn om druk uit te oefenen op de autoriteiten om hun standpunt te heroverwegen.
Vechten Jemenieten de beslissing van de IND aan in de rechtszaal?
Ja, veel Jemenieten spannen met steun van advocaten en belangengroepen rechtszaken aan om de afwijzing van hun asielaanvragen aan te vechten. Deze juridische stappen zijn erop gericht om aan te tonen dat Jemen geen veilig land is om naar terug te keren en dat de beoordeling van de IND van de situatie daar geen accurate weergave is van de risico’s die teruggekeerden lopen. Zo willen we ook aandringen op een eerlijker en transparanter asielproces voor Jemenitische vluchtelingen.
Er is sinds enkele maanden een nieuwe regering. Wat vind je van die regering op het gebied van asielbeleid?
We voelen niet eens de helft van de veiligheid die we voorheen voelden. In Nederland zijn de spanningen rond het vluchtelingenvraagstuk toegenomen met wat wordt beschreven als een ‘door mensen veroorzaakte vluchtelingencrisis’. Deze crisis heeft te maken met het immigratiebeleid en de beperkingen die de regering heeft opgelegd. Door sommigen worden de beperkingen gezien als een overdreven antwoord op de uitdagingen om de toestroom van vluchtelingen in goede banen te leiden.
De beperkingen zouden het gevolg zijn van binnenlandse politieke druk en bezorgdheid over de toenemende aantallen vluchtelingen en de impact op openbare diensten en huisvesting. De genomen maatregelen omvatten het aanscherpen van de asielwetgeving en het verminderen van de beschikbare hulp voor vluchtelingen, waardoor een moeilijkere omgeving wordt gecreëerd voor vluchtelingen om zich in te vestigen en integreren. Al deze maatregelen hebben de vijandigheid richting vluchtelingen aangewakkerd in plaats van de echte oorzaken van de crisis aan te pakken, zoals het gebrek aan langetermijnplanning en het slechte beheer van opvangcentra.