Israëls ‘nieuwe orde’ tot mislukken gedoemd
‘Een nieuwe orde’ was de naam van de operatie waarmee Israël op 27 september Hassan Nasrallah, de leider van de Libanese Hezbollah, vermoordde. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu verklaarde op dezelfde dag dat Israël zijn gruwelijke bombardementen op Gaza uitbreidt naar Libanon om ‘voor jaren de machtsbalans in het noorden te veranderen.’
Maar Israëls ambities beperken zich niet tot Libanon, maar richten zich op het hele Midden-Oosten om de regionale steun voor de Palestijnen, vooral vanuit Iran, te breken. Het is echter niet voor het eerst dat Israël en westerse machten die het steunen met veel zelfvertrouwen oorlog voeren voor een ‘nieuwe orde’; een oorlog die vervolgens uitloopt op een nachtmerrie voor de gewone bevolking en leidt tot nieuwe vormen van verzet die hun ‘orde’ ontregelt.
Gruwelijk geweld
Israëls eerste stap naar deze ‘nieuwe orde’ is het gebruik van gigantisch veel en gruwelijk geweld tegen Palestijnen. Het doel is om Gaza onbewoonbaar te maken zodat zoveel mogelijk Palestijnen uiteindelijk naar Egypte en Jordanië vetrekken en de overblijvers in Gaza, de Westelijke Jordaanoever en in Israël een duidelijke boodschap krijgen: leg je neer bij het leven onder permanente koloniale bezetting en apartheid of Israël zal je uitmoorden terwijl de wereld toekijkt.
Daarom heeft Israël sinds 7 oktober 2023 bijna 42.000 Palestijnen, waaronder 16.756 kinderen, vermoord. Verhoudingsgewijs staat dat in Nederland gelijk aan het uitmoorden van de gehele bevolking van Utrecht. Israël heeft 75 miljoen kilo bommen op Gaza gegooid en daarmee meer dan 60 procent van de huizen vernietigd of beschadigd en 114 ziekenhuizen en klinieken uitgeschakeld.
Met veel geweld heeft Israël de slagkracht van Hamas op korte termijn verzwakt, maar zelfs in Gaza kan het geen ‘nieuwe orde’ creëren. De islamistische Hamas is zelf het product van eerder Israëlisch geweld waarmee de seculiere verzetsorganisaties zoals de PLO verzwakt werden. Naar schatting is 60 procent van de Hamasstrijders weeskind van veelal door Israël gedode Palestijnen.
Het verzet tegen Israël zal dan ook door Hamas en anderen in Gaza worden voortgezet en Israël met twee keuzes confronteren: militaire bezetting van Gaza of verdrijving van de Palestijnen uit Gaza. Beide keuzes zullen tot nieuwe conflicten met Palestijnen leiden en de spanning tussen Israël en de VS vergroten omdat die laatste de internationale publieke opinie met de illusie van een tweestatenoplossing koest wil houden.
Met hun vastberadenheid zijn de Palestijnen uitgegroeid tot een internationaal symbool van verzet. Israël weet dat de Palestijnen zonder internationale steun geen partij zijn voor hun ‘beschaafde’ straaljagers, tanks, raketten en soldaten die Palestijnse lichamen en huizen verpulveren.
Escalatie naar Libanon
Daarom is Israëls tweede stap richting een ‘nieuwe orde’ het uitschakelen van Hezbollah in Libanon. Nadat Israël na de aanval van Hamas op 7 oktober 2023 Gaza begon te bombarderen, voerde Hezbollah raketaanvallen uit op de Shabaa Boerderijen – Libanees gebied dat Israël bezet houdt – wat uitmondde in beschietingen over en weer. Hezbollah verklaarde met de beschietingen te stoppen als Israël het bombarderen van Gaza zou stoppen.
Maar Israël intensiveerde niet alleen zijn aanvallen op Gaza, maar koos ook voor een enorme escalatie van zijn oorlog tegen Libanon door op 18 en 19 september duizenden piepers en walkietalkies van Hezbollah-leden tot ontploffing te brengen, grootschalige bombardementen op Libanon uit te voeren, en op 27 september de Hezbollah-leider Hassan Nasrallah te vermoorden. In het afgelopen jaar hebben Israëlische bombardementen bijna 2.500 Libanezen gedood, 11.100 verwond en 1,2 miljoen op de vlucht gedreven.
Ook voor Hezbollah geldt dat Israël haar beschadigd maar niet gebroken heeft. Hezbollah heeft diepe wortels onder het sjiitische deel van de Libanezen. Ze geniet de steun van veel soennieten en christenen door haar verzet tegen Israël toen het Libanon in 1982 binnenviel. Dat verzet leidde uiteindelijk in 2000 tot de nederlaag en de terugtrekking van Israël. Toen Israël in 2006 opnieuw Libanon binnenviel, leed het zware verliezen die de populariteit van Hezbollah vergrootte.
Met zijn luchtmacht kan Israël veel kapot schieten, maar zoals in de afgelopen weken opnieuw bleek, kunnen Hezbollahstrijders aan de grond aanzienlijke verliezen aan Israëlische troepen toebrengen. Bovendien heeft Hezbollah raketten en drones die doelen in Israël kunnen raken, zoals op 19 oktober, toen een drone het huis van Netanyahu beschadigde. Ondertussen probeert Israël in Libanon sektarisch geweld tussen sjiitische, soennitische en christelijke groepen aan te wakkeren om het land van binnenuit te verzwakken.
Confrontatie met Iran
De derde stap richting Israëls ‘nieuwe orde’ is een regionale herschikking die Iran moet verzwakken met een geplande Israëlische aanval. Voor Israël en zijn westerse bondgenoten is het immers simpel: het is Iran die als een poppenspeler Hamas en Hezbollah controleert en Israël laat aanvallen.
Het klopt dat Iran Hezbollah, Hamas, en ook de Iraakse milities en de Houthi’s in Jemen steunt, maar Iran en al die groepen (‘de As van Verzet’) worden gedreven door een gedeelde woede tegen het Amerikaanse imperialisme in de regio en de Israëlische onderdrukking van de Palestijnen. Zolang die oorzaken niet verdwijnen, zal het conflict tussen die groepen aan de ene kant en de VS en Israël aan de andere kant doorgaan.
Maar ook Israëls regionale ‘nieuw orde’ is een mislukking die tot grote rampen kan leiden. Nadat Iran als vergelding op een Israëlische aanslag op Hamasleider Ismail Haniyeh in Teheran en op Hassan Nasrallah in Beirut bijna 200 raketten op militaire doelen in Israël afvuurde, was Israël van plan om Iraanse nucleaire of olie-installaties aan te vallen.
Maar uit angst voor Irans vermogen om terug te slaan en onder druk van de VS die een regionale oorlog vrezen, heeft Israël zijn plannen teruggeschroefd tot een aanval op militaire doelen in Iran. Bovendien is Israëls doel om Iran te isoleren door zijn relaties met de Arabische landen te verbeteren, ondermijnd door zijn genocidale oorlog in Gaza.
Arabische leiders die de Palestijnse zaak aan het uitverkopen waren, staan nu onder grote druk van de publieke opinie in hun landen en eisen de erkenning van een Palestijnse staat als voorwaarde voor het normaliseren van hun relaties met Israël. Bovendien wilden ze via goede relaties met Israël in Washington invloed kopen, maar ze zien dat de macht van de VS aan het afzwakken is en dat het, als het erop aankomt, Israël onvoorwaardelijk steunt. Tenslotte willen de Arabische leiders niet in een conflict met Iran betrokken raken en hebben ze in de afgelopen maanden hun banden met Iran sterk aangehaald.
Nieuwe orde?
Israël en zijn bondgenoten beloofden ook een ‘nieuwe orde’ toen ze Libanon in 1982 aanvielen en toen ze in 1993 de Oslo-akkoorden sloten om tijd te kopen voor het inpikken van nog meer Palestijns land. Toen de VS in 2002 een oorlog tegen Irak voorbereidde met de belofte dat dit een nieuw Midden-Oosten zou creëren, pleitte Netanyahu tegenover het Amerikaanse congres ook al voor een ‘nieuwe orde’: ‘Als jullie Saddams regime omverwerpen garandeer ik jullie dat het enorm positieve gevolgen voor de hele regio zal hebben.’
De oorlog in Irak leidde tot honderdduizenden doden, destabiliseerde de regio en legde de bodem voor de opkomst van sektarisch geweld en terrorisme. Ook toen Israël in 2006 Libanon binnenviel, sprak de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, over ‘de geboorteweeën van een nieuw Midden-Oosten.’
Het ‘nieuwe Midden-Oosten’ lijkt elke keer verdomd veel op de oude – een regio waar Israël en de VS met steun van Nederlandse regeringen dood en verderf zaaien om de onderdrukking van de Palestijnen gaande te houden, de stroom van olie- en vaarroutes voor westerse bedrijven veilig te stellen en indien nodig voor China af te sluiten, en dictaturen in het zadel te houden om volksopstanden zoals die in 2011 de kop in te drukken.
Ook nu zal Netanyahu’s ‘nieuwe orde’ uitmonden in deze oude nachtmerrie als hij en zijn bondgenoten in Washington en Den Haag niet gestopt worden.