Iraanse student: ʻIraniërs moeten zelf in actie komenʼ

Nadat de Iraanse regering in de zomer van 2009 protesten de kop indrukte tegen oneerlijke verkiezingen, vluchtten veel jongeren die politiek actief waren naar het buitenland. Sommigen zetten zich als student in voor democratische veranderingen, en een aantal waren lid van linkse organisaties en netwerken. Zij die het lukte om in Nederland asiel aan te vragen, liepen echter op tegen het Nederlandse asielbeleid dat erop gericht is om zoveel mogelijk verzoeken af te wijzen. Socialisme.nu sprak met een van hen, Siyavash Reyhani Asl, die een jaar geleden vluchtte uit Iran.

Waarom moest je weg uit Iran?

Ik was als student actief tegen het Iraanse regime en wilde mensen bewuster maken dat het ook anders kan. Ik wilde laten zien dat het politieke systeem in Iran de toekomst van jongeren kapot maakt en dat overal waar je kijkt onrecht is. Daarom deed ik mee met het verspreiden van informatie via pamfletten, het weekblad van studenten en het internet. Toen het Iraanse regime doorkreeg wat we aan het doen waren, was mijn leven in gevaar.

Wat is je mening over president Ruhani? Zal alles nu veranderen?

In het openbaar laat de regering de teugels een beetje vieren, door bijvoorbeeld minder streng op te treden tegen ‘onislamitische’ kleding. Maar de regering is nog steeds tegen elke vorm van protest en politieke organisatie. De geheime diensten van de staat zijn nog steeds actief en veel mensen die sinds 2009 in de gevangenis zitten, zijn nog niet vrij.

De wetten die in Iran gelden zijn fundamenteel fout. Ze laten geen ruimte voor vrijheid van meningsuiting en organisatie. Je kan niet eens onafhankelijke vakbonden of studentenbonden oprichten. Er is bovendien nog steeds veel willekeur. Je weet nooit wat het regime zal doen. Wat vandaag mag, kan morgen verboden zijn en je de kop kosten.

Wat moet er volgens jou in Iran gebeuren?

Er kan alleen iets veranderen als mensen zelf in actie komen. Daarom is er meer samenwerking nodig tussen iedereen die democratische veranderingen wil. Ik weet dat dit heel lang kan duren, maar er is geen alternatief. We willen dat er iets beters in de plaats van het huidige regime komt en niet iets ergers. Er is meer informatie nodig, maar ook meer protest.

Wat moeten de Europese landen doen?

Alleen de Iraniërs kunnen hun eigen probleem oplossen. Maar wat ze nodig hebben is ook de solidariteit vanuit de Europse bevolking zodat ze niet alleen staan. De Europese landen zouden het meer over de mensenrechtenschendingen in Iran kunnen hebben, in plaats van andere onderwerpen die alleen in hun eigen belang zijn.

Maar de sancties dan?

De sancties zouden bedoeld zijn om het Iraanse regime onder druk te zetten, maar in de realiteit is het de Iraanse bevolking die lijdt onder de sancties. Dat vind ik ook schending van mensenrechten. Als Europese landen iets voor Iraniërs willen doen, zoals ze vaak beweren, zouden ze in de eerste plaats de asielaanvragen van politieke activisten moeten accepteren.