Intocht Rotterdam: politierepressie maakt antiracistisch protest onmogelijk
Door Ewout van den Berg en Jeroen van der Starre
Maassluis, zaterdag 12 november. Als Zwarte Piet verklede politie beschermde de Sinterklaas, mensen moesten door toegangspoortjes om het centrale plein te bereiken en een dag voor de intocht werd zelfs de noodtoestand afgekondigd. Het enige doel dat deze veiligheidsmaatregelen dienden was de beeldvorming: anti-Zwarte Piet demonstranten werden op deze manier vooraf verdacht gemaakt. Maassluis leek gisteren verboden terrein voor zwarte mensen, zelfs de Nieuwe Sint werd de toegang ontzegd.
Maar activisten hebben afgelopen zaterdag Maassluis niet eens bereikt. Tijdens een tussenstop in Rotterdam werden de bussen door de politie tegengehouden. Dit is waarom de burgemeester Aboutaleb de nacht van te voren dezelfde draconische maatregelen in Rotterdam van stal heeft gehaald, zonder dat dit publiekelijk bekend was gemaakt. De bussen uit Amsterdam werden gevolgd door politie en in Rotterdam opgewacht. Eenmaal aangekomen, deelden activisten zich op in groepen en vertrokken richting het Willemsplein vlakbij de Erasmusbrug. Ook bij Rotterdam CS verzamelde een grote groep activisten.
Politiegeweld
Eén voor één werden deze groepen ingesloten en als politieke gevangenen afgevoerd. Veruit de meeste arrestanten die dag zijn nooit toegekomen aan demonstreren. Hoewel de anti-Zwarte Piet activisten vreedzaam en gedisciplineerd bleven, sloeg de politie met vuisten en knuppels op hen in en werkte hen hardhandig bussen in. De politie zette hiermee bewust in op escalatie. Dat deze uitbleef is volledig te danken aan de zelfbeheersing van de activisten. Zij waren zich ervan bewust dat de agressie van de politie bedoeld was om een reactie uit te lokken en de activisten op die manier verder te kunnen criminaliseren.
De NOS berichtte over deze schending van de vrijheid van meningsuiting en het brute politiegeweld : ‘Bij het wegvoeren van de aangehouden activisten naar een gereedstaande bus zijn over en weer flinke tikken uitgedeeld.’ Dit is de omgekeerde wereld.
Antiracisme-activist Ramon: ‘Wij wisten niks van een verbod. Binnen no time waren we ingesloten. Er werd ons niet verteld waarom we werden opgepakt en besloten daarom te gaan zitten. Er werd grof geweld gebruikt. Ik kreeg een nekklem, klappen met de wapenstok en vuistslagen. Mijn pols werd omgebogen met het dreigement dat de agent hem wel wilde breken en m’n keel werd zo hard dichtgeknepen, dat ik moest happen naar lucht.’
In totaal werden er bijna 200 mensen gearresteerd afgelopen zaterdag. Onder hen ook Jerry Afriyie die als individu eerst bij een groep werd getrokken en later, voor de derde keer tijdens een intocht, met bruut politiegeweld werd afgevoerd. Dit is geen toeval. Vorige maand nog won hij een rechtszaak aangespannen door een agent in Gouda.
Michiel Pestman, de advocaat van Jerry Afriyie was ook aangehouden. Tegen de NOS zei hij: ‘Het is voor het eerst dat ik aan “de verkeerde kant” sta. Ik merkte ineens hoe rechteloos en machteloos je bent. Ik heb de hele dag niet gegeten. Er was geen wc. Op een gegeven moment stonden we in een busje te plassen. Mensonterend.’
Criminalisering van verzet
De gewelddadige arrestaties zijn mogelijk gemaakt door het verzet te criminaliseren. Zo stelde premier Rutte: ‘Come on. Het is toch niet normaal dat voor een leuk kinderfeest in Maassluis allerlei extra agenten, detectiepoortjes en toestanden nodig zijn.’ Degenen die verantwoordelijk zijn voor de veiligheidsmaatregelen en voor het geweld zijn echter niet – zoals Rutte suggereerde – de antiracisten, maar in de allereerste plaats burgemeester Haan van Maassluis die de maatregelen nam, politie-agenten die boven de wet staan en de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb die met een noodverordening de ruimte hiervoor creëerde.
De stiekem door burgemeester Aboutaleb afgekondigde noodverordening zal ook geen stand houden. Hierin wordt het feit dat neonazi’s en hooligans antiracisme-activisten bedreigen, gebruikt om die laatsten van hun recht op demonstratie te ontdoen. Maar neonazi’s en hooligans konden thuisblijven. In opdracht van Aboutaleb knapte de politie hun karwei op, tot grote vreugde van extreem-rechts. Zo twitterde Leefbaar Rotterdam-raadslid Tanya Hoogwerf: ‘Fantastisch. Hard optreden tegen dit tuig.’
Het politieoptreden in Maassluis en Rotterdam illustreert opnieuw, maar duidelijker dan ooit dat de autoriteiten bereid zijn om het recht op demonstratie en de vrijheid van meningsuiting willens en wetens te schenden om de racistische status-quo te handhaven. Terwijl rechter en de ombudsman vernietigend oordeelden over het politie-optreden in eerdere jaren, besloten de autoriteiten dit jaar om de burgerrechten van anti-ZP activisten nóg gewelddadiger, nóg schaamtelozer, en op nóg grotere schaal te schenden.
Geen gelopen race
Toen afgelopen week Donald Trump werd gekozen als president van de Verenigde Staten, spraken veel liberalen in Nederland hun zorgen uit. Maar waar is deze bezorgdheid als het gaat om de structurele aantasting van grondrechten en het geweld waarmee antiracisme-activisten hier te maken krijgen? Terwijl Asscher zich op tv mag uitspreken tegen Zwarte Piet, is het zijn partijgenoot Aboutaleb die zijn bloedhonden loslaat op vreedzame demonstranten.
Dit is geen tijd voor zelfgenoegzaamheid. Met acties tijdens de intochten hebben activisten afgedwongen dat het Sinterklaasfeest verandert. Dit is geen gelopen race zoals veel mensen lijken te suggereren die voor verandering zijn, maar zich uitspreken tegen protest. Slechts twee intochten zijn dit jaar blackface-vrij – en ook daar hebben Pieten nog steeds raciale karakteristieken. Actie blijft nodig, zowel voor een kinderfeest voor iedereen als tegen racisme, politiegeweld en de onderdrukking van het demonstratierecht.
Demonstreer mee op 19 november in Den Haag tegen politierepressie!
Dit bericht is aangepast op basis van actuele informatie over de plannen van de organisatoren.