Intimidatie activisten past in patroon

Foto: Extinction Rebellion
In januari werd de XR-activist Lucas Winnips gearresteerd nadat hij zijn kind naar school had gebracht. Agenten in burger plukten hem van de weg – een methode die gewoonlijk alleen tegen zware criminelen of terreurverdachten wordt gebruikt. Winnips had op social media opgeroepen om deel te nemen aan een burgerlijke ongehoorzaamheidsactie.
25 januari 2023

De politie beweert dat er sprake is van opruiing, maar in feite gaat het erom te intimideren en te criminaliseren. Dat is onderdeel van een patroon dat zich niet tot Nederland beperkt. In 2019 werd een reeks klimaatactivisten al benaderd door geheim agenten die hen intimideerden of als informant probeerden te ronselen. Activisten die zich vastlijmden in het Mauritshuis kregen celstraffen opgelegd.

In het Verenigd Koninkrijk kregen activisten die in 2016 actievoerden tegen de uitbreiding van Heathrow gevangenisstraffen opgelegd wegens burgerlijke ongehoorzaamheid. De huidige conservatieve regering bereidt een nieuwe wet voor die celstraffen voor deelname aan ‘disruptieve’ actievormen de norm moet maken.

Dat regeringen er alles aan doen om klimaatactivisten als criminelen af te schilderen mag niet als een verrassing komen. Diezelfde regeringen proberen effectief klimaatbeleid tegen te houden of af te zwakken: de winsten van het grootkapitaal zijn leidend.

Om dezelfde reden is de staat veel milder voor extreemrechts. Rechtsextremisten ondersteunen de regeringen immers door leugens te verspreiden over klimaatverandering en kunnen in de toekomst nog van nut zijn om linkse activisten in elkaar te slaan.

Als reactie op de nieuwe wet heeft XR in het VK aangekondigd dat zij zich minder op directe actie en meer op massamobilisatie gaat richten. Dat is een goede stap. Maar het zou een beginpunt moeten zijn van een diepere discussie over strategie. Veel klimaatactivisten begrijpen dat we moeten breken met het kapitalisme om klimaatverandering te stoppen. De toenemende repressie stelt ons de vraag hoe we omgaan met de kapitalistische staat.