Ingezonden: Consequent internationalisme
Wij juichen inhoudelijke discussie over lastige onderwerpen onder socialisten toe. Dat veronderstelt echter ook een correcte weergave van de argumenten van de ander. Heinz gaat liever de discussie aan met een stropop: wij zouden voor Oekraïens NAVO-lidmaatschap zijn en de regering-Zelensky en de Oekraïense heersende klasse steunen. Iedereen die onze interne discussie met zelfs de meest oppervlakkige interesse heeft gevolgd weet dat dit simpelweg niet waar is. Waarom Heinz voor deze buitengewoon oneerlijke weergave van het meerderheidsstandpunt heeft gekozen, is voor ons een raadsel.
Het feit dat Trump en Poetin Oekraïne het liefst onderling zouden opdelen, bewijst volgens Heinz dat Oekraïne een proxy van de VS is. Maar uit het simpele feit dat deze twee imperialistische grootmachten veel meer macht hebben dan de voormalige Russische kolonie Oekraïne volgt helemaal niet dat de laatste ook een willoos verlengstuk is van de VS. Wij hebben er steeds op gewezen dat het Oekraïense belang om zich te verdedigen tegen Russische imperialistische agressie niet hetzelfde is als het Amerikaanse imperialistische belang om het Russische imperialisme te verzwakken.
Op beslissende momenten stelde Oekraïne dat eerste belang boven het Amerikaanse imperialistische belang. Het opblazen van de Nord Stream-pijpleiding ging lijnrecht tegen Amerikaanse bevelen in. De Oekraïense keuze in de zomer van 2023 om een voorzichtigere militaire strategie te kiezen en in te zetten op uitputting van de Russen leidde in Washington tot grote irritatie. Als het aan de Amerikanen had gelegen hadden de Oekraïners ingezet op het doorbreken van Russische linies en hadden ze grotere verliezen moeten accepteren.
Dat grootmachten altijd meer macht hebben, betekent nog niet dat kleinere landen per definitie een willoos instrument zijn. Wie dat beweert delegitimeert feitelijk elk verzet tegen imperialisme. Maar verderop dicht Heinz Oekraïne zelf ook nog een eigen imperialistische agenda toe. Dat is niet alleen in directe tegenspraak met zijn bewering dat het een proxy van het Amerikaanse imperialisme zou zijn, maar onderstreept ook dat hij imperialistische agressie en de weerstand daartegen op gelijk niveau plaatst.
Soms wordt daartoe de lang ontkrachtte Russische leugen van stal gehaald dat Rusland in april 2022 vrede had willen sluiten. In werkelijkheid wees Rusland toen Oekraïense vredesvoorstellen af. Het wilde immers heel Oekraïne veroveren en was nooit geïnteresseerd in vrede. De zogenaamd ‘realistische’ benadering om Oekraïne tot capitulatie te dwingen betekent in de praktijk ondersteuning van de Russische agressie en brengt een rechtvaardige vrede geen stap dichterbij.
Socialisten die de Palestijnse bevrijdingsstrijd steunen zouden geen moeite moeten hebben om de onzinnige redeneringen van Heinz te ontkrachten. Net als de Oekraïners hebben immers ook de Palestijnen helaas weinig invloed op het verloop van de oorlog. Verschillende Palestijnse verzetsgroepen hebben zich afhankelijk gemaakt van Iran. Dat is geen aanleiding om de ‘realistische’ oplossingen van Trump te steunen, te spreken van een proxy-conflict of het Palestijnse zelfbeschikkingsrecht te ontkennen.
Afgelopen maart sprak Poetin zijn steun uit voor de Amerikaanse claim op Groenland. De imperialisten zijn het onderling eens: zelfbeschikkingsrecht bestaat alleen voor de allersterksten. Allemaal zijn zij bezig om hun positie te versterken met oog op een naderende confrontatie tussen de grootmachten. In zoverre is de Russische aanval op Oekraïne een symptoom van toenemende inter-imperialistische spanningen. Heinz lijkt te geloven dat het ‘deescalerend’ werkt om dit proces te bespoedigen.
Wij denken dat verovering en imperialistische opdeling van landen als Oekraïne een confrontatie tussen de grootmachten juist dichterbij brengt en dat het socialistische principe van het zelfbeschikkingsrecht van alle volkeren alleen maar belangrijker wordt als imperialistische machten die rechten met voeten treden. Handen af van de Palestijnen, de Oekraïners, de Groenlanders, de Taiwanezen en elk ander volk dat door imperialistische machten in het vizier wordt genomen. Alleen door consequent kant te kiezen tegen elke vorm van imperialistische agressie kunnen socialisten een internationalistisch alternatief vormen.
Max van Lingen, UTRECHT / Jeroen van der Starre, ROTTERDAM
Foto van een anti-oorlogsprotest in Londen, 2022 (flickr: Alisdare Hickson)