ING: winst boven klimaat en vrede

Al meer dan twee jaar voert Extinction Rebellion actie tegen de ING. Terecht: het is veruit de smerigste bank van Nederland. Maar welke acties zijn nodig?

De ING profileert zich als een duurzame bank die de klimaatdoelstellingen van Parijs omarmt en leningen voor fossiel afbouwt. Dit meerjarenplan duurt echter tot 2050, wanneer de geplande netto-uitstoot nul moet zijn. ‘Hoewel we veel duurzame activiteiten financieren, financieren we er nog altijd meer die dat niet zijn. Dat is een reflectie van de huidige wereldeconomie’, staat op de ING-website.

Eind 2023 begon Milieudefensie een rechtszaak om te eisen dat de bank de uitstoot al halveert in 2030. De ING zelf wil de investeringen in fossiele energie, die in 2022 vijftien miljard euro waren, ‘richting 2040 afbouwen’.

De zaak van Milieudefensie volgde op een succesvol proces tegen fossiele gigant Shell. Maar die gaat in beroep omdat het bedrijf aansprakelijkheid afwijst voor de CO2-uitstoot van benzineauto’s – die ‘scope 3-emissies’ heten. De CO2 van INGklanten zijn dat ook, dus veroordeling staat of valt met hoe een rechter deze ziet.

Bovendien schreef De Telegraaf in januari: ‘Tweeënhalf jaar na het historische vonnis lijkt Shell eerder meer dan minder CO2 uit te stoten. De rechter gaf Shell de vrijheid zelf invulling te geven aan de uitspraak en heeft geen verbod op nieuwe olie- en gasinvesteringen opgelegd.’ Het blad vindt dat prima, want anders nemen buitenlandse concurrenten het over.

Plastic uit schaliegas

Zogenaamde afbouw van fossiel weerhield ING niet om nog in 2022 bijna een miljard euro te investeren in nieuwe plasticfabrieken van INEOS en Borealis in de Antwerpse haven. De grondstof hiervoor is ethaangas, een ‘restproduct’ uit Amerikaans schaliegas. Hele landschappen verdwijnen en de omgeving wordt vervuild – om van het gas ook nog plastic te maken! ING heeft geen scrupules om aan dit waanzinnige circus ‘gewoon’ te verdienen.

Onderzoeksbureau Profundo berekende dat Nederlandse banken in 2021 via hun investeringen verantwoordelijk waren voor 383 miljoen ton CO2-equivalent: 251 daarvan via ING.

Profundo-directeur Jan Willem van Gelder zei: ‘Banken zijn zich bewust van hun rol en de noodzaak om financieringen aan vervuilende sectoren af te bouwen. Het probleem is dat ze tegelijkertijd aarzelen om afscheid te nemen van deze zeer winstgevende klanten. Het grote geld zit nog altijd in fossiel. Het argument dat ze zelf ter verdediging aanvoeren – ten onrechte, naar mijn mening – is dat de duurzame markt nog te klein is om het portfolio volledig te vergroenen.’

ING verdient het om doelwit te zijn van klimaatactie. Pro-Palestina- en anti-oorlogsactivisten zouden zich ook mogen aansluiten. In 2018 had ING 510 miljoen euro uitstaan bij wapenbedrijven die leveren aan dictaturen als Saoedi-Arabië en Egypte. In 2021-2023 had ING een lening van 321 miljoen dollar aan Airbus, dat als deelnemer in de Ariane Group kernwapens ontwikkelt. Ook heeft de bank 7 miljard dollar aan leningen en bankgaranties bij bedrijven die actief zijn in Israëlische nederzettingen.

Maar voor resultaat zijn andere acties nodig. Rechtszaken vestigen de hoop op de welwillendheid van de magistratuur, die zelfs na een veroordeling geen verandering kan afdwingen. Politie ontruimt de bezetters van ING-kantoren en de A10. (Noot na publicatie: de bezetting van 30 maart is zelfs mislukt.)

Personeel van ING voerde in maart 2023 nog actie voor een betere cao. Sinds enkele maanden is er binnen ING een Werkgroep Klimaat. Met de steun van FNV worden daar bijeenkomsten en acties georganiseerd om personeelsleden te overtuigen dat klimaatverandering ook hun raakt. Alleen via deze weg kan de leeuw in zijn eigen hol worden aangepakt.