Ierse verkiezingen: establishment krijgt pak slaag door stem tegen bezuinigingsbeleid
Door Simon Basketter
De stemming weerspiegelde het voortdurende verzet tegen het bezuinigingsbeleid, in het bijzonder de krachtige campagne tegen de waterheffing. De groep Alliantie Tegen Bezuinigingen / Mensen Boven Winst (AAA/PBP), die links staat van de sociaal-democratie, en Sinn Fein boekten belangrijke winst.
Het socialistische AAA/PBP won zes zetels. Dit is een grote prestatie.
Gino Kenny van Mensen boven Winst is een nieuw verkozen parlementslid voor Mid-West Dublin. Hij zei: ‘We zullen het parlement gebruiken om zoveel mogelijk mensen te mobiliseren. Als er stakingen of opstanden zijn, zijn we erbij. We moeten het parlement gebruiken om een stem te geven aan de mensen die vechten. Het belangrijkste is dat we schouder aan schouder staan met de mensen die het systeem een slag toebrengen.’
Richard Boyd Barrett, lid van de Ierse Socialist Workers Party en Mensen Boven Winst, werd herkozen. Hij won een belangrijk aantal stemmen ten opzichte van de vorige verkiezingen en werd eerste in zijn district Dun Laoghaire.
Richard zei: ‘We hebben een heel belangrijke rol gespeeld in het bouwen van wat waarschijnlijk een van de grootste massabewegingen is in de geschiedenis van de staat, die tegen de waterheffing. Dat heeft ons een enorme impuls gegeven.’
Agenda
‘Hoewel we relatief klein zijn in het parlement, hebben we de agenda voor links kunnen bepalen in een hele reeks van onderwerpen. Mensen zijn nog steeds heel boos over de oneerlijke gevolgen van het bezuinigingsbeleid. Dat heeft gezorgd voor een enorme huisvestingscrisis, een gigantische puinhoop in de zorg en lage lonen.’
‘Hoe meer de regering sprak van herstel, hoe meer mensen vroegen: waar is ons herstel? De beweging tegen de waterheffing ging altijd over veel meer dan water alleen. Het was een hoogtepunt van woede tegen zes jaar bezuinigingsbeleid en werd een focus voor het verraad van de Labour partij.’
‘Er is een fantastisch hoog niveau van politiek engagement in de arbeidersklasse. Ik denk dat dat niet zomaar weggaat en ik denk dat dat enorme druk zal zetten op elke mogelijk denkbare regering. Onze taak is door te gaan met agiteren en de beweging vooruit te stuwen.’
De verkiezingscampagne van de uittredende Fine Gael/Labour coalitieregering draaide om ‘economisch herstel’ en ‘stabiliteit’. Maar hun aanvankelijke hoop op dat zij konden winnen op basis van hun claim dat zij voor voorspoed hadden gezorgd, verdween als sneeuw voor de zon. Een peiling kort voor de verkiezingen gaf aan dat meer de helft van de stemmers vond dat ze ‘geen economisch profijt voelden’ van het zogenaamde herstel.
Ierland heeft het op een na hoogste percentage van laagbetaalde banen in de ontwikkelde wereld. De ‘zeurpieten’ – zoals Fine Gael-leider Enda Kenny de kiezers noemde – namen wraak en gaven hem en zijn coalitiepartner de Labour Partij een flinke bloedneus. De Labour Partij ging van 20 procent bij de vorige verkiezingen naar 6,6 procent nu.
Afwijzen
Stemmers hebben de weg gevolgd die werd genomen door het Spaanse en Portugese electoraat, door het afwijzen van een regering die de bankiers hebben gered zoals de Europese Unie (EU) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dat wilden.
Sinds 2010 hebben de 300 rijkste individuen van Ierland hun rijkdom verdubbeld. Deze 300 individuen hebben een gecombineerde rijkdom van 70 miljard pond, een vijfde van alle rijkdom in het land. In contrast daarmee heeft de helft van het Ierse volk minder dan vijf procent heeft van die rijkdom.
Iets meer dan dertig jaar geleden kregen de drie gevestigde partijen nog 94 procent van de stemmen. In de verkiezingen van 2007 bedroeg de gecombineerde stemmenpercentage van Fine Gael, Fianna Fail en Labour 79 procent. Nu is dat iets meer dan 50 procent. Dus de gevestigde partijen hebben 25 procent verloren.
De laatste twee verkiezingen hebben de Ierse parlementaire politiek herschreven. Nadat ze een ‘natuurlijke’ regeringspartij was tijdens het grootste deel van de geschiedenis van de Ierse staat, werd Fianna Fail gedecimeerd in de verkiezingen van 2011, na het implementeren van een pakket van Europese bezuinigingsmaatregelen.
Deze keer zag Fianna Fail een licht herstel. Dat lukte deeld omdat ze naar links bewoog, in oppositie tegen de regering. Zijn verkiezingsslogan was ‘Ierland Voor Iedereen’. Het zette Fine Gael weg alsof ze zich alleen interesseren voor de rijkere klassen. Wat inderdaad geldt voor Fine Gael – maar ook voor Fianna Fail.
Paul Murphy, gekozen voor de AAA, noemde de verkiezingen terecht een ‘politieke aardbeving’.
Dit is een vertaling van Socialist Worker.