Ieder1: parade in Amsterdam smaakt naar meer
Door Ewout van den Berg
De parade van Ieder1 was de grootste demonstratie van het jaar. Nederland werd opgeëist voor alle inwoners. Veel mensen gingen de straat op uit onvrede met een politiek die mensen tegen elkaar uitspeelt in plaats van bij elkaar brengt. De opkomst liet zien wat er mogelijk is als activisten, via uiteenlopende kanalen, een groot bereik hebben om voor een protest te mobiliseren.
Voor sommige mensen was de oproep misschien te algemeen en te vrijblijvend. Maar aan het begin van een verkiezingscampagne die, als het aan het de VVD en PVV ligt, vooral om racisme zal draaien, kwam de parade als geroepen. Wilders was in ieder geval niet blij en twitterde direct: ‘Kunnen ze niet 100 km zuidwaarts lopen, Hazeldonk is open. Bye!’
Met tienduizend mensen was de opkomst goed. Ze kwamen uit alle hoeken van het land, jong en oud, en met allerlei achtergronden. Vanuit Amsterdam-West liep ook een grote groep ouders en kinderen naar Museumplein.
Bonte stoet
Parveen uit Amsterdam was met haar vader naar het door gele ballonnen gedomineerde beginpunt gekomen. ‘De eerste en tweede generatie migranten lopen nu naar de derde generatie. Mijn kinderen wachten op het Museumplein. Ik ben enthousiast over vandaag. Als het maar verbindt.’ Mo Khettabi uit Haarlem zei: ‘Ik ben nu twintig jaar in Nederland en ik heb me nooit welkom gevoeld. Vandaag geeft me hoop.’
Ter hoogte van Amstel station spreek ik Fatima Amrani uit Rotterdam. Er waren vanuit die stad drie bussen gekomen. ‘Ik heb erg behoefte aan positiviteit. Het laat zien dat we een stem hebben en dat we kunnen bijdragen aan een positief Nederland.’
Claudius uit Rotterdam is één van de weinige mensen die een politieke boodschap draagt. ‘Fuck your gender roles’ draagt hen op de kleren. ‘Ik wil meer zichtbaarheid en aandacht voor mensen die niet vallen binnen de dominante m/v-genderrollen. We leven nog steeds in een heteronormatieve wereld.’
Sprekers
Het programma was goed. Veel sprekers namen geen blad voor de mond. Eén van de eerste sprekers van de dag was meester Bart. ‘We leven in een tijd waarin we een woord als dobbernegers grappig moeten vinden en vluchtelingen lukraak gelukszoekers worden genoemd. De empathieloze tendens van stuitende uitlatingen creëert alleen maar verdeeldheid. Het effect daarvan op kinderen is niet te overzien.’
Toen de stoet bij de Bijlmer vertrok liepen er ongeveer drieduizend mensen mee. Onderweg sloten nog eens duizenden mensen zich aan. Anti-Zwarte Piet activist Jerry Afriyie was op het Museumplein de eerste spreker. ‘Als Nederland van Iedereen was dan houden we een nationale sinterklaasintocht voor iedereen.’ En later: ‘ik realiseer me dat een deel van het publiek vandaag de reden is dat mijn kinderen op vijf december niet naar school kunnen’.
Onder luid gejuich sprak hij over het belang dat mensen zelf in actie komen. ‘Als wij Nederland, ons land, voor ieder1 een veilige plek willen maken, moeten wij niet naar de politie kijken die moeite heeft om racisme zowel intern als extern aan te pakken, of naar de premier die al
6 jaar afwezig is, of naar Wilders die de zorgen van zijn achterban misbruikt om de mensenrechten van een grote groep Nederlanders te schenden. Wij moeten naar onszelf kijken en de hand in eigen boezem steken.’
Terwijl de regen met bakken uit de hemel viel, sprak spoken-word artiest Derek Otte: ‘Institutioneel racisme: bij vele, overwegend witte mediapartijen volledig ingebed. Oorzaken en oplossingen onbespreekbaar, maar problemen ter volksvermaak aan tafel ingezet.’ Later: ‘Invechten of oppleuren, want onze cultuur is superieur. Nee. Nederland is van iedereen, ongeacht klasse of kleur. Ongeacht geslacht, geaardheid en geloof. Wie kijkt maar niet ziet is blind. Wie hoort maar niet luistert doof.’
Hoe verder?
Gezien de grote opkomst en de politieke toespraken was het jammer dat, behalve een aantal mensen van Wij Zijn Hier (‘vluchtelingen zijn ook iedereen – stop deportaties’), Internationale Socialisten, Reason Against Racism en West-Papoea, er weinig activisten waren. Nu waren het de politieke bobo’s, die alleen de laatste meters meeliepen, die veel van de aandacht opeisten. Activisten hadden met hun boodschap ook invulling kunnen geven aan de leus ‘ieder1’ en de andere deelnemers zo een perspectief kunnen bieden.
Dat veel van hen er niet waren, hadden de organisatoren ook een beetje aan zichzelf te wijten. In de aanloop naar het moment werden woorden als ‘racisme’ en ‘etnisch profileren’ angstvallig vermeden. Dat een van de organisatoren in de zomer nog Wilders-aanhangers op één lijn had gesteld met anti-Zwarte Piet activisten had ook niet geholpen.
Het is belangrijk dat het hier niet bij blijft. Veel mensen gingen naar huis met het idee om, in de woorden van Sinan Cankaya, ‘micro-revoluties’ te ontketenen. Om blijvende verandering af te dwingen, is het belangrijk om ook werk te maken van een ‘macro-revolutie’. Wat is er mis met een nieuw groot moment vlak voor de verkiezingen in Rotterdam? Hopelijk dan wel in samenwerking met de mensen die al jaren vooraan lopen in de strijd tegen elke vorm van racisme en onderdrukking.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zij liepen ook mee gisteren. Hier hun verhaal:
Jelle Klaas, mensenrechtenadvocaat Amsterdam:
‘Vanuit Amsterdam-West was er door verschillende ouders van basisschoolkinderen ook een initiatief om samen naar het Museumplein te lopen. Met zo’n 250 ouders, kinderen en andere buurtbewoners uit West liepen we van het Mercatorplein naar het Museumplein. Het was een bonte en gezellige optocht, met een serieuze ondertoon. De ouders die ik sprak liepen mee om zich uit te spreken tegen racisme, en maakten zich grote zorgen over de rechtse verharding in de samenleving.’
Mohammed Bentaouit, Refugees Welcome Amsterdam:
‘Ik was er uit solidariteit. We zijn één land. We moeten er samen het beste van maken in plaats van aan de zijlijn staan. Het was erg motiverend en er was een goede sfeer. Dit had ik nodig. Elke dag worden mensen zwart gemaakt. Dat we elkaar geen negatieve dingen aanpraten. De sprekers, zoals Jerry Afriyie, waren goed. Ik ben blij dat ik erbij was. Ik kwam bekenden tegen van mijn vrijwilligerswerk rond vluchtelingen. We gaan binnenkort ook iets opzetten met vluchtelingen en bejaarden.’
Claudius, Rotterdam:
‘De dag was een hele bijzondere ervaring. Een grote opkomst. Veel diversiteit aan mensen en we hebben ook echt veel geluk gehad met het weer. Supergoed initiatief van de organisatie, wat onder meer mij de kans gaf om meer zichtbaarheid en bewustzijn te creëren. Er moet meer aandacht komen voor mensen die niet vallen binnen de dominante m/v-genderrollen. We leven namelijk nog steeds in een heteronormatieve wereld.’
Zie ook dit fotoverslag van de parade van ieder1.