Ibn Ghaldoun: bijzonder onderwijs en islamofobie
Door Jelle Klaas
De Ibn Ghaldoun-school was/is een islamitische middelbare school, de enige in Nederland. De school krijgt steun van de staat. Nederland heeft wat dat betreft een eigenaardige manier van onderwijsinrichting. Het algemeen (mannen)kiesrecht kregen we immers in 1917 in ruil voor het door de staat subsidiëren van religieus onderwijs.
Openbare scholen zijn voor iedereen, de lesstof is voor alle kinderen in Nederland bedoeld, ongeacht de geloofsovertuiging van hun ouders. De bijzondere scholen – islamitische, katholieke en vrije scholen – krijgen óók staatssteun. Ook al mogen scholen meisjes wegsturen omdat ze een broek aan hadden thuis, of leraren weigeren omdat ze homo zijn. Dat klopt niet, maar dat gaat op voor alle bijzondere scholen. De kerk en de staat zouden gescheiden moeten zijn.
Het slecht functioneren van de Ibn Ghaldoun heeft te maken met problemen die losstaan van het religieuze karakter van de school. Er was in het verleden al gerommeld met geld. De verantwoordelijken waren niet goed vervangen en het lijkt erop dat er totaal inadequaat omgegaan is met het verlies van de kluissleutel. Daardoor konden leerlingen de examens stelen en fraudeerden tientallen leerlingen op het Ibn Ghaldoun met hun examens. Maar elke school kan een slecht bestuur hebben en kan leerlingen hebben die proberen examens te stelen. Het falen van de school heeft dan ook niets te maken met het islamitische karakter.
Islamofobie
De kritiek daarop is dan ook hypocriet. Zo zou kinderen geleerd worden dat ze niet mochten omgaan met niet-moslims en werden jongens en meisjes nogal eens van elkaar gescheiden. Dat is af te keuren, maar op flink wat gereformeerde scholen en op de joodse Cheider-school in Amsterdam wordt veel ‘extremer’ afgeweken van de norm (zie bijvoorbeeld hun kledingreglement).
Toch werd er massaal over juist deze school heen gevallen. Om de hype rond de school en de examenfraude hing dan ook een stevige zweem van islamofobie. Volgens sommigen lag het falen van de school aan het afwijken van de islam van de ‘westerse cultuur.’ Neonazi’s maakten de poort van de school dicht. Ook Wilders was blij dat de school moet sluiten, want ‘Hoe minder islam in ons mooie land hoe beter.’
Joost Eerdmans kwam tot de conclusie: ‘Zolang islamitische scholen leerlingen meer vervreemden van Nederland dan dat ze hen opleiden voor een toekomst in de Nederlandse samenleving, zeg ik: er is geen plaats voor islamitisch onderwijs in ons land.’
Maar ook de meeste gereformeerde scholen en joodse scholen vervreemden kinderen van het Nederland waar Eerdmans voor zegt te staan. Het enige verschil is dat de kinderen op gereformeerde scholen wit zijn en dat het sinds de Tweede Wereldoorlog voor racisten als Eerdmans niet meer salonfähig is om uit te halen naar joden.
Kritiek
Nergens in de Koran wordt slecht bestuur of het stelen van examens goedpraat. Bovendien blijken islamitische scholen bovengemiddeld te scoren waar het gaat om de CITO-scores. Er is natuurlijk veel kritiek mogelijk op het schoolbestuur, maar dat geldt ook voor de onderwijsinspectie. Zoals Han van der Horst betoogde: ‘Bestuur en docenten kregen de kans om jarenlang aan te modderen. Ook was men kennelijk zeer coulant toen het erop aankwam de school een startkwalificatie te geven. Daarmee heeft de Inspectie vooral de Ibn Ghaldoun en zijn leerlingen een slechte dienst bewezen.’
Ook de gemeente Rotterdam zijn verwijten te maken. De Ibn Ghaldoun kreeg verschrikkelijk slechte schoolruimtes toegewezen, die volgens de inspectie onder het kwalitatieve minimum voor goed onderwijs zaten.
De school wordt nu ondergebracht bij de christelijke scholengemeenschap Melanchton. Het krijgt daarmee nu welgeteld drie besturen. Ondanks dat de schuld van de school is kwijtgescholden, blijft er grote onzekerheid bestaan.
En al die leerlingen dan, die keihard hun best deden op school? Om hen maakten weinigen zich druk. Dat zijn deze leerlingen helaas gewend. Ze worden al elke dag uitgekotst in de samenleving omdat ze moslim zijn. De manier waarop er nu met hen en hun school is omgegaan, zal hen eerder verder af brengen van de zogenaamde ‘autochtonen’ dan dichterbij.
Jelle Klaas is advocaat sociaal-economische mensenrechten.