Huishoudelijk werkers eisen een echte cao
Door Sjerp van Wouden
De actie is georganiseerd door FNV Domestic Workers, onderdeel van de Schoonmaakbond. Het maakt deel uit van een langer lopende FNV-campagne, met als doel om Nederland een verdrag te laten ondertekenen van de International Labour Organization. Dit verdrag stelt dat tussen werkers niet mag gediscrimineerd worden, en ratificatie zou de huishoudwerkers de rechten geven die een gewone werker in Nederland ook heeft, zoals het mogen opbouwen van pensioen of bescherming bij ziekte. Tegelijk zou het hen verplichten belasting te betalen.
Nu doet de staat nog alsof deze werkers niet in Nederland zijn. De grote meerderheid van de huishoudelijk werkers zijn in het buitenland geboren en zijn hier ‘illegaal’. Maar honderdduizenden families, vaak blank en welgesteld, laten deze werkers hun huizen schoonmaken. Ze zijn onderdeel van onze samenleving, en dat moet erkend worden.
De Nederlandse vakbeweging heeft een bijzondere rol gespeeld in de emancipatie van huishoudelijk werkers. Onder andere op initiatief van de FNV kwamen internationale vertegenwoordigers van huishoudwerkers voor het eerst bijeen, zeven jaar geleden in Amsterdam. Sindsdien hebben de werkers geëist dat er een ILO-conventie zou komen die hun wettelijke positie zou verbeteren. Na veel onderhandelen kwam deze er in 2011 (C-189). Nu moesten landen deze conventie echter nog ratificeren en in de praktijk brengen. In Nederland ligt deze kwestie nu bij een commissie, en de werkers willen haar met deze actie een duw in de goede richting geven.
Podium
Het podium van de actie is een kleine verhoging. Ashna Kamta, bestuurder van de Schoonmaakbond, spreekt de demonstranten toe in een intieme sfeer. Ze vertelt dat ze in Amsterdam-Zuid demonstreren omdat hier ook veel van de werkgevers van de huishoudwerkers wonen.
Corrie, voorzitter van United International Domestic Workers, is al 16 jaar in Nederland. Ze is inmiddels 60 jaar, maar heeft nog niet voor haar pensioen mogen sparen. Als ze ziek is, heeft ze onmiddellijk een flink probleem.
Schoonmaker James is vol lof over de bond. Het enthousiasme waarmee hij vertelt dat ze bezig zijn zichzelf te bevrijden, is aanstekelijk. ʻVandaag voel ik me speciaal, vrij van gebondenheid. Nu komen wij uit het donker, dankzij de vakbond! We moeten samen blijven, samen staan we sterk.ʼ
Het is opmerkelijk dat in een tijd waarin veel arbeiders niet het vertrouwen hebben om in actie te komen, deze werkers zonder papieren vol vertrouwen zijn. Ondanks al hun ontberingen en hun marginalisering. Dat vertrouwen en die overtuiging halen ze uit elkaar, vertellen een aantal anonieme demonstranten. Ze zullen winnen, zeggen ze, want ze zijn met velen.
Dan geeft de huishoudwerker Marikit nog een optreden. Ze zingt Bob Marley en rapt eigen teksten aan elkaar. ʻSome people come here for vacation. My people come here out of desperationʼ en ʻThe workers united will never be defeated!ʼ Dit radicalisme is geen verrassing, want onder Filippijnse migranten is er een linkse traditie. Een organisatie als de International League of Peoples’ Struggles is dan ook aanwezig.
ʻIk ben benieuwd of Kathalijne Buitenweg van het College Van de Rechten van de Mens ook zo goed kan rappenʼ, kondigt Ashna de volgende spreker aan. ʻIk ben bang dat dat een beetje een teleurstelling gaat wordenʼ, zegt Buitenweg, ʻIk ga gewoon een heel net praatje houdenʼ. Ze spreekt echter stevige woorden: de overheid is schuldig aan discriminatie, en dat moet eindigen. Nederland moet de conventie ratificeren.
Onder het roepen van de bekende leuzen ʻWat willen wij? Respect!ʼ en ʻNooit meer onzichtbaarʼ trekt de menigte door Amsterdam-Zuid. Het is een mooie dag, en een goede start van een actietraject. De schoonmakers hebben een naam hoog te houden. Deze maand gaan de nieuwe cao-onderhandelingen voor de schoonmakers van start, en de bond heeft de inzet dat ook huishoudwerkers zonder papieren onder deze cao gaan vallen.
