Hoogovens: actie tegen dreigend banenverlies
Metaalwerkers van Tata Steel blokkeren de poort naar het fabrieksterrein, 15 november 2017 (Foto: fnv.nl).
Door Kirsten Zimmerman
‘ThyssenKrupp Tata Steel – Nein danke!’ Vorige week was er in de Staalwerk-fabriekshal in Velsen-Noord een grote manifestatie van Tata Steel-arbeiders om te protesteren tegen de voorgenomen fusie met het Duitse technologiebedrijf ThyssenKrupp. De opkomst was een stuk groter dan verwacht: er werden slechts zo’n 1500 mensen verwacht, dat werden er wel 3500.
Een verlies van 2000 arbeidsplaatsen hangt Tata Steel Nederland boven het hoofd en op de lange duur wellicht zelfs sluiting. Níet omdat het bedrijf niet goed draait – in tegendeel: de hoogovens draaien met winst – maar omdat de aandeelhouders kunnen besluiten dat ze hun geld liever elders besteden.
‘De hoogovens zitten in je bloed.’ Gerrit Idema werkt al sinds 1985 bij Tata Steel Nederland, toen nog Hoogovens: het bedrijf dat werd opgericht in 1918, in 1999 fuseerde het met British Steel tot Corus, dat in 2007 werd overgenomen door het Indiase Tata Steel. Hij zit in de Centrale Ondernemingsraad en is kaderlid van FNV Metaal.
Baanverlies
Van de 9000 werknemers die bij Tata Steel Nederland werken zijn er maar liefst 4000 lid van het FNV. ‘De bonden en de OR eisen inspraak voor de fusieplannen, die in september bekend werden gemaakt. In tegenstelling tot Duitsland zijn we tot nu toe door Tata Steel buiten de besprekingen gehouden.’ Een andere eis is een baangarantie voor de komende 10 jaar voor de werknemers van Tata Steel Nederland.
De fusie mag er niet toe leiden dat 2000 man op straat komen te staan. Ook moet Tata Steel blijven investeren in de Hoogovens, als een geïntegreerd staalbedrijf. Dat betekent dat er geen werkplekken mogen verdwijnen naar lagelonenlanden in Azië of dat afdelingen en onderdelen van de productie worden verplaatst.
De werknemers en de vakbonden worden gesteund door de Nederlandse directie van Tata Steel, die hun eigen redenen hebben om de productie te behouden. IJmuiden moet zelfstandig blijven en zelf kunnen beslissen wat er met de winst gemaakt door Tata Steel Nederland wordt gedaan. Nu gaat er bijvoorbeeld al jaren geld vanuit IJmuiden naar het met verlies draaiende Tata Steel Engeland in Zuid-Wales. Ook zou Nederland na de fusie geen eigen raad van commissarissen en directie meer hebben en moeten opdraaien voor de verliezen van Duitse en Britse fabrieken.
Internationale solidariteit
Tegelijkertijd is er ook solidariteit tussen de Tata Steel-arbeiders in Europa. Zo was er woensdag een delegatie van Duitse collega’s aanwezig om hun steun aan de manifestatie te betuigen. Alle Europese werknemers van Tata Steel (bij elkaar 21.000) hangt immers een verlies van 4000 arbeidsplaatsen boven het hoofd. In Brussel vindt overleg plaats tussen Nederland, Engeland (de twee landen waar het staal wordt gemaakt) en België, Duitsland, Frankrijk en Spanje. Maar als de leiding van Tata Steel een deal sluit met één land kan het zijn dat dat land niet meer solidair is met de andere Europese collega’s.
Doğan Özdemir uit Zaandam en andere arbeiders in IJmuiden zijn de onzekerheid zat. Özdemir doet periodiek onderhoud aan de platen en hij hoefde vandaag voor de manifestatie niet uit te klokken. Tata Steel Nederland draait met drie ploegendiensten 24 uur per dag. Havenwerker en OR-lid Richard Kokkelink, die al 35 jaar bij de hoogovens werkt, verwacht op de lange termijn geen goede afloop voor IJmuiden: ‘En nog niemand heeft me tegengesproken, zelfs de directeur niet.’
De regering in Den Haag heeft zich nog niet tegen Tata Steel en de fusie- en ontslagplannen aan bemoeid. Mark Rutte heeft alleen verheugd geroepen dat het hoofdkantoor van Tata Steel zich wellicht in Amsterdam zou vestigen, waar het nu nog in Londen zit. De arbeider die al zijn halve leven bij de hoogovens werkt lijkt voor het grote geld niet mee te tellen.