Het interplanetaire imperialisme van Mickey 17
De film speelt zich af in 2054, op een ruimteschip dat vierenhalf jaar de Melkweg heeft getrotseerd om aan te komen op een sneeuwachtige planeet genaamd Niflheim, met de bedoeling om een aardse kolonie te stichten. Deze missie is in gang gezet door politicus Kenneth Marshall, gespeeld door Mark Ruffalo, een niet-zo-subtiele parodie op Donald Trump.
Aan boord van deze ontdekkingsreis zitten Mickey Barnes (Robert Pattinson) en zijn vriend Timo (Steven Yeun), die op de vlucht zijn van een woekeraar en zich uit wanhoop aanmelden om op het schip te werken. Mickey krijgt de baan van ‘vervangbare’ (expendable), waar hij als proefkonijn in dodelijke situaties wordt geplaatst om vervolgens opnieuw te worden ‘uitgeprint’.
Dit is een parallel met hoe arbeiders in onze klassenmaatschappij geacht worden vervangbaar te zijn, terwijl wij eigenlijk de hele maatschappij draaiende houden. Mickey doet onmisbaar doch ondankbaar werk. Omdat hij steeds opnieuw kan worden uitgeprint is hij in feite onsterfelijk, maar hij moet wel vaak op gruwelijke wijze sterven.
Deze expeditie wordt volgens Marshall uitgevoerd ter lotverbetering van de mensheid, maar draait in werkelijkheid om het verhogen van zijn eigen aanzien nadat hij de afgelopen twee verkiezingen heeft verloren. Zijn achterban bestaat voornamelijk uit arbeiders zoals die op het schip, die zich ondanks (of wellicht juist vanwege) hun erbarmelijke omstandigheden vrijwel allemaal achter Marshall plaatsen en zijn zelfingenomen toespraken luidkeels aanmoedigen.
Het nautische proletariaat wordt onderworpen aan uitbuiting en krijgt stank voor dank. Ze moeten genoegen nemen met rantsoenen die zuinig uit de voorraad worden verdeeld, maar Marshall zelf leidt een luizenleventje. Hij belichaamt hedendaagse populistische leiders en hun neerbuigende en opportune kijk op deze achterban, voor wie zij als bron van hoop in een hopeloze tijd dienen.
Wanneer het schip eindelijk landt op Niflheim wordt voor het eerst contact gelegd met de inheemse fauna, die zich terughoudend opstellen tegenover hun nieuwe buren. De onkundige leiding neemt op haar beurt een vijandige, moordlustige houding aan, waarbij zij de inheemse bevolking zelf als ‘aliens’ beschouwt die geheel uitgeroeid dient te worden. De wezens zijn vredelievend, maar nadat een van hen wordt vermoord en een ander gegijzeld gehouden wordt, maken zij duidelijk dat zij bereid zijn zich te verdedigen.
Er zijn duidelijke verwijzingen naar progressieve ideeën en kritiek over onderwerpen die haast radicaal aanvoelen, zoals uitbuiting, klimaatverandering, kolonialisme, genocide en op een bepaald punt in de film zelfs etno-nationalisme en eugenetica. De film hint op systeemkritiek, maar tegen het einde wordt ook duidelijk dat de alternatieven voor deze logica erg beperkt zijn. Het is kennelijk onmogelijk om de kwalen van deze wereld echt te verhelpen?
Foto: Robert Pattinson in Mickey 17.