‘Het gaat wel ergens om’ – Acties bij de gemeentes breiden zich uit
De acties van gemeentepersoneel breiden zicht uit. Dat kondigden de vakbonden op 15 februari aan op hun landelijke actiedag in Utrecht, waarbij werd gedemonstreerd voor een betere cao. Rick is helemaal uit het Drentse Hoogeveen gekomen. En dat is het hem waard: ‘Het gaat wel ergens om’. Vanmorgen in Rotterdam vroeg een vrouw uit de buurt aan de arbeiders van de reiniging ‘motten jullie niet staken?’, terwijl zij eigenlijk al op weg waren naar het verzamelpunt voor de acties.
Vakbond FNV wil onder andere een loonsverhoging van 12 procent over een periode van 1 jaar. Ook eist de bond automatische compensatie voor de inflatie in de cao van volgend jaar. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wilde niet zover gaan met het verhogen van de salarissen voor de ruim 187.000 werknemers die onder de cao vallen.
Zo’n 500-1000 stakers verzamelden zich om zich sterk te maken voor deze eisen op het Jaarbeursplein. De meesten van de buitendienst, maar er was ook kantoorpersoneel. Daarnaast deden er ook nog werknemers mee via het beeldscherm, een zogeheten hybride actie. Bij socialisten roept de term hybride eerder het beeld op van stakingen in combinatie met bedrijfsbezettingen. Arbeiders moeten elkaar fysiek zien en de sfeer aanvoelen om effectief te kunnen strijden. Het beeldscherm kan hier nooit een vervanging voor zijn.
Wereldvreemd
Gelukkig zat de stemming er al meteen goed in. De borden van de Internationale Socialisten met de affiches Solidair met de stakers deed menig staker blij verrast opkijken en een van hen vroeg zelfs een exemplaar voor hem achter te houden. Onbewust droeg het uitnodigen van voormalig FNV voorzitter Ton Heerts hier ook aan bij. Als cao-onderhandelaar namens de VNG riep hij de aanwezigen op hun bonden aan te zetten om weer naar de onderhandelingstafel te gaan. ‘Nee’ ging het in koor, ‘eerst 12 procent erbij!’. Menigeen in het publiek siste ‘wat een overloper en zakkenvuller’. De FNV Onderhandelaar benadrukte dat het verhaal van de VNG, dat de 12 procent niet mogelijk is binnen de financiële kaders, nogal wereldvreemd aandoet. ‘Als je bij de AH of Jumbo boodschappen kun je ook niet voorbij de kassa zonder je portemonnee te trekken, omdat het bedrag op de kassabon niet valt binnen de financiële kaders van de werknemer.’
Eerder legden medewerkers van de gemeenten Utrecht, Rotterdam en Den Haag al een hele week het werk neer. Amsterdam volgt binnenkort. De effecten van de staking waren te merken in de straten, waar vuilnis zich ophoopte. ‘Daar spraken mensen van “Napolitaanse taferelen”. Het vuil hoopt zich op als het een week niet wordt opgehaald. Het is niet fraai en zal zorgen voor veel overlast’, zegt bestuurder Fred Bos van FNV. ‘Wij zien dit met lede ogen aan en doen het liever niet. De mannen en vrouwen van de schoonmaakdienst doen hun werk met de nodige trots, en zien de stad liever schoon, maar de vuilnisophaler wil ook de boodschappen kunnen blijven betalen.’
Steviger strijden
Van Piet uit Rotterdam mag het allemaal wel wat steviger: ‘we hadden meteen een landelijke staking moeten afkondigen’. Op het Jaarbeursplein waren verder nog stratenmakers uit Utrecht, arbeiders uit Terneuzen en straatvegers uit Den Haag waar, zoals zij vertelden, wel 4 cao’s gelden op de werkplek voor verschillende groepen werknemers. Sommigen waren met enkelen van de afdeling vertegenwoordigd, anderen lukte het om met een groep te komen. ‘Eerst al tien jaar achterlopen en dan nu in een jaar meer dan tien procent aan de inflatie kwijtraken. We moeten strijden. Klaar ermee!’ Appie uit Utrecht roept vanaf het podium ‘het was een teringbende in de stad als gevolg van de staking van de reiniging, kennelijk hebben we niet voldoende laten zien hoe belangrijk ons werk is. Werk waar fatsoenlijk voor betaald moet worden’.
Maar dat moeten we wel afdwingen. Stakingen staan gepland in onder meer Oosterhout, Tilburg, Den Bosch en Maastricht. Daar stoppen gemeenteambtenaren vanaf woensdag met werken, wat net na carnaval problemen zal opleveren met het schoonmaken van de straten.