Grote onderwijsbonden akkoord met bezuinigingen… maar wij gaan staken op 23 mei!
De stakingsoproep voor 23 mei is afkomstig van de kleine bond Leraren in Actie (LIA) die in het verleden vaker het voortouw probeerde te nemen in acties met hardere eisen, maar weinig gehoor vond. Dat dit nu meer weerklank vindt onder leerkrachten ligt enerzijds aan de bezuinigingen die heel ver gaan en anderzijds aan de houding van de onderwijsbonden AOb, CNV Onderwijs en CMHF die akkoord zijn. Ze gaan een confrontatie uit de weg en zijn op z’n best bereid tot een achterhoedegevecht.
Hoe wordt het spel gespeeld?
In het voortgezet onderwijs is de laatste cao al in augustus 2010 afgelopen. Sindsdien zaten de onderhandelingen muurvast. Die onderhandelingen werden gevoerd door de vertegenwoordigers van de bonden en de VO-raad. De VO-raad is in 2006 opgericht en het logische gevolg van het decentralisatiebeleid dat de overheid eind vorige eeuw heeft ingezet in het onderwijs.
De VO-raad vertegenwoordigt vrijwel alle schoolbesturen in het Voortgezet Onderwijs en onderhandelt over het inzetten van door de regering beschikbaar gestelde middelen met de onderwijsbonden. Hierdoor is een nieuwe onderhandellaag gecreëerd tussen overheid en onderwijspersoneel, die een kloof heeft geslagen tussen personeel en directies die ooit nog met een gemeenschappelijk belang tegenover het ministerie stonden.
Op deze wijze kunnen regering en VO-raad over en weer elkaar de zwarte piet toespelen: Den Haag kan bijvoorbeeld klagen dat de VO-besturen teveel geld oppotten en de VO-raad kan de oorzaak van het verkorten van vakanties bij het ministerie leggen. Nu personeel van twee kanten tegelijkertijd wordt bestookt zijn de onderwijsbonden in het nauw gedreven.
Wat staat er op het spel?
De VO-raad moet namens de minister op de staatskas letten, die aan de rechterzijde wordt geleegd om de bankiers en financiële instellingen te redden. Het onderwijs gaat op de nullijn zitten. We zitten sinds augustus 2010 zonder cao. Inmiddels komt er nul procent erbij. De inflatie over 2010 was 1,3 procent, inflatie over 2011 tot nu toe 2,4 procent (prognose op jaarbasis). We hebben dus al bijna vier procent ingeleverd.
Hiertegenover staat vrijwel niets: een kleine aanpassing van de dertiende maand voor het onderwijs ondersteunend personeel en een belofte om meer docenten in LD (loondienst?) te benoemen.
De dubbele aanval komt echter uit Den Haag: hier is het plan geopperd om de vakantie met een week in te korten en daar bovenop vijf verplichte vakantiedagen, waaronder de kerstdagen en nieuwjaarsdag, uit de resterende vakantiedagen te halen. Per saldo gaat het personeel dus veel langer werken voor veel minder geld. Daarmee is dit een van de grootste bezuinigingen in het onderwijs en de collectieve sector van de afgelopen decennia.
Wat doen de onderwijsbonden?
Niets! Ze onderhandelen, praten en polderen. Meer valt er ook niet te verwachten van de grootste onderwijsbond, de AOb, die als een schoothondje achter Jongerius aanloopt en personeel voorhoudt te vechten voor werkdrukverlaging om via de achterdeur langere werkduur in de breedte en de lengte binnen te halen.
Steevast is het antwoord dat als het personeel één vuist wil maken richting VO-raad en ministerie, we ons aan de ‘spelregels’ dienen te houden en dat we ‘rekening’ moeten houden met de ‘conjunctuur’. Zo verlagen de bonden zich tot de schoothondjes van Den Haag in plaats van de pitbulls die we nodig hebben.
Daarom staken we, met of zonder steun van onze bestuurders!
Alle vakbondsleden die niet zijn aangesloten bij LIA zullen nu moeten laten zien dat er een andere wind moet waaien. Wij willen in een front optrekken tegen alle bezuinigingen, die uit Den Haag en die van hun stromannen in de VO-raad. Als wij deze bezuinigingen door laten gaan dan gaan de sluizen heel ver open. Elke illusie over werkdrukverlaging, kwaliteitsverbetering en loonsverhoging is voor vele jaren van de baan als wij ons als makke schapen naar de slachtbank laten drijven.
Bovendien verzwakken we elke sector in Nederland, vooral die van collega’s in de publieke sector die de strijd al aangaan zoals bij het Openbaar Vervoer, of de studenten in het hoger onderwijs, door een precedent met dit polderakkoord te scheppen. Wij moeten niet opdraaien voor een crisis die we niet veroorzaakt hebben!
Een lijn in het zand
Het LIA is misschien geen alternatief voor de lange duur, want om een vuist te maken hebben we één grote strijdbare vakbeweging nodig die bereid is pal voor haar leden te staan. Maar LIA begrijpt beter dan de bestuurders van de grote bonden dat er nu een lijn in het zand getrokken moet worden. Op deze wijze kunnen we vanuit actie laten zien dat onze bestuurders het mis hebben als ze denken dat hun lijn de onze is en hun antwoord het enige.
Zonder de leden zijn de bonden nergens. Wij komen niet naar hun kantoren om te horen dat we ons erbij neer moeten leggen en het pad van de rede in de polder moeten volgen. Zij moeten naar de scholen toekomen om te horen dat we er schoon genoeg van hebben, dat een akkoord dat nog niet het woord compromis waardig is van tafel moet, en dat strijd het enige antwoord is.
Met een dubbeldekker naar Den Haag
Op het Calandlyceum in Amsterdam waar ik werk, was na het afblazen van de staking van 19 mei de woede en teleurstelling groot. We hebben daarom besloten de stakingsoproep van LIA te volgen, hoewel vrijwel niemand op school lid is van LIA.
Het resultaat van enkele dagen organisatie is een dubbeldekker naar de stakingsactie in Den Haag op 23 mei en een groot aantal stakers en sympathisanten die achterblijven. Onder voorwaarde dat de examensurveillances intern worden opgevangen, heeft de directie zich welwillend opgesteld door de salarissen niet in te houden en zelfs de bus te financieren.
Voor onze school is deze stakingsbereidheid ongekend, zeker als je er rekening mee houdt dat veel docenten normaliter alles op alles zetten om hun eindexamenleerlingen tijdens het examen terzijde te staan. Positieve geluiden komen ook van de Open Schoolgemeenschap Bijlmer waar AOb-contactpersoon Joost Ploeger aan de slag is gegaan met collega’s en soortgelijke resultaten boekt.
Onze boodschap richting Den Haag, maar ook richting onze eigen bondsbestuurders is: de tijd van knielen is voorbij, wij willen goed onderwijs waar goede voorwaarden voor worden geschapen, we staan recht op en wij gaan de confrontatie aan!
Voor meer informatie:mbakker@calandlyceum.nl