Griekse verkiezingsuitslag biedt geen ontsnapping uit de eurocrisis

De parlementsverkiezingen in Griekenland zijn ternauwernood gewonnen door de conservatieve partij Nieuwe Democratie. Dat versloeg het radicaal-linkse Syriza met een minimaal verschil. Maar de nieuwe regering wordt geconfronteerd met serieuze oppositie tegen de bezuinigingsplannen.
20 juni 2012
Publiek bij het hoofdkwartier van Syriza kijkt naar uitzending met Samaras, 17 juni 2012

Door Panos Garganas, Athene

Tijdens de verkiezingen beloofde de leider van Nieuwe Democratie, Antonis Samaras, dat hij de overeenkomst met de Europese Unie (EU) zou heronderhandelen en zou zorgen voor ‘verzachting’ van de bezuinigingen. Hij verklaarde herhaaldelijk dat alleen ‘verantwoordelijke’ en ‘ervaren’ partijen dat konden doen, en niet de ‘demagogen’ van uiterst links. En toch was dit de eerste verkiezingsbelofte die hij in zijn overwinningstoespraak liet vallen.

Samaras’ echte agenda is een nieuwe golf van privatiseringen, gekoppeld aan een hardere houding tegen stakingen en demonstraties. Maar zijn regering is zwakker dan zijn directe voorgangers, die erachter kwamen dat ze de bezuinigingsmaatregelen niet konden doorvoeren als gevolg van arbeidersverzet.

Nieuwe Democratie werd weliswaar de eerste partij, maar met een uiterst krappe marge: slechts 170.000 stemmen meer dan Syriza. De partij is niet in staat om alleen een regering te vormen.

Stemmen

Syriza kreeg 26,9 procent van de stemmen, waar dat in mei 16,8 procent was. De Communisten en andere linkse partijen die tegen de bezuinigingen zijn, kregen 4,8 procent, en zagen hun eerdere 9,7 procent halveren. Antarsya, de antikapitalistische linkse coalitie, werd teruggedrukt tot de 0,3 procent van 2009. Veel militante arbeiders stemden tactisch op Syriza om Nieuwe Democratie uit het zadel te houden.

Gouden Dageraad, de belangrijkste Griekse nazi-organisatie, behield zijn deel van de stemmen. Het werd geholpen door een openlijk racistische campagne van Nieuwe Democratie. De agenda die de conservatieven naar voren brachten, sprak van massale uitzettingen van ‘illegale’ immigranten, en de steden ‘opnieuw innemen’. Het enige verschil was dat Nieuwe Democratie dit ‘rechtmatig’ beloofde te doen via de politie, in tegenstelling tot de knokploegenaanpak van Gouden Dageraad.

Maar het totale aantal stemmen op anti-bezuinigingspartijen is gestegen – tot bijna een derde van het electoraat. In de arbeiderswijken van Athene en Piraeus steeg dit zelfs tot 43 procent. Deze krachtige radicalisering naar links is het resultaat van een golf van verzet, met 17 algemene stakingen in twee jaar, en massale bezettingen van pleinen en werkplekken.

Dit gebeurt ondanks een enorme chantagecampagne, geregisseerd door de EU-leiders om het Griekse volk bang te maken en de bezuinigingen te laten accepteren. De Duitse bondskanselier Merkel, de Franse president Hollande en zelfs de Amerikaanse president Obama waarschuwden dat de Grieken meer bezuinigingen moeten accepteren in ruil voor de EU-leningen.

Druk

We kregen te horen dat stemmen op links en tegen de overeenkomst met de EU zou betekenen dat Griekenland uit de eurozone wordt gezet en in een nog diepere economische catastrofe terechtkomt. Maar in werkelijkheid wordt de economische crisis nog steeds erger, in heel Europa. Spanje zit nu gevangen in een bankencrisis. De ‘besmetting’ dreigt zich te verspreiden naar Italië en daar voorbij. In deze omstandigheden is er geen enkele kans dat de overeenkomst met de EU Griekenland enig uitstel biedt.

Op dit moment zet de heersende klasse de leiding van Syriza onder zware druk om een ‘verantwoordelijke’ en ‘loyale’ oppositie te zijn. Op verkiezingsavond adviseerde bijna elke tv-commentator Syriza-Kamerleden om zich te distantiëren van bewegingen aan de basis. Veel leidende figuren in Syriza hebben zich tijdens de verkiezingscampagne aangepast aan deze druk.

Maar de achterban is veel linkser, vergeleken met deze leiders. Revolutionairen moeten bouwen op deze stemming en helpen de tegenaanval te organiseren. Dat is wat we in Antarsya zullen gaan proberen.

De komende maanden zullen er in Griekenland de vonken af vliegen. Elke poging om de elektriciteits- of watervoorziening te privatiseren zal een confrontatie betekenen met een aantal van de best georganiseerde sectoren van de Griekse arbeidersklasse. De marginale verkiezingsoverwinning voor hun kant zal niet genoeg zijn om arbeiders te weerhouden om terug te vechten.

___________________________________________________________________________________________________

Verkiezingsuitslag

129 zetels voor de Nieuwe Democratie (conservatieven), inclusief de bonus van 50 zetels voor de grootste partij
71 zetels voor Syriza (radicaal-linkse coalitie), dat tegen de deal is met de EU
33 zetels voor Pasok (sociaal-democraten), die de EU-bezuinigingen steunen
20 zetels voor Onafhankelijke Grieken, een rechtse anti-bezuinigingspartij
18 zetels voor Gouden Dageraad, een gewelddadige en zeer racistische nazipartij
17 zetels voor Democratisch Links
12 zetels voor de Communistische KKE, die tegen de bezuinigingen zijn

Dit artikel is gebaseerd op de Socialist Worker.

  • Wil je reageren op dit artikel? Stuur ons een mail.
  • Met socialisme.nu en De Socialist proberen we socialistische ideeën toegankelijk te maken voor iedereen. Om dit te blijven doen kunnen we alle hulp gebruiken. Wil jij ons ook steunen? Neem dan een abonnement op De Socialist of word donateur: vul hier het formulier in.