Griekse protesten tegen deal met de EU

De Europese Unie (EU) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zetten hun brute chantage van de Griekse regering deze week voort.
25 juni 2015

Door Panos Garganas

De onderhandelingen tussen de overheid en haar schuldeisers gingen hun laatste fase in. Er zou een overeenkomst worden voorgelegd aan de Eurogroep van de ministers van Financiën op woensdag 24 juni en een EU-top op de donderdag erna. Dan moeten de Duitse en Griekse parlementen deze komende dinsdag ratificeren.

De EU en het IMF hadden de laatste zeven miljard van een Griekse lening achtergehouden tot de regering, onder leiding van de linkse partij Syriza, met de voorwaarden zou instemmen. Onder de overeenkomst zal er een uitbreiding van het leningen-programma en de bezuinigingen die ermee werden opgelegd.

Griekenland moet acht miljard euro per jaar ‘besparen’. De regering probeert het zo te presenteren alsof de welgestelden deze last moeten dragen, met een verhoging van de belasting voor winstgevende bedrijven. Maar dat is een miniem aspect van hun plannen ten opzichte van de belasting voor gewone mensen.

Een verhoging van de BTW betekent verder bittere ontbering voor de meer kwetsbaren. Er zal worden gesneden in pensioenen en lonen door een verhoging van de landelijke bijdragen aan sociale verzekering, na jaren van aanvallen waardoor de lonen gemiddelde met meer dan een derde zijn gedaald. Syriza werd in januari verkozen op de rug van golven van de strijd.

Gevangen

Het beloofde een eind aan de bezuinigingen. Maar gevangen door de regels van de EU en de kracht van de markt heeft het concessies gedaan. Alle gepraat over het verhogen van het minimumloon en het terugdraaien van een pensioenverlaging voor de allerarmsten is verdwenen.

Recente cijfers tonen al aan dat alle vormen van staatsuitgaven in de eerste maanden van dit jaar gedaald zijn ten opzichte van vorig jaar. De EU en het IMF zetten Griekenland onder druk met een reeks van termijnen voor de leningen. En nadat vorige week 5,6 miljard euro uit de Griekse banken onttrokken, voegde de Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble het dreigement toe om mensen hun bankrekeningen bevriezen.

Deze druk heeft een terugslag naar links veroorzaakt. De meeste Syriza-stemmers dachten dat een eerlijke deal mogelijk was met de EU. Nu zien ze dat eerlijkheid niet op de agenda van de machtigen staat. Duizenden mensen, inclusief delegaties van arbeiders, namen zondag 21 juni deel aan een vakbondsdemonstratie bij het parlement.

De vakbondsfederatie in de publieke sector ADEDY had hiertoe opgeroepen, op een platform van verzet tegen de overeenkomst. Maar dat weerhield mensen met Syriza-spandoeken er niet van om te komen. ADEDY heeft financiering en personeel voor de openbare diensten geëist, het terugdraaien van alle bezuinigingen, kwijtschelding van Griekse schulden en publieke controle van de banken. En de federatie heeft besloten om stakingen uit te roepen als de deal doorgaat.

Intussen waren bij een pro-bezuinigingsdemonstratie op maandagavond, de belangrijkste organisatoren waren de conservatieve partij Nieuwe Democratie en de steun kwam vooral uit de hogere klassen. De regering probeert nu de linkervleugel van Syriza te chanteren om in stemmen voor de deal in het parlement. Leidende figuren hebben gedreigd parlementsleden hun zetels af te nemen, wat het Griekse kiesstelsel toestaat.

Tegenwerken

Maar het belangrijkste argument is: verzet je niet tegen wat deze regering doet, of je zal een andere regering te krijgen van rechts. Hetzelfde argument is al tegen zorgarbeiders gebruikt door hun vakbondsleiders. Maar het hield ze niet tegen om te staken, inclusief Syriza-aanhangers.

Wat de scheuren in Syriza ook zijn, de deal gaat waarschijnlijk door, eventueel met steun van de partijen rechts van Syriza. Maar er zullen demonstraties en stakingen zijn. De havenarbeiders hebben al gestaakt tegen de privatisering en zorgarbeiders tegen bezuinigingen. De herfst kan grote strijd brengen met docenten en elektriciteitsarbeiders.

In economische termen krijgen de EU en het IMF hun zin en hebben een nieuwe ronde van bezuinigingen opgelegd. Maar politiek heeft dit de Syriza-stemmers en sympathisanten geradicaliseerd tot hardere oppositie tegen de bezuinigingen. Dus het ‘Griekse experiment’ is geenszins voorbij.

Panos Garganas is een leidend lid van SEK, de Griekse zusterorganisatie van de Internationale Socialisten. Dit is een vertaling van Socialist Worker.