Griekse nazi’s kiezen nieuw doelwit
Door Ewout van den Berg
Begin september werd een groep van dertig communisten zwaar mishandeld op straat. Onder hen was ook de voorzitter van de metaalvakbond van Piraeus. Ze werden aangevallen met koevoeten en stokken met spijkers. Het was een wonder dat niemand werd gedood. Een week later werd de linkse rapper en antifascist Pavlos Fyssas doodgestoken door een lid van Gouden Dageraad. In beide gevallen keken in de buurt gestationeerde politie- en ME-eenheden de andere kant op.
De afgelopen jaren hebben leden van Gouden Dageraad al migranten vermoord. Hun keuze voor linkse activisten en vakbondsleden is een nieuwe stap. In de weken na de moord op Fyssas gingen honderdduizenden de straat op. ‘De dagen van tolerantie zijn over’, stond er op een spandoek. De massaprotesten dwongen de regering stappen te nemen tegen de partij.
Zo werden vijf hooggeplaatste politie-officieren vervangen vanwege banden met Gouden Dageraad. De openbare aanklager is bezig met een lijst van criminele feiten en regeringspartij Pasok riep op tot een verbod van Gouden Dageraad. In peilingen loopt de steun van de partij terug, maar wettelijke beperkingen veranderen niet de wanhoop die mensen voelen. Bovendien is de Griekse staat zelf de belangrijkste aanjager geweest van de fascisten.
De bezuinigingspolitiek die tot werkloosheid en armoede leidt, heeft gezorgd dat steeds meer mensen afhankelijk zijn van de liefdadigheid ‘voor echte Grieken’. De regerende coalitie gebruikt nationalisme en xenofobie om de aandacht af te leiden van deze problemen. De afgelopen jaren werden met razzia’s op straat tienduizenden vluchtelingen opgepakt. Mensen die wezen op de opkomst van fascisme werd de mond gesnoerd. De ERT-journalisten Kasimi en Arvanitis werden vorig jaar ontslagen nadat ze in een tv-uitzending had gewezen op een artikel over Gouden Dageraad in de Engelse krant The Guardian.
Hiernaast heeft Gouden Dageraad goede banden met het repressieve apparaat van de staat. In een interview met een lokale krant vertelde een lid van de partij dat ze een ‘militaire structuur hebben van 3000 die op alles voorbereid is’. Elite-eenheden van het Griekse leger worden ervan beschuldigd leden van Gouden Dageraad te trainen. De partij wordt gesteund door een gedeelte van de kapitalistische klasse. Rederijen, zakenmensen en zelfs bisschoppen zijn de belangrijkste geldschieters van de partij, blijkt uit recent onderzoek.
Naar schatting 50.000 mensen demonstreerden mee tegen Gouden Dageraad op 25 september in Athene. Politie en ME beschermden het hoofdkwartier van Gouden Dageraad en provoceerden de antifascistische demonstratie. Het protest viel samen met de tweedaagse staking van 600.000 ambtenaren. Griekenland laat zien dat de strijd tegen bezuinigingen en tegen racisme hand in hand moeten gaan.
Op donderdag 17 oktober is er een bijeenkomst in Nijmegen over Gouden Dageraad en extreemrechts in Europa: zie de agenda.