Gemeente-cao: zonder strijd krijg je wat de baas wil
Door Daniel Hake, Omgevingsdienst West-Holland, Leiden
De vorige cao, die na acties tot stand kwam, liep af in juni 2011. De gezamenlijke bonden zetten in op werkzekerheid (begeleiding naar een andere baan), koopkrachtbehoud en meer investeren in vast personeel in plaats van tijdelijke arbeidskrachten. Het bod van de VNG was niet acceptabel: 2 procent loonsverhoging waarvan we 1 procent nog van de vorige cao tegoed hadden. Eerder deze maand presenteerden de bonden vol trots de uitkomst van een ledenpeiling, waaruit bleek dat 84 procent van de leden nog steeds achter de eisen stond. Ondanks die steun zijn er slechts mondjesmaat acties georganiseerd.
Onder druk van een nullijn stemden de bonden vrijdag, uren voordat Wilders het Catshuis verliet, in met een akkoord dat nagenoeg gelijk is met het bod van de VNG: 2 procent waarvan 1 procent uit de vorige cao, plus een éénmalig vast bedrag dat vooral de lagere loonschalen helpt. Deze cao loopt tot en met eind 2012. Daarnaast zijn afspraken gemaakt over begeleiding bij ontslag, die iets verder gaan dan wat VNG voor ogen had. Maar hoewel de begeleidingstermijn op 24 maanden is gezet (was max. 15 maanden) komt iemand twee jaar na het begin van een ontslagronde nog steeds op straat te staan, ook al heeft hij nog geen andere baan gevonden. Niet echt werkzekerheid, zeker in deze tijden.
Bovendien kan het kabinet, met steun van de Kunduz-coalitie, de cao met een wettelijke maatregel onverbindend verklaren, om zo toch een nullijn door te drukken. Dat is op 26 april ook afgesproken. De nieuwe gedoogpartners GroenLinks en D66 waren initiatiefnemers van het afschaffen van de ambtenarenstatus, een wetsvoorstel dat net door de Tweede Kamer is aangenomen. Van hen hoeven ambtenaren dus geen steun te verwachten.
Het is duidelijk dat noch onderhandelingen met werkgevers, noch het parlement, iets uitrichten tegen de aanvallen op onze levensstandaard. Veel reacties op de site van Binnenlands Bestuur drukken dan ook zware teleurstelling uit dat de bond na zo lang praten zo weinig heeft bereikt, terwijl ze net leken acties te gaan organiseren. Mensen vragen zich af waarom ze contributie betalen, als de bond toch steeds instemt met wat de bazen bieden. Dat soort reacties hoorde je eerst alleen van een kleine groep radicalen. Uitspraken als ‘ze mogen meteen beginnen met onderhandelen over de volgende cao’ duiden erop dat mensen geen genoegen nemen met het resultaat.
Gemeenteambtenaren zullen in de komende ledenraadpleging dus nee moeten zeggen tegen het cao-akkoord, en de bondsleiding dwingen om ons voor te gaan in actie. Gezien de druk van de financiële markten om rechtse bezuinigingen door te voeren, die zoals we in Griekenland zien vooral bij de publieke sector terechtkomen, zal dit een harde strijd worden.
Maar die strijd is nodig: niet alleen om het politiek bewustzijn en zelfvertrouwen van de ambtenaren te vergroten, maar ook omdat ambtenaren, net als de arbeiders in de zorg, het onderwijs en het openbaar vervoer, in de frontlinie terecht zijn gekomen van de neoliberale aanval op ons allemaal. Een overwinning op de rechtse hardliner Rutte zal daarom van immens belang zijn voor werkende mensen in Nederland, en de rest van Europa.