Franse pensioenstrijd geeft het goede voorbeeld

De Franse president Macron kondigde in maart aan dat zijn voorgenomen pensioenhervorming voorlopig van tafel is. Deze belangrijke overwinning voor Franse vakbondsactivisten heeft de basis gelegd voor verdere acties.

Sinds december 2019 vonden er in Frankrijk langdurige stakingen en acties plaats. Miljoenen Fransen demonstreerden tegen Macrons plannen om de pensioenen te verlagen, de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen en de basis te leggen voor toekomstige privatisering. Spoorwegpersoneel, onderwijspersoneel, brandweerlieden, supermarktpersoneel, vliegtuigpersoneel en andere sectoren deden mee aan de acties. Vlak voor het uitbreken van de coronacrisis demonstreerden er in heel Frankrijk nog 1,5 miljoen arbeiders tegen de pensioenplannen.

Ondanks de acties drukte Macron de pensioenhervormingen er in maart per decreet door. Op hetzelfde moment was men van plan om demonstraties te verbieden met het coronavirus als voorwendsel. Bijeenkomsten van meer dan 5000 mensen waren toen reeds verboden. Dezelfde avond ging mensen in veertien grote steden spontaan de straat op tegen Macrons ondemocratische werkwijze. Polls toonden aan dat de populariteit van Macrons partij daalde en een grote meerderheid steunde de pensioenacties. Een week later voelde Macron zich gedwongen om zijn pensioenplannen alsnog in te trekken.

Macron probeerde zijn gezicht te redden door te stellen dat er geen strijd aangegaan moest worden in tijden van crisis, maar het is overduidelijk dat hij geen enkele mogelijkheid zag om zijn plannen door te voeren. Dit kwam door de grootschalige, harde acties van vakbondsactivisten en ook doordat de vakbonden onder druk van hun leden compromisloos bleven tegenover de staat. Het uitstellen van de plannen is daarom een enorme overwinning voor alle werkenden in Frankrijk.

Basis voor meer actie

Dit succes heeft geholpen om actie te blijven voeren rondom de coronacrisis. Er vonden acties plaats om af te dwingen dat de veiligheid op het werk gegarandeerd werd en dat niet-essentiële bedrijven werden gesloten. Zo werd een fabriek voor gevechtsvliegtuigen door werknemers stilgelegd. Ook fabrieken die zich niet aan de veiligheidsmaatregelen hielden of weigerden personeel te testen, werden door stakende werknemers gesloten. Werkgeversorganisaties zijn bezorgd. Een woordvoerder zei: ‘Er heeft een extreem ingrijpende verandering plaatsgevonden in de houding van werknemers’.

Er zijn ook aanhoudende acties van ziekenhuispersoneel in verschillende steden. Zij zeggen niet ‘terug naar normaal’ te willen. Ze eisen meer beschermingsmiddelen en een beter loon in plaats van applaus. Door succesvolle acties van leerkrachten tegen heropening van de scholen bleven sommige scholen gesloten, wat in lijn is met de onafhankelijke veiligheidsadviezen.

In Frankrijk weten activisten en werknemers dat strijd loont. Ze behaalden niet alleen een overwinning op de pensioenen, maar dwingen in tijden van corona de staat om mensenlevens boven winsten te laten gaan.