Frankrijk: Opstand tegen politiegeweld en verkrachting

In Frankrijk woeden momenteel protesten tegen politiegeweld. In de aanloop naar de presidentsverkiezingen probeert ook het Front National zich te profileren.
28 februari 2017

Door Dave Sewell

Woedende protesten overspoelden Frankrijk begin februari omdat politieagenten een jonge zwarte man hadden verkracht met een wapenstok. Het slachtoffer, alleen bekend als Theo, is opgenomen in het ziekenhuis met ernstig en mogelijk blijvend letsel. Hij had bezwaar gemaakt toen agenten naar verluidt een tiener sloegen toen ze hem ‘preventief’ fouilleerden.

Ongeveer 5000 mensen protesteerden op zaterdag 11 februari in Bobigny, Parijs, met kleinere protesten in andere steden. Er waren enkele rellen, waarbij auto’s, vuilnisbakken en bushaltes in brand werden gestoken en ruiten werden ingegooid. Dit volgde op protesten in de Parijse voorstad Aulnay-sous-Bois, waar de aanval plaatsvond. Jonge mensen in het gebied vertelden journalisten dat de plek waar het gebeurde een beruchte blinde vlek is voor de CCTV-camera’s, waar de politie hen regelmatig mee naartoe nam om hen te mishandelen.

Vorig jaar hadden de dood in hechtenis van Adama Traore en de jacht op zijn zusters al de wreedheid van de politie laten zien. Nu zijn ook andere slachtoffers van de politie in de openbaarheid getreden. Mohammed K., een goede vriend van Theo, gaf aan dat hij door dezelfde agent was mishandeld – een in de buurt berucht persoon. Eerst had hij niets willen zeggen, omdat hij bang was dat hij dan nog moeilijker aan een baan zou komen.

Anderen vertellen van zwaar geseksualiseerde aanvallen door datzelfde commando. De horrorverhalen die tot nog toe aan het licht zijn gekomen, zijn duidelijk nog maar het topje van de ijsberg van systematisch racisme en vernedering, waaraan miljoenen mensen door de politie worden blootgesteld.

Noodtoestand

Tot nu toe zijn de rellen nog lang niet zo omvangrijk als in 2005, nadat de politie Zyed en Bouma, twee jonge mannen, de dood in joeg. De herinnering aan hen is echter alomtegenwoordig zowel voor de demonstranten als de autoriteiten. Een populaire leus is ‘Theo en Adama herinneren ons eraan waarom Zyed en Bouma wegrenden.’

Politici zijn momenteel niet echt in de positie om hun reactie op de rellen in 2005 te herhalen. Destijds riepen ze de noodtoestand uit – maar die bestaat al meer dan een jaar. Nu riepen ze op tot ‘kalmte’. President François Hollande kwam zelfs opdagen bij Theo’s ziekenhuisbed om zo’n oproep af te persen van het slachtoffer zelf.

Maar de arrogantie van de politie heeft de pogingen om de woede te beheersen ondermijnd. Hun waakhond oordeelde dat het gedwongen inbrengen van een knuppel in Theo’s anus geen verkrachting was, maar een ‘ongelukje’. Daarnaast vertelde een leider van de politievakbond het televisiepubliek dat de racistische belediging van Theo’s mishandelaars eigenlijk ‘gewoon toepasselijk’ was.

Politie en Front National

De politie voedde de media het verhaal dat ze tijdens de protesten een klein meisje uit een brandende auto moest redden op Bobigny. Het bleek echter al snel dat ze was gered door een demonstrerende zwarte tiener en dat de auto niet in brand stond.

De politie voerde de repressie venijnig op in Aulnay met meer ‘preventieve’ fouilleringen, arrestaties, en schoot zelfs met scherp. Hun schoten werden afgevuurd terwijl het parlement stemde over zijn laatste nieuwe wet voor de verkiezingen: om hen meer bevoegdheden te verlenen om dat te doen – een overwinning voor de eigen protestmarsen van de smerissen.

Deze werden geleid door een aanhanger van het fascistische Front National, dat naar verwachting in de komende presidentsverkiezingen de stemmen gaat krijgen van ongeveer 50 procent van de politieagenten. De partij boekt winst vanwege een corruptieschandaal dat François Fillon achtervolgt, de rechtse voormalige frontman. Hij betaalde zijn vrouw rijkelijk van publiek geld voor een waarschijnlijk fictieve baan.

Nieuw verzet

Met de politie en hun fascistische bondgenoot in het offensief, is verzet urgent. Het potentieel hiervoor is duidelijk aanwezig. Het feit dat SOS Racisme zich heeft aangesloten bij de organisaties die opriepen tot een demonstratie op 18 februari, is een duidelijk signaal – en ook dat de kant die de woede op zal gaan, hevig bevochten zal worden.

Hoewel SOS Racisme is ontstaan vanuit massaprotesten, diende het effectief als vijgenblad voor de Socialistische Partij, die haar repressieve, islamofobe beleid het uiterlijk van antifascisme wilde geven. Een hoopvoller bondgenootschap bestaat in wat de auteur Serge Quadruppani kenschetste als ‘alliantie tussen degenen die vanwege hun luidkeelse oppositie tegen datgene waarvoor de politie staat, politiële willekeur ervaren, en degenen die sinds hun geboorte aan politie-intimidatie zijn blootgesteld’.

De plaatselijk schokkend gewelddadige onderdrukking van stakingen en protesten van vorig jaar openbaarde het ware karakter van de politie voor een nieuwe generatie van activisten. De demonstranten in 2005 bleven grotendeels geïsoleerd, en het falen van een groot deel van links om islamofobie te bestrijden heeft een diepe kloof in de Franse arbeidersklasse achtergelaten.

Maar de kleine toenadering die begon als reactie op de politie-aanval tegen de Nuit Debout-beweging, kan nu versterken. Dat zou kunnen blijken tijdens de Mars voor Gerechtigheid en Waardigheid op zondag 19 maart, als in heel Europa antiracistische demonstraties zijn.

Dit is een vertaling van Marx21. Zie voor een korte Engelse versie Socialist Worker.