Frankrijk: ‘Links wachtte veel te lang met aanpakken van het FN’
Wat is de politieke strategie van het Front National (FN) en wat betekent dit voor de manier waarop links het moet bestrijden?
In de jaren 70 richtte Jean-Marie Le Pen het FN op. Het was toen een kleine partij van radicale fascisten, die vooral op straat de confrontatie aanging met links. De linkse partijen voerden geen felle oppositie tegen het FN omdat zij geloofden dat een stem voor het FN een verloren stem was en zo de kans op overwinning voor links vergrootte.
Dit was achteraf gezien geen slimme tactiek. De partij groeide ondanks haar openlijk antisemitische karakter. Sinds Marine Le Pen in 2011 het leiderschap overnam, is de partij populairder dan ooit. Dit heeft ze bereikt door het antisemitische imago van de partij op te schonen en in plaats daarvan aan te haken bij anti-islamitische sentimenten. Samen met sociaal-economisch ‘linkse’ standpunten heeft dit ervoor gezorgd dat het FN op dit moment in de peilingen een van de grootste partijen is.
Ondanks haar gematigde voorkomen is het FN wel degelijk een fascistische partij. Binnen linkse partijen is veel discussie over hoe we ons moeten verzetten tegen het FN. Sommigen vinden dat het een rechtse partij is zoals alle andere, en dat daarom geen aparte tactiek nodig is. Links heeft daardoor veel te lang gewacht met het aanpakken van het FN. We moeten het FN confronteren op straat. We moeten bij alle publieke bijeenkomsten van het FN aanwezig zijn en zorgen dat ze hun politiek van haat niet kunnen verkondigen.
De protesten tegen het FN in Nantes afgelopen maand waren hier een goed voorbeeld van. Kunnen we komende maanden meer van dit soort protesten verwachten?
Het grote protest tegen het Front National in Nantes afgelopen maand is helaas een geïsoleerd geval. Door de Nuit Debout-protesten tegen de arbeidshervormingen van afgelopen jaar zijn veel mensen geradicaliseerd. Er is dus veel potentieel om nieuwe activisten te kweken, maar door de slechte staat van radicaal links gebeurt dit niet genoeg.
Een half jaar geleden besloot de staat het vluchtelingenkamp bij Calais te sluiten. Het FN probeerde in verschillende steden demonstraties tegen vluchtelingen te organiseren. Als tegenreactie hierop ontstonden spontane demonstraties van mensen die vóór opvang van vluchtelingen waren tegen het FN. Hopelijk zet zich dit verder door. Over een maand is er een grote demonstratie tegen het FN in Parijs en dat ziet er veelbelovend uit.
Het is echter sinds de noodverordening heel moeilijk voor links om acties voor te bereiden. De staat heeft de macht om delen van de stad af te sluiten en de politie kan zonder reden preventief fouilleren en treedt veel gewelddadiger op. Ook de kans op veroordeling is groter. Veel activisten hebben hier nu mee te maken.
Het is extra pijnlijk dat deze maatregelen zijn genomen door de socialistische partij van Hollande met steun van andere linkse partijen. Hierdoor is het moeilijker om effectief campagne te voeren tegen de noodverordening. Maar binnen de grote beweging die ontstaan is tegen de nieuwe arbeidswet beginnen steeds meer mensen de negatieve gevolgen van de noodverordening voor links door te krijgen. Dit vertaalt zich echter nog niet in acties specifiek gericht tegen de noodverordening.
Lukt het links te verbinden met de strijd tegen politiegeweld?
In Frankrijk hebben mensen – vooral van kleur – maandelijks te maken met geweld door de politie. Voor veel linkse activisten die niet uit de achterbuurten van Parijs komen heeft de noodtoestand in die zin een hoop duidelijk gemaakt. Het heeft hun de ogen geopend voor het ware karakter van de politie. Nadat Theo verkracht werd door de politie zag je het begin van een verbinding tussen de protesten in de achterbuurten en de linkse beweging.
Er werden samen demonstraties georganiseerd in de achterbuurten en in het centrum van Parijs. Zelfs middelbare scholen werden geblokkeerd door scholieren. Aan de demonstratie tegen racisme en politiegeweld in Parijs op 19 maart deden 10.000 mensen mee. Dus we zien nu het begin van een verbinding tussen verschillende strijdterreinen.
Wat is het perspectief voor de verkiezingen?
De verkiezingen zullen hoogstwaarschijnlijk vrij slecht uitpakken. Marcon, die nu vooraan staat in de peilingen, is een voormalig bankier. Hij vertegenwoordigt als geen ander de verbinding tussen het grootkapitaal, de financiële wereld en de staat. Net achter hem in de peilingen staat Marine Le Pen van FN.
In Frankrijk verkeren arbeiders momenteel in een vrij dramatische situatie. Tien procent van de arbeiders is werkloos, en daar komen nog de implicaties bij van de arbeidswet die afgelopen juli is aangenomen. We gaan dus waarschijnlijk een tijd tegemoet waarin veel arbeidersstrijd zal plaatsvinden, gecombineerd met de strijd tegen racisme.
We moeten ons voorbereiden op een aanval vanuit de nieuwgekozen regering. Er heerst veel verslagenheid bij links, maar we hebben niks te verliezen. We zullen de komende tijd de strijd feller aan moeten gaan dan ooit.