FNV: goede eisen maken nog geen offensief

Afgelopen zaterdag vond in Utrecht de lancering plaats van het Offensief van de FNV. Vertegenwoordigers van de vakbondstop hielden scherpe en strijdbare speeches, die met enthousiasme werden onthaald door de aanwezigen. Concrete actieplannen om eisen te gaan afdwingen waren helaas nergens te bekennen.

Door Milko Hitiahubessy

Zaterdag 13 januari was het startschot van de FNV Campagne Offensief in concertgebouw Tivoli Vredeburg in Utrecht. De Internationale Socialisten waren er bij om te luisteren naar de inhoud van dit offensief en wat er leeft onder de bezoekers. De bezoekers waren vooral witte ouderen. Dat bleek toen dagvoorzitter Zacharia Boufangacha vroeg of er nog gepensioneerden in de zaal waren. Een luid applaus was het gevolg. Een positieve uitzondering was de aanwezigheid van de jongeren van Deliveroo, Young and United en Poolse flexwerkers op het podium.

Het verhaal van Han Busker werd met luid applaus ontvangen. Het aanwezige publiek was zo strijdvaardig dat na enkele minuten al door iedereen om actie werd geroepen. Han Busker begon met een verhaal over groeiende onzekerheid over pensioenen, de hoogte van de inkomens, de werkzekerheid en de hoogte van de uitkeringen. Als gevolg van doorgeslagen marktwerking is er een zogenaamde race naar beneden ingezet. Met een groeiende economie krijgen multinationals financiële cadeautjes maar is er geen geld om de onzekerheid tegen te gaan inzake pensioenen, inkomens en werkzekerheid. Meerdere keren werd zijn verhaal met luid applaus ontvangen.

De gastspreker Robin Fransman werd in eerste instantie met boegeroep ontvangen nadat de dagvoorzitter hem voorstelde als iemand die vroeger op de VVD had gestemd. Maar zijn verhaal over flexibilisering van de arbeidsmarkt was scherp. Zo haalde hij aan dat de flexibilisering een politieke keuze is geweest. Het is de politiek die er sinds de jaren negentig voor gezorgd heeft dat er prijsverschillen zijn ontstaan tussen vaste en flexcontracten. Bovendien heeft de politiek er voor gezorgd dat flexwerk gesubsidieerd wordt. Verder gaf hij aan dat flexwerkers een ondernemingsrisico opvangen voor ondernemers. Daar zouden flexwerkers dan ook betaald naar moeten worden. Het minimumloon voor flexwerkers zou volgens hem dan ook op € 15 moeten liggen.

Race naar beneden

Dagvoorzitter en FNV-bestuurder Zakaria Boufangacha nam het als spreker over van Mariëtte Patijn die een paar dagen voor de FNV bijeenkomst haar functie als bestuurder neerlegde. In het verhaal van Zakaria Boufangacha komt het bestuur van de FNV tot een heldere analyse. Door marktwerking is de prijs leidend voor het handelen van bedrijven en overheden. Hierdoor wordt er geconcurreerd op arbeidskosten wat een uitholling van arbeidsvoorwaarden tot gevolg heeft. Daardoor zullen er ook minder premies en belastingen worden betaald wat leidt tot een uitholling van de maatschappij. Dit heeft directe gevolgen voor de zekerheid (nulurencontracten, verhoging AOW), de kwaliteit (veiligheid, werkdruk, overwerk), het inkomen (beperkte of geen loonsverhoging) en maatschappij (bezuinigen op publieke diensten, afbraak sociale zekerheid).

Zakaria legde verder uit dat het FNV-bestuur deze race naar beneden wil keren door voor maatregelen te pleiten die de concurrentie op arbeidskosten stoppen. Het FNV-bestuur wil een herstel van het sociale zekerheidsstelsel en dat iedereen, dus ook bedrijven en aandeelhouders, naar draagkracht bijdraagt. De eisen die het FNV-bestuur daaraan verbindt zijn een menswaardig bestaan met respect voor iedereen. Het gaan voor echte banen met zekerheid, kwaliteit, een 32-urige werkweek, een hogere sociale standaard en een eerlijk pensioen. De strategie van het FNV-bestuur komt er op neer dat we samen een vuist maken en actief zijn op twee velden. Ten eerste veranderingen teweeg brengen op de werkvloer. Ten tweede het afdwingen van regels in de politiek.

Het verhaal van de FNV klinkt strijdvaardig en vertaalt de frustraties en problemen van mensen in het land. De analyse van de problemen zijn helder, maar de koppeling met een helder en serieus actietraject wordt niet gemaakt. Verder wordt het het probleem van racisme niet bij naam genoemd. Hoewel het een sterk statement is om Poolse flexwerkers een plek te geven op het podium, ontbrak het aan een politiek antwoord op racisme en verdeel-en-heerspolitiek die een gevaar vormen voor de eenheid van de werkende klasse.

Er wordt nergens in het verhaal van het FNV-bestuur het woord staking of demonstratie genoemd. Dat is des te pijnlijker, omdat het in contrast staat met de strijdbaarheid van het publiek tijdens de plenaire bijeenkomst. Dat zij naar huis moeten zonder actiemateriaal of een plan over hoe verder is een gemiste kans en vooral een valse start voor het ‘offensief’. Juist in het huidige politiek rechtse klimaat is het nodig om te gaan organiseren en de straat op te gaan om druk op het rechtse kabinet op te gaan zetten.

Tijdens de bijeenkomst hebben activisten van de Internationale Socialisten dit pamflet uitgedeeld.