Feiten pleiten tegen kernenergie

Sommigen verklaren de ramp in Japan vanuit een samenloop van omstandigheden. Daarmee wekken ze de indruk dat kernenergie veilig is, en een ‘redelijk alternatief’ voor energie uit zon, wind en water. Maar wat zijn de feiten?

Foto: Demonstratie eind maart in Seoul tegen de bouw en planning van totaal 13 nieuwe centrales in Zuid-Korea

Door Mark Kilian

1. Er wordt vaak gezegd dat ‘westerse centrales veiliger zijn’, maar dat is niet waar. Zowel in Fukushima als Borssele staat het goedkoopste reactortype, dat wereldwijd het meest gebruikt wordt: de lichtwaterreactor. Daarin is water cruciaal. Maar als deze heter wordt dan 1000 á 2000 graden kan waterstof ontstaan, dat ‘spontaan’ explosief is in lucht. Dit gebeurde meermaals in Fukushima, en blies de daken van de reactoren af.

2. Deze centrales hebben drie koelsystemen en drie noodstroomaggregaten – dus er mogen er precies twee falen. Als de derde ook faalt, is de kans op een meltdown reëel. Bij Three Mile Island (1979) vond een meltdown plaats, en in Sellafield (1957) een brand. De bewering dat ‘westerse centrales’ beter zijn, lijkt gebaseerd op het verwerpelijke idee dat Japanners anders zouden zijn.

3. Kernenergie is niet milieuvriendelijk. Bij de productie van het beton voor de centrale komt kooldioxide vrij. Daarbij is er niet genoeg uranium in de wereld om fossiele brandstoffen te vervangen. Kernenergie is ook giftig in elk stadium van de productie: bij het winnen van uranium, vervoer, gebruik en als afval.

4. Kerncentrales zijn niet goedkoop, ze kunnen alleen gebouwd worden met enorme staatssubsidie. Vorig jaar vonden bodembewegingen plaats in een Duitse zoutmijn met 126.000 vaten radioactief afval. De kosten voor het verplaatsen ervan, 5 miljard euro, zijn nooit meegerekend in de prijs van atoomstroom. Milieu en mensenlevens heten ‘restkosten’.

5. Kernenergie kan nooit veilig zijn. Op dit moment zijn de meeste kerncentrales wereldwijd aan het eind van hun veilige levenscyclus. Vanwege de kosten om nieuwe te bouwen wil rechts de gebruiksduur met vele jaren verlengen. En in veel landen worden eigenaren van centrales gevrijwaard van aansprakelijkheid voor rampen.

6. Kernenergie is gekoppeld aan wapenproductie. Deel van het motief om eraan te beginnen, was om nucleaire technologie ‘normaal’ te laten lijken, en zo ‘de Bom’ na Hiroshima en Nagasaki te rehabiliteren. Alle landen met de Bom begonnen met kernenergie.

7. Kernenergie is ook ondemocratisch omdat het deel is van het ‘militair-industrieel complex’. Personeel van kerncentrales wordt strenger gecontroleerd en heeft een openbaar spreekverbod. Toen kernfysicus Cees Andriesse zich uitsprak tegen de lichtwaterreactor, werd geprobeerd hem de mond te snoeren. Later werd hij ontslagen. De meeste ‘kernenergiespecialisten’ zijn afhankelijk van die industrie – en dus vóór.

8. Vanwege de grote belangen halen incidenten de media vrijwel nooit. De slachtoffers zijn de bevolking en de arbeiders die gedwongen worden om de troep op te ruimen. Na de Tsjernobyl-ramp in 1986 werden 600.000 arbeiders het gebied in gestuurd. Er zijn sindsdien minstens 30.000 mensen overleden aan stralingsziekten als kanker, maar mogelijk zelfs 500.000. Nog altijd is geen enkele generatie in de regio gezond.

9. Wie investeert in de toekomst, kiest voor schone energie. Zo kunnen binnen vijf jaar duizenden zonne- en windmolenparken operationeel zijn. Elke cent besteed aan kerncentrales, is geld dat gestolen wordt van een gezonde wereld voor ons allen.

Demonstreer mee tegen kernenergie op zaterdag 16 april om 13 uur op de Dam, Amsterdam. Klik hier voor meer informatie, en om de petitie te tekenen.