Extreemrechts geweld tegen lhbtqia+

Neonazi hooligans poseren voor verbrande regenboogvlaggen en brengen de Hitlergroet in Rotterdam, september 2021.
Fréderique (14) werd op 26 juli door een groep jongens gevraagd, of ze een jongen of een meisje is. Toen ze antwoordde met ‘ik ben wie ik ben, en jij mag zijn wie jij wil zijn’, werd ze mishandeld. Het toenemende aantal incidenten waarbij mensen zoals Fréderique worden geconfronteerd met geweld omdat ze de de normen rondom gender en seksualiteit ter discussie stellen, laat zien hoe anti-lhbtqia+ geweld een steeds openlijkere vorm aanneemt.
24 november 2021

Internationaal zien we al enige jaren hoe de opkomst van extreemrechts gepaard gaat met anti-lhbtqia+ geweld en beleid. Zo heeft Trump onder andere gezondheidszorg voor lhbt-ers minder toegankelijk gemaakt. De extreemrechtse Braziliaanse president Bolsonaro staat bekend om zijn homofobe opmerkingen en zijn supporters vallen openlijk lhbt-ers aan.

In Hongarije voert de eveneens extreemrechtse president Orbán succesvol anti-lhbtqia+ beleid. Zo heeft hij de opleiding in gender studies afgeschaft en een wet aangenomen die berichtgeving over en uitingen van homoseksualiteit of een andere genderidentiteit verbiedt. In Polen hebben verschillende provincies geprobeerd om zichzelf tot lhbt-vrije zones uit te roepen.

Nederland is daarentegen gewend om zich trots te prijzen als tolerant en homovriendelijk land. Extreemrechtse partijen zoals de PVV en het FvD voeren dan ook voornamelijk een homonationalistische retoriek, waarbij ze zichzelf typeren als de beschermers van de homogemeenschap die bedreigd zou worden door vluchtelingen en moslims.

Dat wil niet zeggen dat geweld tegen lhbt-ers ooit een uitzondering is geweest: 7 op de 10 lhbt-ers krijgt te maken met verbaal of fysiek geweld. De meesten voelen zich niet veilig om dit te melden bij de politie. Desondanks steeg het aantal geregistreerde gevallen van discriminatie en geweld van 428 in 2009 naar 2.336 in 2020. Ook in Nederland neemt het homofobe en transfobe geweld toe.

Schaamteloos

Deze toename lijkt ook hier hand in hand te gaan met het feit dat extreemrechts zich steeds openlijker en gewelddadiger organiseert. Deze zomer hebben we de grootste extreemrechtse demonstraties in lange tijd gezien, met als dieptepunt de mars ‘Samen Voor Nederland’ op 5 september.

20.000 mensen liepen mee in deze demonstratie, georganiseerd door Nederland in Verzet, waarin holocaustontkenning hartelijk welkom was.

In dezelfde periode hebben we steeds schaamtelozere incidenten van anti-lhbtqia+-geweld gezien. Naast de mishandeling van Fréderique werd begin september in Amsterdam de non-binaire transvrouw Mala Badi mishandeld door 7 mannen. Ook in Amsterdam werden recentelijk regenboogvlaggen en Pride-posters in een studentenflat beantwoord met swastika’s en brandstichting.

In Rotterdam is Paul van Dorst, na het oprichten van de Roze Kameraden (een supportersvereniging van lhbt-ers voor Feyenoord) bedreigd door andere Feyenoord supporters. Zijn sportschool werd beklad en er werd brand gesticht. Nadat het COC haar steun voor de Roze Kameraden uitsprak, werd ook hun kantoor beklad.

Regenboogvlaggen

Het lijkt er dus op dat extreemrechtse bewegingen zich gesterkt voelen om zich van homonationalisme naar openlijk anti-lhbtqia+-geweld te bewegen. Solidariteit is nu belangrijker dan ooit. Dit nam in Amsterdam de vorm aan van verschillende solidariteitsprotesten.

Na de brandstichting in de flat kwamen zo’n duizend mensen in deze buurt samen om te protesteren tegen anti-lhbtqia+-geweld. In de weken hierna hingen buurtgenoten uit solidariteit massaal een regenboogvlag aan hun huis. Zij werden echter weer afgeschrikt toen er stenen door ruiten werden gegooid. De meesten hebben nu hun regenboogvlag weer omlaag gehaald.

Ook na de mishandeling van Mala Badi werd er, in dezelfde straat als waar het gebeurde, een demonstratie georganiseerd. Ook Fréderique en de Roze Kameraden konden op talloze steunbetuigingen rekenen. In het licht van de uitspraken van Baudet over AIDS, dat niet bij witte hetero’s zou voorkomen, wordt het des te belangrijker om deze vormen van solidariteit te verbreden. Het gevaar van extreemrechts voor gemarginaliseerde groepen moet hierbij worden onderstreept.