Extreemrechts anti-lockdownprotest is een waarschuwing

Dit weekend werd in Den Haag opnieuw een extreemrechtse demonstratie tegen de coronamaatregelen georganiseerd. Ondanks dat de demonstratie op dubieuze gronden door burgemeester Remkes werd verboden, namen 2000 mensen deel aan het protest.

Het protest tegen de coronamaatregelen werd aangevoerd door de dansleraar Willem Engel. Deze kwakzalver heeft in het verleden iets met biologie gedaan en maakt zich nu dienstbaar door desinformatie over het coronavirus te verspreiden en het gevaar van het virus te bagatelliseren. Hoewel Engel zich wil voordoen als iemand die gevoelig is voor wetenschappelijke argumenten, wordt op zijn website het bestaan van virussen überhaupt in twijfel getrokken.

Engel werd de afgelopen weken door bekende alt-right kanalen als Café Weltschmerz gepromoot. Vervolgens kreeg hij zendtijd bij de extreemrechtse omroep Powned op radio 2 en bij de talkshow Beau. Het podiumprogramma van de demonstratie had moeten bestaan uit een reeks bekende artiesten, anti-vaccinatiehoaxers, neospirituelen alsook de neofascistische complotdenker Tom Zwitser van uitgeverij De Blauwe Tijger.

Horeca-ondernermers

Het doel van de demonstratie was vrij helder: niet alleen werd er bezwaar gemaakt tegen de autoritaire Spoedwet die de regering wilde invoeren, maar de demonstratie was ook tegen de coronamaatregelen als zodanig gericht. De ondertoon van de boodschap was dat het coronavirus niet gevaarlijk was, dan wel in het geheel niet bestond en onderdeel was van een schimmig complot.

Dit was niet het eerste extreemrechtse anti-lockdownprotest, maar het was wel de eerste van enige omvang. Dat kwam niet alleen doordat het neofascistische mediakartel zijn gewicht achter deze actie had gegooid, maar ook doordat een groep horecaondernemers en enkele grote kapitalisten de beweging steunen.

Het protest was georganiseerd door de stichting ‘Smart Exit’, die naar eigen zeggen is ‘opgericht door een grote groep werknemers en werkgevers die hier belangeloos aan werken.’ In werkelijkheid gaat het om grote en kleine ondernemers die allemaal een direct belang hebben bij het terugdringen van de gezondheidsmaatregelen.

De stichting is opgericht door Maurice de Hond en de steenrijke vastgoedmagnaat Klaas Hummel en wordt verder vrijwel uitsluitend door horecaondernemers gefinancierd. Dat delen van het kapitaal de extreemrechtse beweging zo openlijk en direct steunen om desinformatie te verspreiden en straatprotesten te organiseren is een zorgwekkende nieuwe ontwikkeling.

Extreemrechts

Tijdens de actie zelf werden alle veiligheidsmaatregelen demonstratief aan de laars gelapt: vrijwel niemand droeg een mondkapje, er vonden groepsknuffels plaats en onderling werd geen afstand gehouden – over een middelvinger naar zorgwerkers gesproken. Nogal een contrast met de antiracismedemonstranten op de Dam in Amsterdam. De extreemrechtse vloggers die enkele weken geleden nog het hele land door gingen om Black Lives Matter-demonstranten de maat te nemen, waren daar op hun eigen demonstratie niet in geïnteresseerd.

Terwijl extreemrechts nog schande sprak over het feit dat antiracismedemonstraties werden toegestaan, durfden ze nu het woord ‘demonstratierecht’ in de mond te nemen. De ophef over het politiegeweld nadat extreemrechtse hooligans de confrontatie met de politie opzochten, stond nogal in schril contrast met de roep om gewelddadig ingrijpen tegen vreedzame antiracisten.

Maar het zou een fout zijn om dit als hypocrisie te zien. Extreemrechts meent wat het zegt: het wil grondrechten voor zichzelf en georganiseerd geweld tegen linkse tegenstanders en mensen van kleur. Dat is de achtergrond van de neofascistische complottheorieën die over Black Lives Matter en over het coronavirus de ronde doen. Beide zouden onderdeel zijn van een complot tegen ‘het volk’, dat wil zeggen: de achterban van Wilders en Baudet.

Dat extreemrechtse protesten nu zoveel deelnemers trekken, is een waarschuwing voor links – zeker met een komende zware economische crisis op komst. Hetzelfde geldt voor de groeiende druk om het coronabeleid terug te schroeven. Het winst-boven-gezondheid-beleid van de regering heeft al duizenden levens geëist. Dat de druk om te versoepelen groeit, juist nu de verspreiding van de pandemie wereldwijd versnelt en het reproductiegetal in Duitsland in het weekend van het protest omhoogschoot, maakt duidelijk dat effectief optreden tegen een tweede golf door strijd afgedwongen zal moeten worden.