Ewout van den Berg: ‘Mensen komen hier omdat de BV Nederland daar zit’
Welkom iedereen. Mijn naam is Ewout van den Berg en namens het Comité 21 Maart wil ik twee groepen in het bijzonder welkom heten: de vluchtelingen die vandaag zijn gekomen, ondanks de repressie en het racistische klimaat. En de groep gehandicapten die zich dit jaar voor de eerste keer aansluit. We groeten ook de antifascisten die op dit moment in Utrecht hun stem laten horen tegen het extreem-rechtse Pegida.
Vijftig jaar geleden werd de Internationale Dag tegen Racisme uitgeroepen door de VN naar aanleiding van de massamoord op demonstranten die protesteerden tegen de racistische pasjeswetten in Sharpeville, Zuid-Afrika. Vandaag wordt er op 16 plekken in de wereld gedemonstreerd tegen discriminatie, racisme, fascisme en in solidariteit met vluchtelingen. Dit is hard nodig.
‘Blijf thuis.’ Dat is wat minister president Rutte vluchtelingen gisteren adviseerde. Blijf thuis. Als de Nederlandse staat dat nou ook eens zou doen dan zou de wereld er een stuk beter uitzien. Dit land, en zeker deze stad, is gebouwd met de winsten die gemaakt zijn over de ruggen van tot slaaf gemaakten. Er loopt een rechte lijn van koloniale plunderingen toen naar neoliberale handelsakkoorden en westerse oorlogspolitiek nu.
Mensen komen hier omdat de BV Nederland daar zit. Of het nu gaat over de belastingverdragen waarmee westerse multinationals in Afrika de belasting ontduiken of de lange lijst van oorlogen om grondstoffen. ISIS is slechts een van de bittere vruchten van de westerse aanval op Irak en de verdeel-en-heers politiek waarmee verschillende groepen in de maatschappij tegen elkaar uit werden gespeeld.
De ontmenselijking van vluchtelingen kent geen grenzen. De Turkse president Erdogan is aangesteld als kampbewaker voor Fort Europa. In ruil voor zes miljard euro moet hij ‘het vluchtelingenprobleem’ doen verdwijnen. Ondertussen kan hij door gaan met zijn met oorlog tegen de Koerden, het in puin leggen van steden in Oost-Turkije en het opsluiten van journalisten en vluchtelingen. 1000 vluchtelingen kwamen de afgelopen drie maanden om. In Nederland worden procedures getraineerd en worden vluchtelingen gedwongen gedeporteerd. ‘Afschrikwekkende werking’ noemt Zijlstra dat.
Een paar maanden geleden zei minister van Financiën, Jeroen Dijsselbloem, dat vluchtelingen ‘onze publieke voorzieningen opblazen’. Dit is om te kotsen. Waren het vluchtelingen die de afgelopen jaren voor vijftig miljard euro hebben bezuinigd? Hebben vluchtelingen soms de zorg geprivatiseerd en huurwoningen verkocht? Of zijn het vluchtelingen, en niet de rijken, die jaarlijks voor tien miljard euro de belasting ontduiken? Dit kabinet gebruikt vluchtelingen als zondebok voor haar eigen afbraakpolitiek.
Met deze racistische hetze creëert dit kabinet de voedingsbodem voor extreem-rechts. Waarom zouden mensen stemmen op het racisme van Dijsselbloem of Rutte als ze ook voor het origineel kunnen gaan? Twee jaar geleden riep Wilders op tot ‘minder Marokkanen’. Duizenden mensen deden aangifte tegen deze gecalculeerde oproep tot etnische zuivering. Tienduizend mensen gingen hiertegen de straat op onder de leus ‘wij zijn allemaal Marokkanen’. Nu probeert Wilders met trucjes de aandacht van zijn uitspraken af te leiden.
Wilders roept mensen op om ‘in verzet’ te komen. De afgelopen maanden hebben we kunnen zien hoe zijn volgers dit interpreteren. Neonazi’s die van plan waren gisteren het proces de bezoeken, namen messen en pepperspray mee. Door het land heen grijpen groepen Wilders’ oproep aan om raadsvergaderingen te verstoren en politici te bedreigen. Het aantal geweldsincidenten tegen moskeeën en moslims neemt toe. Een paar weken geleden werd er in Enschede een molotovcocktail tegen een moskee gegooid. Moeten er eerst mensen doodgaan, voordat de regering besluit islamitische instellingen te beveiligen?
Maar racistisch geweld is niet voorbehouden aan extreem-rechts. De afgelopen week alleen al werden twee mannen door de politie doodgeschoten: de Antilliaans-Nederlandse Rupert Lodovica en een vermoedelijk Poolse man in Kwakel. De lijst van dodelijke slachtoffers van de politie is al veel te lang. We herinneren ons Mitch Henriquez, Rishi Chandrikasing, Michael Koomen en Ihsan Gürz. Elke keer dat agenten vrijuit gaan, wordt de basis gelegd voor het volgende ‘incident’.
Vandaag lopen we met de demonstratie langs het monument voor Kerwin Duinmeijer en zullen we daar bloemen neerleggen. Kerwin werd meer dan dertig jaar geleden vermoord door een racistische skinhead. Nabestaanden van Kerwin zullen vandaag ook meelopen. Het is belangrijk dat we herhaling voorkomen. In Griekenland hebben neonazi’s de afgelopen jaren moorden gepleegd op migranten en een linkse activist. In Duitsland stonden mensen te juichen bij het afbranden van een opvangcentrum voor vluchtelingen. Als we ons niet organiseren, zal dit ook in Nederland gebeuren.
We zijn blij dat sommige politieke partijen en de vakbond ons vandaag steunen. Maar gevestigd links is de afgelopen jaren te stil geweest als het gaat over toenemende islamofobie, de positie van vluchtelingen en de racistische karikatuur van zwarte piet. Om het racistische tij te keren, moeten we de krachten bundelen en een strijd voeren op verschillende fronten. Tegen oorlogspolitiek die mensen op de vlucht drijft. Tegen bezuinigingsbeleid dat hand in hand gaan met zondebokpolitiek. En tegen het Europa van de hekken.
Zwart en wit hebben een strijd te voeren tegen elke vorm van racisme en discriminatie: tegen de onderdrukking van vrouwen, homo’s en transgenders en tegen antisemitisme en islamofobie. Tegenover de politiek van angst en haat, plaatsen wij een politiek van hoop, verbinding en gelijkheid. Om met Black Panther Fred Hampton te spreken: we moeten racisme bestrijden met solidariteit.
Daarom zeggen we vandaag: Vluchtelingen welkom, racisme niet!
Zie hier de lijst met ondersteunende organisaties van de demonstratie.