Europese elite is verantwoordelijk: vluchtelingen welkom!
Fort Europa is verantwoordelijk voor de dood van vluchtelingen
De foto van de driejarige kleuter Alan Kurdi – verdronken en aangespoeld – is het symbool geworden van het drama dat zich op de Middellandse Zee voltrekt. Het Europese beleid is de afgelopen jaren voornamelijk gericht op het buiten de deur houden van vluchtelingen. Door de muren van Fort Europa steeds verder op te trekken, zijn er alleen al sinds het begin van dit jaar meer dan 2.500 vluchtelingen omgekomen in hun poging Europa te bereiken. Abdullah Kurdi, de vader van Alan, zei: ‘We hadden dit kunnen overleven. Ik wil dat de hele wereld dit ziet. Laat dit lijden ophouden.’
De vluchtelingenstroom is het gevolg van westerse interventie
Sinds 2013 is de grootste groep vluchtelingen afkomstig uit Syrië. Ze namen daarmee het stokje over van de vluchtelingen uit Afghanistan. Het geweld in beide landen is direct verbonden met de militaire interventies in Afghanistan (2001) en Irak (2003). De oorlogen van Bush, Blair en Balkenende hebben de voedingsbodem gecreëerd voor het geweld waar miljoenen Syriërs en Afghanen nu voor vluchten.
Bovendien zijn veel van de wapens in Afghanistan en Syrië afkomstig uit het westen. In de jaren tachtig leverden westerse landen wapens aan Afghaanse Mujahedeen als onderdeel van de geopolitieke strijd met de Sovjet-Unie. De afgelopen jaren hebben westerse bondgenoten als Saoedi-Arabië en Qatar wapens – die ze van het westen hebben gekocht – geleverd aan jihadistische groeperingen om de Arabische revolutie de kop in te drukken en als onderdeel van de geopolitieke strijd met Iran.
‘Opvang in eigen regio’ is geen oplossing
Politici van rechts tot links presenteren ‘opvang in eigen regio’ als oplossing voor het ‘vluchtelingenprobleem’. Allereerst moeten we vluchtelingen niet als een ‘probleem’ zien, maar als mensen die hulp nodig hebben. Politici die vluchtelingen als probleem zien, zijn zelf onderdeel van het probleem. Daarbij lost ‘opvang in eigen regio’ de problemen van de vluchtelingen niet op. Het verplaatst ze enkel naar andere landen. Op deze manier proberen westerse politici hun verantwoordelijkheid af te schuiven op armere landen.
Pleiten voor ‘opvang in eigen regio’ gaat er bovendien aan voorbij dat de meeste vluchtelingen al worden opgevangen in eigen regio. Een goed voorbeeld zijn de Syrische vluchtelingen. Het totale aantal Syriërs dat sinds 2011 op de vlucht is geslagen, wordt geschat op 9 miljoen. Van hen hebben 6,5 miljoen een plek gevonden in andere delen van Syrië zelf. Miljoenen Syriërs zijn opgevangen in buurlanden, zoals Turkije (1,9 miljoen), Libanon (1,1 miljoen) en Jordanië (600.000). Hiertegenover hebben sinds 2011 in totaal 350.000 Syriërs asiel aangevraagd in Europa. Dat zijn er iets meer dan in Irak, dat zelf wordt verscheurd door oorlog, waar 250.000 Syrische vluchtelingen zijn opgenomen.
Dat terwijl de Europese Unie meer dan 500 miljoen inwoners telt met een Bruto Nationaal Product (BNP) van ongeveer 33.000 euro per hoofd van de bevolking. Libanon, dat bijna drie keer zoveel Syrische vluchtelingen opvangt als heel Europa bij elkaar, heeft daarentegen rond de zes miljoen inwoners (waaronder een kleine half miljoen Palestijnse vluchtelingen) en een BNP van minder dan 10.000 euro per hoofd van de bevolking.
Het is terecht dat er gewezen wordt op de hypocrisie van de rijke Golfstaten. Ze gebruiken het lot van de Syrische en Iraakse bevolking als legitimering voor hun deelname aan de bombardementen op Syrië en Irak. Maar tegelijkertijd weigeren ze vluchtelingen op te nemen. Deze hypocrisie van deze Europese ‘bondgenoten’ is echter geen vrijbrief om zelf de muren van Fort Europa verder op te trekken. Laten we niet vergeten dat de Nederlandse regering eveneens het lot van de Syrische en Iraakse bevolking gebruikt als legitimering voor haar deelname aan de bombardementen.
Stop de bombardementen op Syrië en Irak
CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma heeft van de situatie gebruik gemaakt om te pleiten voor de inzet van grondtroepen in Syrië. Maar het zijn juist de militaire interventies van westerse mogendheden die ten grondslag liggen aan de vluchtelingenstroom. Ook nu nog gooien Nederlandse F-16’s olie op het vuur door hun deelname aan de bombardementen op Irak. Ook voor het bombarderen van Syrië lijkt zich in de Tweede Kamer nu een meerderheid af te tekenen.
Maar een jaar lang bombarderen heeft Islamitische Staat niet verzwakt. In plaats daarvan verdiept de Syrische burgeroorlog steeds verder door de toenemende inmenging van westerse mogendheden. Als het de westerse landen en de Golfstaten werkelijk te doen is om het lot van de Syrische en Iraakse bevolking, dan moeten ze de grenzen openstellen voor vluchtelingen uit deze landen. In werkelijkheid dienen de bombardementen vooral de economische en geopolitieke belangen van westerse staten en multinationals, en die van de oliesjeiks uit de Golfstaten.
Er is genoeg voor iedereen
De reactie vanuit de Europese bevolking op de grootste vluchtelingenstroom sinds de Tweede Wereldoorlog is fantastisch. Aanvankelijk werd het nieuws gedomineerd door de extreemrechtse rellen in het Duitse Heidenau, maar al snel werd dit overstemd door de geweldige initiatieven om kleding, speelgoed en voedsel in te zamelen voor vluchtelingen. Er zijn tal van initiatieven ontstaan om vluchtelingen in huis op te nemen. Het is bemoedigend om te zien dat de gure, rechtse wind van de afgelopen jaren de menselijkheid niet uit Europa heeft geblazen.
Ondertussen nemen vluchtelingen het heft in eigen handen. Afgelopen maand dwongen ze de Macedonische grenspolitie hun door te laten. Vandaag zijn vluchtelingen in Hongarije begonnen aan een ‘mars van hoop’ van Boedapest naar Wenen. Tezamen met de spontane reactie van de Europese bevolking oefent dit druk uit op de politici die eerder bezig waren de muren van Fort Europa steeds verder op te trekken. De Duitse bondskanselier Angela Merkel bracht eerder dit jaar tijdens een bezoek aan een school nog een vluchteling tot huilen door te zeggen dat ze toch echt terug moest. Nu spreekt Merkel zich uit voor de opvang van Syrische en Iraakse vluchtelingen in Duitsland.
Deze verschuiving laat zien dat het rechtse klimaat in Europa door druk van onderaf bestreden kan worden. De komende tijd is het gevaar groot dat we tegen elkaar uitgespeeld worden. Vluchtelingen welkom heten betekent meer dan kleding inzamelen en ad-hoc opvang regelen. Het vraagt dat er zorg, onderwijs, werk en permanente huisvesting wordt geregeld.
De afgelopen jaren kregen we steeds opnieuw te horen kregen dat iedereen moet inleveren. Maar er is genoeg voor iedereen. Terwijl wij er op achteruit gingen, werden de rijken rijker en boekten de grote bedrijven recordwinsten. We zullen daarom gezamenlijk, op basis van onderlinge solidariteit, moeten vechten voor een maatschappij waarin de welvaart gelijk verdeeld wordt.
Vanavond, vrijdag 4 september is om 20 uur een wake voor de slachtoffers van Fort Europa op De Dam in Amsterdam.