Enorme opkomst van stakende leerkrachten in het Haagse Zuiderpark
Door Mylène Bolder
Uit de files van bussen rondom het park stromen leerkrachten het Zuiderpark in, vrolijk discussiërend met elkaar. Ze zijn uitgedost in de kleuren van hun school, hebben spandoeken gemaakt of zijn in het net gekleed, zoals ze voor de klas staan. PO in Actie riep eerder op om er geen carnavalsfeest van te maken maar een serieus samenzijn. Uiteindelijk is de manifestatie wel vooral vrolijk en enthousiast, maar de sfeer is ook strijdbaar.
Een uur na aankomst van de eerste bussen is het overduidelijk: dit wordt een van de grootste onderwijsstakingen ooit. Volgens de organisatie zijn er zeker 60.000 mensen aanwezig en zijn 100.000 leraren in staking, 90 procent van de basisscholen heeft vandaag haar deuren gesloten.
Klokslag twaalf
Was het eerder vijf voor twaalf, dan is het is nu klokslag twaalf volgens de leerkrachten, en tijd voor verandering. De werkdruk is te groot door te grote klassen en een sterke toename van kinderen die extra aandacht nodig hebben. Geen wonder dat de kans op een burn-out voor basisschoolleraren zo hoog is.
Anyes Tuboly van Openbare Basisschool De Witte Olifant uit Amsterdam voelt zich soms een maatschappelijk werker: ‘Ik heb zeker vijf kinderen die eigenlijk speciaal onderwijs nodig hebben, ik geef les op minimaal drie niveaus en daarbinnen zijn er nog meer niveauverschillen. Ieder maatschappelijk probleem krijgen wij als leerkrachten ook op ons bordje. We hebben dat heel lang gewoon gedaan, maar we houden het niet vol. Ik ben niet gespecialiseerd in het begeleiden van zorgleerlingen maar moet het wel doen.’
Op de website van De Witte Olifant staat wat Anyes zegt duidelijk uitgelegd:
‘Praktisch elk maatschappelijk probleem wordt bij ons over de schutting gegooid. Zodra er iets is, komt iemand op het briljante idee om de scholen erbij te betrekken: lessen in tanden poetsen, voorlichting over overgewicht, vuurwerk, drugs, omgaan met geld, gezond eten, meer bewegen etc. dat zijn de kleinere voorbeelden. Taalachterstand, huiselijk geweld, seksueel misbruik, verwaarlozing, dat zijn de grotere problemen waarvan men verwacht dat wij het zien en actie ondernemen.
Maar hoe? Hoe krijgen wij de tijd om met dat ene stille kind te gaan praten op een rustig moment. En dan hebben we het dus nog niet over al die andere kinderen. Al die schatjes en al die andere schatjes die we erbij kregen met etiket en al. Met bijna 160.000 collega’s snappen wij ook wel dat het de schatkist enorm scheelt als wij met ons salaris pas op de plaats maken. Maar genoeg is genoeg!’
Dit ervaart Rob Klinkhamer, van het Panta Rhei uit Almere ook. Samen met zijn team is hij aanwezig en met trots laat hij foto’s zien van zijn klas. Hij is vrolijk, maar ook moedeloos. ‘Ik ben ook sociaal werker, dat heb ik wel nodig in het onderwijs. 10 van mijn 32 kinderen gebruiken medicatie. Als het Digibord kapot is, repareren we het zelf, als het dak lekt idem dito. Weet je wat ik soms denk? Als de kinderen naar huis zouden gaan, kan ik mijn ‘werk’ doen.’
Voor de leukere dingen is bovendien nauwelijks tijd zegt hij wijzend op een foto waar hij verkleed een boek voorleest, ‘terwijl dat kinderen juist zo stimuleert tot interesse en ze daar zo’n grote behoefte aan hebben.’
Waar is het geld?
Zowel Rob als Anyes weten niet waar het geld dat eerder in het onderwijs is gestopt, naartoe is gegaan. ‘Ik of mijn leerlingen hebben daar in ieder geval niks van gemerkt,’ zegt Rob teleurgesteld. ‘Ze zitten nog steeds als kippen in een hok en hebben niet de ruimte om te bewegen en te onderzoeken.’ Ook Anyes vind dat daar veel meer duidelijkheid in moet komen: ‘een zak geld alleen is niet genoeg, er moet een plan zijn voor dat geld.’
Rob herkent dezelfde problemen en gevolgen van bezuinigingen ook in de ouderenzorg ‘kinderen en ouderen hebben het niet goed, en dat in dit land.’ Zijn moeder zat onlangs in een verpleeghuis en dat was ‘heel erg schrijnend,’ zegt hij. Hij hoopt dat de staking van het primair onderwijs een voorbeeld kan zijn voor andere sectoren en dat het er geen misgunst tussen zulke sectoren zullen ontstaan.
Leerkrachten voelen zich ‘uitgeperst als citroenen’ (Rob), maar ze zijn strijdbaar. Behalve leerkrachten zijn er ook gepensioneerden en collega’s uit het speciaal onderwijs aanwezig die de strijd van harte steunen. Ook ondersteunend onderwijspersoneel zoals logopedisten en medewerkers van de naschoolse opvang tonen solidariteit in Den Haag. Politieke partijen zijn overigens nauwelijks zichtbaar. Emile Roemer en Lodewijk Asscher lopen wel even rond met een klein team en delen flyers uit.
Op het podium klinkt muziek afgewisseld met de stem van Dolf Janssen die de middag presenteert. Heel kort komen PO in Actie en de AOb aan het woord. Over het vervolg van de acties zijn zij onduidelijk, ze kaatsen de bal naar de politiek en lijken een afwachtende houding aan te nemen. De avond voor de staking lekte uit dat het nieuwe kabinet 400 tot 500 miljoen ter beschikking wil stellen om de werkdruk te verlagen, maar dat wordt door de meeste leerkrachten nog niet serieus genomen. ‘Eerst zien, dan geloven’ is het motto. Onderling wordt er gesproken over een volgende staking, misschien wel van twee dagen ‘maar dan op het Binnenhof!’ roept een leerkracht in het publiek.
Niet genoeg
Voor sommigen is de feestsfeer namelijk niet genoeg. Een andere leerkracht zegt tegen ons: ‘een staking moet onrust veroorzaken, nu staan we stil en doen we te weinig.’ Het potentieel is groot. Dit was de grootste eendaagse onderwijsstaking uit de Nederlandse geschiedenis en de opkomst leek een totale verrassing te zijn voor de organiserende bonden. Zij staan nu al op de rem.
De enige groep die wél leiding durft te geven is PO in Actie. Zij hebben – tot onvrede van de bestuurders van de vakbonden – al voor de eendaagse staking aangekondigd om in november twee dagen plat te zullen gaan en lijken als enige binnen het PO Front na te denken over de escalatie van de stakingen.
Als het aan de leerkrachten ligt gaan zij sowieso door tot de geëiste 1,4 miljard. En dan moet dit geld ook daadwerkelijk naar verlichting van de werkdruk en kleinere klassen gaan. Niet verdwijnen bij een directie of schoolbestuur. De leerkrachten zouden medezeggenschap moeten krijgen hierover, voor hen is het duidelijk, het is tijd voor ander soort onderwijs, met een veel sterkere positie van leerkrachten.
Zie voor meer foto’s socialisme.nu op Facebook.