Eerder stoppen met werken, nu ophouden met polderen

De vakcentrales FNV, CNV en VCP hebben op 1 mei aan de regering een ultimatum gesteld: als je zwaar werk doet, moet je eerder kunnen stoppen met werken. Daarom is van cruciaal belang dat de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU), die volgend jaar afloopt, blijft bestaan en wordt verbeterd.

Met het opschuiven van de pensioenleeftijd van 65 naar 67-plus zijn mensen die lang een fysiek of mentaal zwaar beroep hebben gedaan de dupe. Er moet snel een permanente en verbeterde regeling komen voor mensen met zwaar werk, zodat die eerder kunnen stoppen met werken.

Zwaar werk

Zwaar werk wordt over het algemeen vereenzelvigd met zware lichamelijke arbeid. Echter, meer dan een miljoen mensen loopt jaarlijks risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische aandoeningen. Hier vallen vooral vrouwen en in toenemende mate jongeren onder. Zelfsturende teams en het buiten de werkuren beschikbaar zijn met een mobiele telefoon (al dan niet van de baas), het resulteert allemaal in een groeiende werkdruk. 57 procent is van mening dat ze een zwaar beroep hebben, blijkt uit het gepubliceerde CNV-onderzoek.

FNV-bestuurder Piet Rietman legt uit dat de vakbond al maanden afspraken probeert te maken met de minister. ‘Maar ze geeft niet thuis. Niet iedereen met zwaar werk kan door tot zijn 67ste. Ze moeten nu door tot ze erbij neervallen en in de ziektewet komen. Iedereen moet gezond van zijn pensioen kunnen genieten.’

CNV’er Jan-Pieter Daems stelt daarnaast: ‘Het aantal gezonde levensjaren neemt gewoon af als je fysiek zwaar werk doet of jarenlang nachtdiensten draait, zoals in het openbaar vervoer, zorg, politiek en hulpdiensten. En als op tijd stoppen niet kan, wil straks niemand meer zo’n baan.’ Deze christelijke vakbond deed onderzoek onder de leden. 45 procent van de werkenden redt het niet om tot de pensioenleeftijd door te werken. Doorwerken tot het 70ste levensjaar acht 66 procent onmogelijk.

Voor de arbeidersbeweging was het altijd een belangrijke eis dat we werken om te kunnen leven en niet andersom. We begonnen met de eis van de achturige werkdag, zodat we daarnaast acht uur hadden om te rusten en acht uur om vrije tijd te hebben. Dit was aan het begin van de vorige eeuw. Inmiddels moeten velen meerdere banen combineren om te kunnen leven. Daarom eisen de bonden naast een permanente en verbeterde regeling ook dat werkgevers en werknemers de afspraken over zwaar werk in cao’s regelen.

Pensioenakkoord

Met terugwerkende kracht blijkt dat het opgeven van de strijd voor het behoud van de 65-jarige pensioengerechtigde leeftijd in 2019 alleen maar heeft geleid tot verder achteruitlopen. We moeten komen tot verenigende eisen, sectoroverstijgend en gericht op sociale strijd en solidariteit in plaats van op polderen. Bovendien vallen steeds minder arbeiders onder een cao. Van het komende extreemrechtse kabinet hebben we daarbij niets te verwachten. Net als PvdA-GroenLinks accepteren ze de pensioenafbraak. De eerste vakbondsacties in het streekvervoer worden inmiddels voorbereid.