‘Een paar individuen kunnen in het mobiliseren verschil maken’
Foto: Een docent gooit een schoen naar een foto van Marja van Bijsterveldt tijdens de lerarendemonstratie op 23 mei.
Door Michiel Bakker
De twee oorzaken achter deze specifieke staking liggen deels in Den Haag en deels in Utrecht. Uit Den Haag zijn voorstellen gekomen die op het gebied van inkomen en secundaire arbeidsvoorwaarden zoals vakantiedagen zo’n frontale aanval betekenen op iedereen die werkt in het voortgezet onderwijs, dat het uitblijven van actie een groter wonder zou zijn. Uit Utrecht is het antwoord van de grootste bond, de AOb, de andere oorzaak voor deze specifieke actie. Hun antwoord op de aanval uit Den Haag is: ‘We hebben geen antwoord, we leggen ons erbij neer.’
Beide oorzaken verklaren de enorme woede die zich meester maakte van ons personeel toen de aangekondigde staking van 19 mei werd afgelast. Zodra Leraren In Actie (LIA), een kleine maar geharde vakbond voortgekomen uit desillusie met de slappe houding van de AOb, met een oproep kwam voor een staking op de 23ste was er weinig voor nodig om deze woede te kanaliseren in een succesvolle stakingsactie.
Ingehouden Woede
De reden dat dit bij ons op school zo makkelijk ging is een les voor andere scholen. Op veel scholen is met ingehouden woede gereageerd, maar is het initiatief van LIA niet overgenomen omdat alle gevestigde bonden hun personeel in de steek hebben gelaten. Die reactie had bij ons ook kunnen plaatsvinden, immers bij de laatste staking staakten 12 van de 180 personeelsleden en de keer daarvoor slechts 3. De nu meer dan 100 stakers zijn het gevolg van het lef en de scherpte van enkele activisten, onder wie collega Johan Nijnens.
Johan is een enthousiaste activist die al jaren vecht voor goede arbeidsvoorwaarden, in de AOb, die hij acht jaar geleden uit woede en desillusie heeft verlaten, in actiegroepen, zoals Onderwijs!Onderwijs!Onderwijs! in 1998, in de personeelsfractie van de Medezeggenschapsraad en in de rookkamer, de plek waar de meest uitgesproken personeelsleden dagelijks commentaar geven op elkaar en de stand van de wereld.
Daarmee heeft Johan een respectabele positie gekregen waardoor het mogelijk is om grote groepen collega’s mee te krijgen. Dat proces is versterkt doordat meer collega’s, aangestoken door Johan, altijd klaar staan om dit soort initiatieven te steunen.
Nek uitsteken
De woede op school kon dankzij de collega’s die hun nek uitstaken gekanaliseerd worden richting actie. Dezelfde dag dat werd besloten om LIA te volgen, stond de directie al achter de staking, ook een traditie die het gevolg is van de aanwezigheid van activistisch ingestelde collega’s. Bovendien beloofde de directie een bus naar Den Haag te financieren en waren mensen uit het hogere kader bereid de surveillance van de schoolexamens over te nemen.
Ik heb zelf als medeorganisator contact gehad met Joost op de Open Schoolgemeenschap Bijlmer, net als ik lid van de IS en ook schoolcontactpersoon van de AOb. Met de lessen van onze school is het hem ook gelukt in korte tijd een bus met stakers te vullen vanuit Amsterdam Zuidoost. Ook hier hing het af van een paar individuen die hun schroom van zich af gooiden en en tijd vrij maakten om de staking van de grond te krijgen. Dat ging allemaal in een razend tempo omdat de woede enorm is en er weinig hoeft te worden uitgelegd. Vrijwel alle vragen gingen niet over het waarom, maar over het hoe van de staking.
Uiteraard hebben we de leiding van de AOb en de rayonconsulenten op de hoogte gesteld van onze steun aan LIA. De rayonconsulenten reageerden met begrip en sympathie, maar zelfs de bestuurders lieten zien dat ze onder druk van een relatief kleine staking gingen schuiven: ‘We zijn zelf niet blij met dit akkoord’, ‘We hebben dit neutraal voorgelegd aan de leden’ en ‘het laatste woord is aan de leden’. Dit soort reacties laat zien dat ze niet zeker zijn van hun zaak en laat ons zien dat we door strijd te voeren de boel in beweging kunnen brengen.
Hopelijk vindt het voorbeeld van de staking op het Calandlyceum en de OSB navolging op andere scholen in het land, en is het een bron van inspiratie voor andere sectoren. We roepen iedereen in het onderwijs die de strijd wil aangaan op om via onderstaande site met elkaar in contact te blijven en de site van LIA in de gaten te houden voor verdere acties.
Zie de site van wepikkenditniet.