Een ontijdig afscheid: in memoriam Marc Groenenboom
Na een zware ziekenhuisoperatie is Marc Groenenboom uit ons leven weggerukt op maandag 3 maart. Hoewel hij al jaren een kwetsbare gezondheid had, komt dit verlies voor familie, vrienden en bekenden toch onverwacht en hard aan. Desondanks is de familie erin geslaagd om een caleidoscopisch eerbetoon te organiseren, met foto’s, speeches, live muziek en zang, op dinsdag 11 maart. Als oude vriend en kameraad benadruk ik hier Marcs bijdrage aan de linkse beweging.
Marc werd geboren op 16 mei 1966 in een links nest in Spijkenisse. Zijn opa was lid van de RSAP (Revolutionair Socialistische Arbeiderspartij), en zijn ouders waren PSP-lid, de partij van ‘socialisme zonder de bom’.
Marcs ouders vonden spullen niet belangrijk, maar vakanties wel. Hij ontwikkelde van jongs af aan een liefde voor wandelen, klimmen in de bergen en het verzamelen van stenen en andere zaken.
Na de coup van Pinochet in Chili in 1973 raakte de familie betrokken bij het opvangen van Chileense vluchtelingen. Dat was een eerste kennismaking van Marc met politiek. Hij werd daarin later zelf actief en combineerde zijn grote intelligentie met een hekel aan onrecht.
Zelf leerde ik Marc kennen toen ik 16 jaar was, in de vijfde klas van de middelbare school. We vonden uit dat wij, ik (toen) als lid van de Jonge Socialisten en hij als PSP-jongere, vaak opkwamen tegen dezelfde zaken. We demonstreerden tegen de plaatsing van kernraketten in 1981 en 1983. Met een groep leerlingen organiseerden we in dat laatste jaar een scholierenstaking met zelfgemaakte pamfletten uit naam van het ‘Anti Atoom Komitee’. In totaal bleven die dag twee klassen aan leerlingen weg van school, en we moesten bij de rector op het matje komen.
Marc was in die tijd betrokken bij de productie van een gestencild blaadje. Dat had met humor en een verwijzing naar het eiland de titel ‘De Beer van Putten’ gekregen.
Marc greep elke gelegenheid aan om zijn stem te laten horen. We protesteerden bij vliegbasis Woensdrecht, liepen op een koude tweede kerstdag de vredesmars in Steenwijk (1982) en demonstreerden bij Borssele. Marc overnachtte daar zelfs een keer, en werd in de nacht door stillen gearresteerd. Dat was niet de laatste keer, maar hij was meestal snel weer vrij. (Tijdens een demonstratie tegen de golfoorlogen bezorgde een ME’er hem later nog wel ernstig oogletsel met zijn wapenstok. Maar dat loopt vooruit op de chronologie.)
Een jaar later, in 1984, deden we eindexamen. Marc en ik gingen fysische geografie studeren in Utrecht. In 1986 voerden we samen actie toen onderwijsminister Wim Deetman de breed gehate basisbeurs invoerde. Studenten bezetten het Academiegebouw op het Domplein, een plek voor academische ceremonies. In de nasleep leerde Marc zijn latere partner Petra kennen. We sloten ons aan bij de studentenvakbond USF, waarvan we enkele maanden bestuurslid waren.
Terwijl onze medestudenten dansten en feestten, sloten wij ons aan bij de Internationale Socialisten, net als andere student-activisten. We discussieerden dag in, dag uit, over student-activisme, de Russische Revolutie en het failliet van parlementair links. Na de stormachtige groei van drie naar acht leden in een jaar, verscheen begin 1988 ons eerste tijdschrift, Internationaal Socialisme.
Marc was gewend om tot een kleine, radicale minderheid te behoren. Hij bezag de wereld en de mensen vriendelijk, met een ironische glimlach. Zo nam hij die wereld niet helemaal serieus, en relativeerde hij tegelijkertijd zijn eigen poging om die te verbeteren.
In demonstraties liep hij zelden voorop, maar tegelijkertijd liep hij nooit gewoon mee. Hij protesteerde en argumenteerde vanuit zijn eigen socialistische overtuigingen, en kon zo bijdragen aan een nuancering of kanteling van het standpunt waarmee de ander de discussie inging.
Toen Marc met zijn gezin naar Rotterdam verhuisde en een zware baan kreeg bij DCMR, werd zijn ruimte voor politiek activisme kleiner. Ook moest hij het, door een operatie in 2008, rustiger aan gaan doen. Dat zette hem er paradoxaal genoeg toe aan om in hoger tempo van het leven te gaan genieten, vooral met korte en lange vakanties. Maar hij bleef altijd een trouw bezoeker van demonstraties, een sympathisant van de IS en discussieerde gretig over politiek met kameraden zoals ikzelf.
Tijdens de uitvaart voerden Marcs familie, vrienden en collega’s het woord. Marc had ‘een combinatie van stevig en licht’, zoals een vriend het mooi verwoordde. Hij was nauwgezet en serieus, maar ook vrolijk, soms ironisch en kon flauwe grappen leuk maken zoals geen ander. Er waren redenen te over om hem in je hart te sluiten, en dat hebben velen dan ook gedaan.
De verwerking van dit enorme verlies is nog maar net begonnen en gaat tijd kosten. Ik wens de familie, vrienden en bekenden van Marc heel veel sterkte toe bij het dragen ervan.
Foto boven: Marc Groenenboom (in rood vest en zwarte jas) op een demonstratie tegen de westerse interventie in de Golf, 7 mei 2005 (foto: socialisme.nu).