‘Een keuze voor energie én economie’ – en andere fabels over een nieuwe kerncentrale

Het Zeeuwse nutsbedrijf Delta wil in Borssele een tweede kerncentrale bouwen. Het kabinet juicht de bouw toe en is dan ook een groot voorstander van kernenergie. Maxime Verhagen bezocht de huidige centrale in Borssele zelf om sceptici te overtuigen dat kernenergie ‘een goedkope en duurzame bron van energie is’. Hij wil ‘zo snel mogelijk’ een bouwvergunning verlenen omdat een tweede centrale ‘een keuze is voor energie én economie’. Maar de feiten zijn anders, zo betoogt Mona Dohle. Kernenergie is niet veilig, duurzaam of beter voor de economie. Bovendien: er bestaan voldoende alternatieven.
7 december 2010

Foto: kerncentrale in Borssele

1) Kernenergie is niet beter voor de economie

Volgens Rutte draaien windmolens – het symbool bij uitstek van alternatieve energiebronnen – maar op één ding en dat is ‘subsidie’. Als er echter een energiesector is die vooral door de overheid gesubsidieerd wordt dan is het wel kernenergie. Tussen 1974 en 1992 hebben OECD landen gezamenlijk 150 miljard dollar aan subsidies voor kernenergie besteed, terwijl slechts 22 miljard dollar in duurzame energie werd geïnvesteerd.

Volgens een rapport van Greenpeace zouden de kosten van de nieuwe kerncentrale in Nederland tussen 1 en 2 miljard euro liggen. Maar belangrijk om daarbij te vermelden is dat kernenergie meer kost dan alleen de bouwkosten van een kerncentrale. Meestal neemt de overheid de wettelijke aansprakelijkheid over voor de veiligheid van kerncentrales. Kerncentrales kunnen zich namelijk niet op de markt verzekeren tegen het risico van nucleaire catastrofe.

Ook is onbekend hoeveel de opslag van kernafval uiteindelijk zal kosten. Deze kosten worden door voorstanders van kernenergie niet meegeteld, maar sowieso bij hun pr-praatjes liever niet genoemd.

2) Kernenergie is niet duurzaam maar gevaarlijk

Het belangrijkste bezwaar tegen kernenergie blijft dat het gevaarlijk is voor mens en milieu. De ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl leidde bijvoorbeeld tot een verdertigvoudiging van het aantal kinderen met schildklierkanker. Na afloop van de nucleaire catastrofe werden 800.000 arbeiders ingezet om het afval weg te brengen. Naar schatting zijn daarvan tot nu toe tussen de 50.000 en 100.000 mensen overleden.

Het argument dat radioactief afval ooit voor wetenschappelijke doeleinden gebruikt zou kunnen worden is eenvoudig te ontkrachten. De massa aan radioactieve brandstoffen is sinds 1989 verdrievoudigd. De halveringstijd van Plutonium-239 is 24.000 jaar. Met andere woorden, het duurt nog 48.000 jaar voordat het Plutonium-239 dat er nu al is niet meer gevaarlijk is.

We hebben dus niet alleen ‘voldoende’ materiaal voor de wetenschap, we zadelen toekomstige generaties op met afval dat tienduizenden jaren radioactief blijft. Bovendien: er is nog nergens ter wereld een veilige opslagplaats gevonden.

3) Er zijn voldoende alternatieven voor kernenergie

Sinds de jaren ‘70 zijn er door de Union of Concerned Scientists (1978), het Internationaal Institute for Applied System Analysis for Europe (1981), en een enquête van de Duitse Bondsdag (2002) geweest. Deze onderzoeken bevestigen alledrie dat het mogelijk is om met de bestaande energiebronnen de markt te voorzien. Geen van deze onderzoeken is echter serieus beoordeeld, omdat regeringen niet uitgaan van goede alternatieven maar van winstgevendheid.

Onder kabinet Rutte zien we hetzelfde gebeuren. De steunmaatregelen voor groene stroom werden al onder het demissionaire kabinet stopgezet. De verantwoordelijkheid voor de overstap naar groene energie wordt door Rutte aan bedrijven zelf overgelaten, maar die houden elke vorm van verandering actief tegen. Dit maakt duidelijk dat de strijd tegen kernenergie een politieke en tegelijkertijd economische strijd is. Want als overheden bereid zijn om een inefficiënte en schadelijke energiebron met vele miljarden te subsidiëren, waarom dat niet de duurzame?

Het terugdringen van het gebruik van kernenergie is dus niet alleen een campagne voor een groene en duurzame wereld, maar tegelijk een strijd tegen het winstbelang van energiebedrijven en de neoliberale politici die hen steunen.

BORSSELE II: NEE! BORSSELE III: OOK NIE!

Met de aanvraag van energiebedrijf Delta bv voor een tweede kerncentrale in Borssele is blijkbaar het hek van de dam, want er is nu zelfs een voornemen ingediend voor een derde kerncentrale in Borssele. Om het verzet tegen de bouw te bundelen, hebben diverse organisaties zich verenigd in het comité Borssele 2 Nee: zie hier meer informatie over de campagne.