‘Deze schoonmaak-cao is er gekomen omdat we hebben gevochten als leeuwen’
Door Bart Griffioen
Na het lopen van hun laatste ‘Overwinningsmars van Respect’ vandaag door de Amsterdamse Pijp, trekken de duizenden stakers naar de zaal Amstelborgh om over het principeakkoord te stemmen. Bondsbestuurder Mari Martens loopt de resultaten met de duizenden aanwezigen na aan de hand van een powerpoint-presentatie, en geeft ze een rapportcijfer.
Bovenaan het rapport staat ‘respect’. Dit krijgt een ‘10’ – niet alleen omdat er zo lang en zo dapper is doorgevochten, maar ook omdat is afgesproken dat er voortaan in werktijd kan worden gesproken over hoe je te organiseren in de vakbond. Gezien alle intimidaties op de werkvloer is dit een grote stap vooruit.
De loonsverhoging krijgt een ‘9’. Khadija Tahiri, gekozen President van de Vakbond van Schoonmakers, zegt: ‘We hebben misschien wel de hoogste loonsverhoging van Nederland afgedwongen.’
Een ander belangrijk resultaat betreft de uitzendkrachten. Tegen de trend van toenemende flexibilisering in, wordt het voor degenen die een jaar als uitzendkracht in de schoonmaak werken mogelijk om daarna anderhalf jaar een tijdelijk contract bij een schoonmaakbedrijf te krijgen, om vervolgens een vast contract te tekenen.
Daarnaast wordt het qua opleiding mogelijk om in werktijd de Nederlandse taal te leren (cijfer ‘9’), voor reiskosten geldt dat de eindejaarsuitkering netto wordt uitbetaald (cijfer ‘9’) en de stakers behalen het extra voordeel van een aanvullende uitkering van 10 procent voor het verlies van hun vakantiedagen (cijfer ‘10’).
Wachtdagen
Een opvallend lager rapportcijfer (‘6’) is er voor de heikele kwestie van de wachtdagen, ofwel de twee niet uitbetaalde ziektedagen. De schoonmakers knokten lang voor het afschaffen van die dagen, maar dat is bij deze ronde helaas niet gelukt.
In plaats daarvan wordt er nu bij een aantal opdrachtgevers een experiment (zogenaamde ‘pilot’) aangegaan voor het verbeteren van het ziekteverzuimbeleid voor de komende twee jaar. ‘Hierin wordt een betere ziekteregeling getest, met onder andere doorbetaling bij ziekte. Dat gaat niet over loon, maar over respect’ zegt Tahiri.
De vertegenwoordigers van het schoonmaakparlement spreken vanaf het podium stuk voor stuk hun steun uit voor dit onderhandelingsresultaat. Abdel Kourtit uit Amsterdam, een van de vooraanstaande stakingsleiders zegt: ‘Dit is de mooiste cao in crisistijd.’
Nancy Speel uit Zeeuws-Vlaanderen, zelf al 37 jaar werkzaam in de schoonmaak en 27 jaar deel van het cao-onderhandelingsteam, spreekt de zaal in tranen toe: ‘Deze schoonmaak-cao is er gekomen omdat we hebben gevochten als leeuwen’.
Ook vanuit de zaal kan worden gereageerd. Daar zijn behalve steunbetuigingen voor het akkoord ook kritische reacties te horen over de wachtdagen en het afgesproken experiment om ziekteverzuim terug te dringen: ‘Worden we niet met een kluitje het riet in gestuurd?’ en ‘Zijn we soms proefkonijnen?’
Trots
Tegelijk is er trots over hoeveel er bereikt is. John van den Dorpwalraven uit Groningen: ‘Toen mensen mij twee jaar geleden vroegen wat ik deed, zei ik: ik werk bij NedTrain. Maar toen had ik nog niet een volle zaal gezien zoals die hier vandaag. Nu geef ik het antwoord: ik ben een van die schoonmakers die dit resultaat heeft binnengesleept!’
Als wordt overgegaan tot de stemming is duidelijk dat de overgrote meerderheid van de aanwezigen z’n steun geeft aan het akkoord. Na 110 dagen staken overheerst het gevoel dat dit resultaat nu moet worden verzilverd. Afsluitend wordt vanaf het podium benadrukt dat de strijd zal moeten doorgaan. Donderdag zal er weer aan het werk worden gegaan, maar de noodzaak blijft om de vakbond op bedrijfsniveau beter te organiseren.
Schoonmaker Mamso, zelf werkzaam op Schiphol, vat de uitdaging kernachtig samen: ‘In 2010 deden we het met 1500 stakers. Deze keer waren we met 3000 schoonmakers georganiseerd. De volgende keer zullen we er met 5000 of meer collega’s moeten zijn.’
Daarmee brengt hij een boodschap over die verder reikt dan de schoonmaaksector zelf. De schoonmakers hebben niet alleen laten zien dat strijd loont en dat solidariteit werkt – wat middenin een tijd waarin de top zich blijft verrijken terwijl de rest moet bezuinigen, al van grote betekenis is. De stakers tonen ons vooral ook dat door te vertrouwen op eigen kracht we deze strijd ook in andere sectoren kunnen aanbinden.
• Schoonmakers en stakingsleiders Khadija Tahiri en Abdel Kourtit zullen speciale gastspreker zijn op het Marxisme Festival 2012 in Amsterdam op 19 en 20 mei. Zie voor meer informatie over het programma en de kaartverkoop de speciale pagina.
• Kom ook naar de discussiebijeenkomst ‘Lessen van de schoonmakersstaking’ met Abdel Kourtit en Maina van der Zwan (IS) op donderdag 26 april in Utrecht: zie voor meer informatie onze agenda.
