Demonstranten Egypte geven niet op: ‘We gaan door waar we in februari zijn opgehouden’

Déja vu in Egypte. Opnieuw zijn de massa’s de straat opgegaan om een einde te eisen aan het militaire regime, dat in niets verschilt van dat van Mubarak. Het bloedige staatsgeweld dat een week geleden begon was de druppel die de emmer deed overlopen. Dirk Wanrooy sprak afgelopen dagen met betogers in Caïro, in deze ‘tweede fase’ van de revolutie.
25 november 2011

De 21-jarige Mohamed staat in Caïro bij een brandende barricade aan de zuidkant van Tahrir. Samen met vrienden houdt hij de wacht totdat ze afgelost worden, dan gaan ze rusten. ‘Maar naar huis gaan doen we pas als we gewonnen hebben.’ Hij benadrukt: ‘Het kan toch niet zo zijn dat wij bijna een jaar na onze revolutie nog altijd met een militaire dictatuur zitten opgescheept. We zijn hier dus om door te gaan waar we in februari zijn opgehouden’.

Vanwege het grove geweld van de veiligheidsdiensten is het verzorgen van de vele gewonden een collectieve onderneming geworden. Er zijn corridors gemaakt op Tahrir om de zogenaamde pleinambulances doorgang te bieden. Dit zijn jongens op motoren die af en aan rijden tussen de veldhospitalen en de frontlinies. Het aantal gewonden is stuitend, in het eerste weekend bedraagt dit reeds meer dan duizend.

Doktoren werken de klok rond om mensen van eerste hulp te voorzien. Ernstige gevallen worden doorgestuurd naar ziekenhuizen. De meeste slachtoffers zijn geveld door het traangas, maar er wordt ook geschoten met rubberkogels, en in sommige gevallen met scherp.

Mortuarium

Aïda El-Kashef is op de eerste maandag van de protesten in het mortuarium in het centrum van Cairo. Hoewel het officiële dodental dan nog rond de dertig ligt, ziet ze minstens zoveel lijken. ‘Verantwoordelijken vertellen ook dat er al elf lijken begraven waren, en net werden er nog eens vier binnengebracht, allen met kogelwonden’, aldus El-Kashef.

Maar er wordt ook teruggevochten. In de straten rondom het plein weerstaan duizenden jongeren op heldhaftige wijze de aanvallen van het leger. Ondanks het traangas en de dodelijke schoten worden de ordetroepen keer op keer teruggedrongen.

Achter de frontlinies worden Molotov-cocktails bereid en jongens met gasmaskers staan met slingers klaar om stenen op de militairen af te slingeren. ‘Afgekeken van onze Palestijnse broeders’, grinnikt een van hen me toe. ‘Want, wat is het verschil tussen dit regime en de Israëlische bezettingsmacht? Mensenlevens doen er voor beide niet toe.’

Ondertussen proberen de machthebbers de manoeuvres uit van de vorige ronde. Op dinsdagavond houdt veldmaarschalk Tantawi een toespraak, op het protestplein gekscherend ‘zijn eerste speech’ genoemd – een verwijzing naar de drie speeches die Mubarak gaf voordat hij uiteindelijk aftrad. De nietszeggende concessies die hij doet worden weggewoven door de demonstranten. ‘Irhal, Irhal, Irhal!’ (‘wegwezen’ in het Arabisch) klinkt het uit duizenden kelen tegelijk.

Tweede fase

De revolutie die op 25 januari begon lijkt hiermee in een tweede fase te zijn beland. Toen gingen mensen de straat op tegen Mubarak en voor ‘brood, vrijheid en sociale rechtvaardigheid’. Het leger beweerde dat te kunnen leveren, maar had in werkelijkheid het consolideren van de status quo voor ogen. Duizenden burgers werden vervolgens opgepakt, veroordeeld door militaire rechtbanken en gemarteld in de gevangenissen. De media werd gemuilkorfd en demonstreren werd verboden.

Lange tijd leken de massa’s desondanks te geloven in nieuwe verkiezingen en de goede intenties van het leger. Maar nu blijkt dat er een wereld van verschil bestaat tussen de aspiraties van het volk en die van de militaire elite. ‘De mensen willen vrijheid en weten maar al te goed dat ze het zonder het militaire bewind kunnen stellen’, aldus activist en documentairemaker Omar Robbert Hamilton.

Het leger dat sinds de militaire coup van 1952 de macht in handen heeft is echter niet bereid om de macht zomaar af te dragen. Tijdens de speech van Tantawi klonken veelzeggende schoten op de achtergrond. Maar een golf van protest zoals deze is nauwelijks te weerstaan. Er zijn ook soortgelijke taferelen in Suez, Alexandrië, Ismailiyya en tal van andere steden in Egypte.

In februari was er nog ruimte voor het regime om te buigen naar de wensen van de massa’s – Mubarak werd geofferd om het militaire bewind in het zadel te houden. Deze keer staat de kern van de macht echter ter discussie en zijn er niet veel opties over.

Onder druk van het verzet heeft de interim-regering inmiddels zijn ontslag ingediend. Als het massaprotest zich verbindt met de oproep voor een algemene staking en verspreidt naar de fabrieken ontstaat er een situatie van dubbele macht. Dat is de grootste angst van de militairen en de beste weg vooruit voor de revolutie.

_________________________________________________________________________________________________________________

Revolutionaire Socialisten staan ‘in de frontlinie van alle gevechten’

‘De Revolutionair Socialisten zijn een van de belangrijkste radicale organisaties die aan de basis werken in Egypte. We zijn vooral actief in Caïro, Alexandrië, Suez en Monsura’, schrijft Sameh Naguib vanuit Caïro.

‘We hebben politieke slogans naar voren gebracht over de aard van het militaire regime, en hoe arbeiders de revolutie vooruit kunnen helpen.

We zijn afgelopen periode genoeg gegroeid om effectiever te zijn. Als organisatie spelen we nu een veel zichtbaarder rol dan we in januari deden. Dit is vooral het geval in Caïro en Alexandrië.

De meeste andere politieke krachten zijn verward en willen niet tot het uiterste gaan tegen de generaals. Maar vanwege ons standpunt worden mensen lid op de demonstraties. Op het Tahrirplein komen mensen naar ons toe en zeggen, “We kennen jullie. Jullie verzetten je al vanaf het begin tegen de Militaire Raad. We willen bij jullie horen.”

Onze krant verschijnt wekelijks. We hebben hem bij ons, hier op het plein, zelfs te midden van alle botsingen. Onze jonge kameraden zijn geweldig, zij staan in de frontlinie van al deze gevechten.
Onze stem is groter dan onze omvang, maar we groeien snel. Mensen zien ons als de meest consistente revolutionairen.’

Sameh Naguib is auteur van de brochure The Egyptian Revolution, verkrijgbaar bij LeesLinks

Solidariteit met de Egyptische Revolutie!

Mail ook jouw korte, persoonlijke steunboodschap (bij voorkeur in het Engels) naar socialisme.nu dan sturen we deze door naar de betogers in Caïro. Kom zaterdag 26 november naar het solidariteitsprotest om 14.00 uur bij de Egyptische ambassade, aan de Badhuisweg 92 in Den Haag!

Egyptische Revolutie, ronde 2