De rode gids voor het IDFA
Door Michiel Bakker
Muziek met een boodschap is op het IDFA goed vertegenwoordigd. Respect Yourself vertelt het verhaal over het legendarische soullabel Stax-records dat ten onder ging in het tumult na de dood van Martin Luther King en Stax-supergod Otis Redding. De Britse band The Clash had gelukkig niet door dat je de revolutie niet uit je speakers kan blazen. Als het had gekund, dan had Joe Strummer het voor elkaar gekregen. The Future is Unwritten is een prachtdocumentaire over zijn leven. Ongetwijfeld een inspiratiebron van Strummer is folkheld Pete Seeger, in het genre van radicale actvist met gitaar en met een kalme stem vol strijdlust maar ook ironie. De brug tussen Woodie Guthrie en Bob Dylan.
Het is rustig in de anti-kapitalistische beweging. Tijd om na te denken over de volgende ronde. Een paar prachtdocumentaires over hoe mensen zoals jij en ik in de jaren zestig en zeventig het moordzuchtige systeem op de knieën dwongen zijn Chicago 10 en FTA (Fuck The Army) van en met Jane Fonda over haar legendarische reis langs het front in Vietnam. Deze gaat in feite na meer dan 25 jaar in premië)re, want de film werd in de VS vrijwel meteen nadat hij gemaakt was verboden.
Over de keerzijde van deze periode gaat Tracing Aleida, die vertelt hoe de staatsterreur tegen radicale Mexicaanse studenten en arbeiders, gezinnen uit elkaar rukte. Nog een ingrijpende documentaire uit Mexico gaat over de moord de afgelopen jaren op vele tientallen jonge arbeidsters in Juarez, Bajo Juárez. Een zaak die stinkt tot hoog in de hemel en wellicht onopgelost zal blijven?
Van moord en doodslag naar de oorlog van alle dag. Hoe meer wij leren leven met het idee dat oorlog normaal is, hoe meer die ons in z’n greep zal krijgen en onze levens gaat verwoesten. Dat oorlog niet genormaliseerd moet worden is de boodschap in documentaires als Dear America, Operation Homecoming en Deserter, en hoe wij er steeds weer intrappen staat centraal in War made easy.
Een documentaire waar ik erg naar uitkijk is Hold me tight, let me go over een Engels project om kinderen die door hun familie en iedereen zijn opgegeven een kans te geven. Inspirerend in een tijd waarin hulpverleners juist onder vuur liggen. Misschien ga ik hem toch missen, want in hetzelfde blok draait Chanaika, over een meisje in Rotterdam dat knokt voor haar droom en dat op 11-jarige leeftijd haar vader het huis uitzet omdat hij niet deugd. Een zelfde verhaal vertelt de documentaire Smalltown Boy. Stel je bent 15 en gay en je groeit op in een dorp. Hoe reageren je buren als je besluit als dragqueen aan het carnaval mee te doen?
Ja, IDFA gaat over leed, liefde maar vooral lef. Er is geen moment in het jaar dat Amsterdam aan iedereen zoveel rijkdom heeft te bieden als de komende week. Reserveer snel, want er zijn al enkele voorstellingen vol.
Donderdag 22/11 tot en met zondag 2/12, Amsterdam
Kijk hier voor het volledige programma