‘De klimaatbeweging moet verbreden’
Welkom en wat goed dat jullie hier zijn gekomen. Afgelopen zomer was er één van enorme extremen met heel recent nog de zware storm in Libië waarbij in 1 dag net zoveel regen viel als normaal in 250 dagen. Je zou toch zeggen dat we er niet meer om klimaatverandering heen kunnen. Gerrit Hiemstra noemde bijna dagelijks klimaatverandering tijdens het weerbericht.
Maar de noodzaak die wij hier zien, komt niet aan bij regeringen, internationale organisaties en bedrijven. Die hebben het over het klimaatneutraal zijn in 2050. Maar ondertussen krijgen bedrijven nog steeds subsidies en belastingvrijstelling om door te gaan met het uitstoten van CO2. Toen ik zwanger was van mijn oudste dochter beloofde de Nederlandse regering al om deze subsidies af te bouwen. Nu zit zij al in HAVO-3 en gaat er nog steeds 37,5 miljard naar die bedrijven.
Dat het zo langzaam gaat heeft alles te maken met het kapitalistisch systeem waar we onder gebukt gaan. De kern van dit systeem is groeien, groeien, groeien en winsten maximaliseren. Maken van winst is belangrijker dan de behoeftes van mensen en de gezondheid van de planeet.
Een pervers voorbeeld daarvan is het feit dat een Groningse professor uitlegde in zijn boek dat het plaatsen van zonnepanelen op je eigen dak helemaal geen CO2 -uitstoot vermindert. Dat klinkt tegenstrijdig. Maar zo zit het:
Als veel klanten van een energiegigant panelen plaatsen hoeft dit bedrijf minder energie te leveren en stoot het minder CO2 uit. Dat geeft ze zelf meer emissieruimte en daardoor veel minder een prikkel om de energie te gaan produceren met minder CO2-uitstoot. De netto uitstoot van CO2 blijft daarmee hetzelfde.
Oplossingen
Oplossingen waarmee kapitalisten aankomen, helpen niet. Het aanplanten van een bos in Polen zou geen vrijbrief moeten zijn om hier niks te doen aan de uitstoot. De CO2 -uitstoot moet nu omlaag!
Om daarmee te beginnen eisen we dat de fossiele subsidies per direct stoppen. Als klimaatbeweging zouden niet alleen moeten pleiten voor het stoppen van deze subsidies maar ook moeten eisen waar die 37,5 miljard dan aan wordt besteed.
– Het openbaar vervoer verbeteren en gratis maken. Als we nu ov gratis maken zou dat “slechts” 4 miljard kosten.
– Alle huizen in Nederland isoleren en duurzamer maken. En daarnaast sowieso meer betaalbare huizen bouwen, zodat mensen ook daar kunnen wonen waar ze werken.
– Hoogovens in publieke handen en verduurzamen met behoud van werkgelegenheid want om het spoornet uit te breiden hebben we staal nodig.
– Meer investeren in de publieke sector zoals zorg en het onderwijs.
Met veel pijn en moeite en de dreiging van een staking op 5 okt is het de vakbonden gelukt om een 10 procent loonsverhoging binnen te halen voor leraren op de basisschool en middelbare school. Dat klinkt veel, maar het is eigenlijk niet eens genoeg om de prijsstijgingen te compenseren. Echte investeringen in het onderwijs zoals kleinere klassen en vermindering van de werkdruk van docenten zijn nodig, maar daar heeft de regering geen geld voor.
Hoezo is er wel geld voor belastingvoordeeltjes voor fossiele bedrijven maar geen geld voor goed onderwijs? Onze kinderen, scholieren en studenten hebben recht op goed onderwijs zodat zij, jullie dus, goed voorbereid kunnen handelen in een wereld waarin klimaatverandering een feit is.
Verbreding
Ik ben heel blij dat hier vandaag veel scholieren, studenten collega-docenten en wetenschappers staan. De klimaatbeweging moet verbreden, we moeten er meer groepen bij betrekken zodat we samen verandering kunnen eisen.
Dat is extra belangrijk omdat er allerlei gevaren dreigen voor de klimaatbeweging. We worden afgeschilderd als criminelen of zelfs als mensen die hun kinderen mishandelen door ze hier mee naar toe te nemen. Yeşilgöz van de VVD die ons probeert te criminaliseren. Het was nota bene oud-collega-wetenschapper Ronald Plasterk die de mensen, die nu vreedzaam op de A12 zitten, op 1 lijn stelde met de moordenaar van Pim Fortuyn.
Het criminaliseren van een vreedzame protestbeweging gebeurde eerder met Kick Out Zwarte Piet die oa door De Telegraaf werd afgeschilderd als terroristische organisatie. Dit soort beschuldigingen geven extreemrechts een vrijbrief om activisten met geweld aan te vallen.
Sterker nog, dat is al gebeurd. Een klein groepje XR demonstranten die actievoerden bij ING in Amsterdam werden bekogeld en geslagen door iemand van extreemrechts. Het gevaar van extreemrechts geweld wordt groter als de acties kleiner zijn, laten we het protest dus vooral verbreden en verbinding zoeken met wetenschappers, vakbondsactivisten en antiracisten maar eigenlijk met iedereen.
Neem volgende keer je collega mee, je buurvrouw of je vriendin die nog nooit bij een demonstratie is geweest. Want people united will never be defeated.