De giftige haat achter de Chapel Hill-moorden
De autoriteiten verklaarden bijna onmiddellijk dat het motief voor deze moorden een geschil was over het parkeren bij het appartementencomplex waar ze woonden. Maar het is onmogelijk om de wolk van haat en onverdraagzaamheid om deze moorden heen te negeren.
Hicks was luid en duidelijk aanwezig op sociale media waar hij zichzelf presenteerde als ‘anti-theïst’ en zijn minachting voor gelovigen toonde. Hij beschuldigde onder andere ‘radicale christenen en radicale moslims’ van het veroorzaken van onrust in de wereld. Hij schreef: ‘Ik geef jouw religie evenveel respect als jouw religie mij geeft. Daar is niets ingewikkelds aan, en ik heb het volste recht om religies te beledigen die zelf ongeremd zijn in het beledigen, oordelen en veroordelen van mij als een inadequaat mens — wat jouw religie vol zelfingenomenheid doet… Als jouw religie zijn grote mond had gehouden, dan had ik dat ook gedaan. Maar gezien het feit dat dit niet het geval is, en gezien de enorme schade die je religie in deze wereld heeft aangericht, zou ik niet alleen zeggen dat ik het recht heb, maar zelfs de plicht om het te beledigen, net als elk ander rationeel, denkend mens op deze planeet doet.’
War on terror
Na het tij van racisme en islamofobie dat de VS overspoelde tijdens ‘war on terror’ in de jaren na 11 september, is het onmogelijk om te geloven dat deze ‘anti-theïstische’ tirade even sterk tegen alle religies was gericht. Dr. Mohammad Abu-Salha, de vader van de twee vermoorde vrouwen, trok de voor de hand liggende conclusie op een persconferentie: ‘Het was de stijl van een een executie, een kogel door ieder hoofd… Dit was geen geschil over een parkeerplaats; dit was een hate crime. Deze man heeft mijn dochter en haar man al een paar keer eerder lastig gevallen, en hij sprak hen aan met zijn pistool aan zijn riem. Als hij in de buurt was voelden ze zich niet bepaald comfortabel, maar ze hadden geen idee dat hij zó ver zou gaan.’
Volgens de Raleigh News-Observer zei Abu-Salha dat zijn dochter een week geleden aan haar familie vertelde dat ze ‘een hatelijke buurman’ had: ‘Ik zweer het, hij haat ons vanwege wat we zijn en hoe we eruit zien.’
Het lijkt erop dat Hicks eerder al deze drie studenten als doelwit had gekozen. In een hartverscheurend commentaar op Fusion.net vertelt Amira Ata, een goede vriend van Yusor, dat op een avond er vrienden bij Yusor en Deah thuis op bezoek waren, voor een spelletje Risk, en dat Hicks met een geweer voor de deur stond te klagen over lawaai: ‘Ik denk dat ze een doelwit waren omdat ze anders waren. Hij was altijd zo boos op hen voor kleinste dingen. Er wordt online beweerd dat er een ruzie was over een parkeerplaats – maar dat is absoluut niet waar. Er is genoeg parkeerruimte en Deah was met de bus… Ik vraag me af wat er met ons gebeurd zou zijn als we erbij waren? Zou hij ons allemaal vermoord hebben, omdat we een stelletje hijabi’s zijn (vrouwen die de hijab dragen)?’
Op een persconferentie sprak de Imam van Duke University, Abdullah Antepli, over de angst die veel moslims voelen in de nasleep van de moorden: ‘Dit incident toont op directe manier de kwetsbaarheid van de moslimgemeenschap en het imago en de reputatie van de islam als religie en moslims als mensen in de Amerikaanse samenleving als geheel. Er zijn enkele honderden islamitische gezinnen in de regio van Chapel Hill, waaronder die van mezelf, en we hebben onze kinderen niet naar school gestuurd vandaag. We wilden weten wat er aan de hand was.’
Islamofobie
Op 11 februari bracht Hicks’ echtgenote een verklaring uit waarin staat dat haar man geloofde in ‘gelijkheid’ en niet bevooroordeeld is tegen moslims. Maar Hicks’ uitgesproken ideeën sluiten nauw aan bij de zogenaamde ‘New Atheist movement’ die is opgekomen sinds de aanslagen op 11 September. Figuren als Richard Dawkins, Sam Harris, de nepkomiek Bill Maher en wijlen Christopher Hitchens hebben, onder het mom van kritiek op alle religies, zich speciaal gericht tegen moslims en de islam en deze weggezet als uniek in zijn intolerantie, achterlijkheid en gewelddadigheid (wat aantoonbaar onjuist is, red.).
Deze houding past goed bij de heersende opvattingen van het Noord-Amerikaanse imperium van tijdens de ‘war on terror’ – hoewel een aantal van haar leiders, zoals George W. Bush, zich vaak beriepen op christelijke ‘waarden’ en ‘beschaving’ om oorlog en bezetting te rechtvaardigen.
Daarnaast zijn er natuurlijk rechtse propagandisten die hun gal over de islam uitstorten zonder zelfs maar de schijn dat ze ook andere religies bekritiseren – racisten als Pamela Geller, oprichter van ‘Stop Islamization of America’, bewonderaar van de fascistische English Defense Ligue en de overleden Zuid-Afrikaanse racist Eugene Terreblanche. (En een nauwe bondgenoot van Geert Wilders, red.)
Dit alles heeft een sfeer van onverdraagzaamheid en geweld tegen moslims aangewakkerd. Na 9/11 zijn de hate crimes tegen moslims (of degenen die ‘lijken op moslims’) enorm toegenomen. Moskeeën werden vernield. Moskeeën in aanbouw of in planningsfase werden tegengehouden. Zoals Michelle Goldberg schrijft op de bekende Amerikaanse site The Nation: ‘Volgens de laatste statistieken van de FBI waren er meer dan 160 anti-moslimse haatmisdrijven in 2013. Moskeeën en islamitische culturele centra zijn in brand gestoken of vernield; zeven moskeeën werden tijdens de ramadan aangevallen in 2012 alleen al. Een aantal moslims, of mensen waarvan gedacht werd dat ze moslim zijn, werden vermoord of gewelddadig aangevallen. In 2010 probeerde een witte student die zichzelf beschreef als nationalist om de keel door te snijden van een taxichauffeur uit Bangladesh. Het lijkt erop dat de witte racist die in 2012 zes mensen vermoordde in een Sikh-tempel dacht dat hij met moslims te maken had. Dat dacht blijkbaar ook Erika Menendez, de dakloze New Yorker die in datzelfde jaar een man met de naam Sunando Sen voor de metro duwde.’
De bredere achtergrond achter dit geweld is het feit dat de VS oorlog voert in het Midden-Oosten – tientallen jaren aan een stuk, met toenemende onderdrukking en geweld sinds er de oorlog tegen het terrorisme werd verklaard in 2001. De dag na de Chapel Hill-moorden vroeg Barack Obama aan het Congres goedkeuring voor een militaire missie van drie jaar, inclusief beperkte legeractiviteit aan de grond, tegen Islamitische Staat in Irak en Syrië – de voortzetting van een rampzalige oorlog die Irak heeft verwoest, wat gepaard ging met de demonisering van Arabieren en moslims, zowel in het Midden-Oosten als in de VS en West-Europa.
Doelwit
Zoals de haatmisdaad-statistieken die Michelle Goldberg aanhaalde laten zien hebben moslims vandaag veel grotere kans om het doelwit te worden van gewelddadige extremisten. Maar ondertussen wordt er van alle moslims wel verwacht dat zij publiekelijk afstand nemen van terrorisme dat ‘uit naam van de islam’ zou worden gepleegd, hoe ver dit ook af staat van hun persoonlijke levens en overtuigingen.
Een duidelijk voorbeeld hiervan is Fox News, een van de media die onmiddellijk concludeerde dat de drie Chapel Hill-studenten vermoord waren vanwege parkeerruimte. Fox is een van de belangrijkste verspreiders van islamofobie in de VS. Fox’ voorzitter Rupert Murdoch tweette nog in januari: ‘Misschien dat de meeste moslims vreedzaam zijn, maar totdat ze de groeiende jihadistische kanker onder henzelf erkennen en vernietigen, moeten zij verantwoordelijk worden gehouden.’ Fox News heeft herhaaldelijk onjuiste verhalen over moslims en de islam de wereld in gebracht – maar het is daar zeker niet de enige in (Zie het schandaal bij Trouw, red.).
Zoals professor Mohamad Elmasry van de University of North Alabama voor Al Jazeera schreef na de Chapel Hill-moorden: ‘Naar alle waarschijnlijkheid zullen Westerse media ook de nieuwste dader van – wat sommigen een misdaad tegen moslims noemen op dezelfde manier framen waarop ze anti-islamitische criminelen meestal framen: als gestoorde, misleide onverdraagzame individuen die in hun eentje handelen. Als de verslaggeving uit het verleden enige indicatie is, dan zal er waarschijnlijk weinig suggestie zijn dat de moordenaar handelde op basis van een ideologie, of als onderdeel van een wijder patroon of systeem. Maar wat als het anti-moslimgeweld past bij ten minste een aantal stromingen binnen de huidige westerse denkwereld? Wat als islamofobie zo alledaags is geworden, zo geaccepteerd, dat het nu een hegemonisch denksysteem vertegenwoordigt, voor tenminste een relatief grote groepen in bepaalde regio’s in het Westen?’
Antiracisme
In het kielzog van deze moorden is het van het grootste belang dat men zich uitspreekt tegen onverdraagzaamheid en islamofobie. Op de sociale media is de hashtag #MuslimLivesMatter trending geworden als een uiting van solidariteit – een variatie op de #BlackLivesMatter hashtag die bekend werd nadat de Amerikaanse politie vorig jaar zwarte burgers vermoordde: Mike Brown, Eric Garner en Tamir Rice.
Naast uitingen van verdriet en woede over de moorden, hebben veel mensen gewezen op de hypocrisie van de mainstreammedia die enerzijds routinematig anti-islam-sentiment gebruiken en anderzijds ontkennen dat dergelijke moorden iets te maken kunnen hebben met islamofobie. Een andere veel voorkomende opmerking: Als een moslim drie niet-moslims op dezelfde manier vermoord had, dan zouden de media het labelen als ‘terrorisme’ en het in verband gebracht hebben met vermeende inherente gewelddadigheid van de islam.
Een Facebook-pagina met de titel ‘Our Three Winners’, aangemaakt is door vrienden en familie van de slachtoffers, kreeg binnen enkele uren enorm veel volgers. Mensen postten eerbetonen aan de gesneuvelde studenten, naast informatie over wakes en demonstraties tegen islamofobie.
Terwijl dit artikel werd geschreven, hebben duizenden mensen zich verzameld voor een wake bij kaarslicht op de Chapel Hill universiteitscampus om de slachtoffers te eren. Terwijl de familie van de slachtoffers hebben aangekondigd dat de media van de begrafenis worden uitgesloten, zijn antiracisten van plan om naar Chapel Hill te reizen om hun respect en solidariteit te betuigen. Duizenden mensen worden verwacht en meer wakes worden gepland in andere campussen en gemeenschappen.
De Facebook-pagina voor Deah Barakat, Yusor Abu-Salha en Razan Abu-Salha zei dat de drie ‘een voorbeeld zijn, in het leven en in de dood’. Nu is het voor ons tijd om een voorbeeld te stellen, om ons vastberaden uit te spreken en actie te ondernemen tegen onverdraagzaamheid en islamofobie, waar het ook zijn kop opsteekt.
Vanavond, vrijdag 13 december is er een solidariteitsprotest in Amsterdam: 19:00 uur op de Dam. Zie het Facebook-event.
Lees ook ’Protest in Amsterdam voor vermoorde moslimstudenten’ op Voorbeeld-allochtoon.
Dit artikel is een vertaling van Socialist Worker (US).