Confrontatie in Caïro: de revolutie in de waagschaal
Foto: anti-Mubarak-betogers achter een barrikade tegenover aanvallen van Mubarak-supporters
Door Pepijn Brandon
Het contrast kon niet groter. Gisteren nog de vreedzame demonstraties van miljoenen in Caïro, Alexandrië, Suez, Mahalla en de andere Egyptische steden. Elke echte revolutie is een festival van de onderdrukten, en de live-beelden van Midan Tahrir stoften ons roestige geheugen af hoe dat eruit ziet. De demonstranten hadden geen aansporing van buitenaf nodig, ze vechten voor zichzelf en hun toekomst.
Op straat werden de banden gesmeed van solidariteit tussen seculieren en gelovigen, mannen en vrouwen, ongewapende demonstranten en soldaten, dwars tegen alle hardnekkige westerse vooroordelen in.
Vergelijk dat met de menigte die vandaag werd losgelaten om de protesten te breken, aangevoerd in politiebusjes, bewapend met knuppels, stenen, molotov-cocktails en vuurwapens. Sommigen konden worden ontmaskerd als leden van de gehate oproerpolitie, die hun uniform hadden verruild voor burgerkleding om wraak te nemen voor het feit dat zij de straten een paar dagen geleden met de staart tussen de benen hadden moeten ontvluchten.
Waarnemers zagen hoe anderen werden betaald door ronselaars om hun ‘liefde voor Mubarak’ te tonen. Hier geen zelforganisatie en buurtcomités, maar slaven die door de stok of een fooi gedreven vechten voor de verlenging van hun slavernij. Honderden gewonden en minstens drie doden waren tot nu toe het resultaat.
Waarheid
Elke revolutie kent zijn moment van de waarheid. Voor de Tahrir-revolutie is dat moment aangebroken. De aankondiging kon gisteren al gehoord worden in Mubaraks woorden. De ‘belofte’ dat hij niet zal deelnemen aan de verkiezingen van september was niet het alternatieve, gecontroleerde traject naar democratisering dat westerse commentatoren er zo graag in willen lezen.
Ze was het wisselgeld dat de wankelende dictatuur bereid is te betalen voor de tocht over de dodenrivier, terug naar deze oever. Acht maanden extra tijd voor Mubarak zijn acht maanden waarin het regime kan garanderen dat elke hervorming de stempel meedraagt van de huidige dictatuur.
Terwijl de massa’s op Midan Tahrir deze boodschap met woede, hoongelach en revolutionaire leuzen begroetten, werd ze door de leiders in Washington, Londen, Den Haag en Tel Aviv omarmd. In een toespraak benadrukte Obama dat er in Egypte sprake moet zijn van een ‘orderlijke overgang’, nadat hij eerder een week lang had geweigerd zich uit te laten over de positie van Mubarak.
Er is geen wikileak nodig om te begrijpen hoe de VS en Israël denken over een revolutie die de hele gevestigde orde in het Midden Oosten op de helling dreigt te zetten. De gebeurtenissen van vandaag illustreren wat de werkelijke betekenis is van een ‘geregelde overgang’: het redden van de status quo. Niet ‘chaos’ of ‘orde’ staan tegenover elkaar in de straten van Caïro, maar revolutie en reactie. Een tussenweg tussen die twee bestaat niet meer.
Beslissend
Mubaraks milities dwingen de revolutie naar een nieuwe, beslissende fase. Zelfs in de dagen dat de vreedzame massaprotesten groeiden en groeiden, leidden pogingen tot repressie van de oproerpolitie tot honderden gewonden en vele tientallen doden. Maar dit geweld zal in het niet vallen bij het geweld dat Mubarak zal ontketenen als hij de kans heeft de demonstranten terug te drijven van de straten. Zijn reserves zijn niet uitgeput.
De legerleiding maakte vandaag een subtiele draai door de demonstranten op te roepen naar huis te gaan. Maar er is een groot verschil tussen de generaals en de gewone soldaten die de afgelopen dagen op straat stonden tussen de demonstranten, en veel hangt in de komende dagen af van hun opstelling. Tot gisteren was neutraliteit een vorm van zwijgende solidariteit met de opstandelingen. Maar nu Mubaraks misdadigers de protesten gewapenderhand proberen te breken, is neutraliteit niet langer genoeg.
Gelukkig kan niet alleen Mubarak terugvallen op reserves. Caïro is opgestaan, en heeft zich gevoegd in de lange rij van revolutionaire metropolen, van Parijs in 1871 en 1968, Petrograd in 1917, Barcelona in 1937, Beijing in 1989 en El Alto in 2003. De bevolking die aan de vrijheid geroken heeft, zal haar revolutie verdedigen met stakingen en barricades.
Solidariteit is belangrijker dan ooit, zeker tegenover de houding van de Nederlandse regering die nog altijd zwijgt in alle talen. Niets is verloren. De opstandelingen hebben in de afgelopen dagen geschiedenis geschreven. De toekomst van de revolutie is nog in de maak.
……………………………………………………………………………………………………………………………….
• Teken en verspreid de verklaring ‘Solidariteit met de volksopstand in Egypte: stop de Nederlandse steun aan het Mubarak-bewind’
• Lees hier de noodoproep voor internationale solidariteitsacties die ons vanavond bereikte vanuit Caïro
• Kom op donderdag 3 februari naar de discussiebijeenkomsten over de Egyptische volksopstand in Amsterdam en Rotterdam. Zie onze agenda voor de nadere gegevens.
• Doe mee op zaterdag 5 februari om 16.00 uur aan de demonstratie ‘Democratie en vrijheid in Egypte, nu!’, op initiatief van Harry van Bommel (SP) en de 6 april beweging Nederland