Cabinepersoneel British Airways bijt van zich af met staking

Zaterdag begon cabinepersoneel van British Airways (BA) aan een driedaagse staking voor behoud van loon en banen. Deze wordt gevolgd door een vierdaagse staking later deze maand. Volgens vakbond Unite doet 80 procent van het personeel mee, waardoor slechts één op de drie vluchten kan vertrekken – ondanks een agressief tegenoffensief van de directie, alle gevestigde partijen, de media en de werkgeversorganisaties.

Foto: demonstratie van cabinepersoneel en supporters op het vliegveld van Heathrow tijdens de staking bij British Airways. De betogers beelden Willie Walsh uit, de grote baas van het vliegbedrijf, en de Britse premier Gordon Brown.

Door Daniël Hake

Stakers demonstreren bij de diverse toegangswegen naar de vliegvelden. Er komen veel steunbetuigingen binnen van grondpersoneel en van arbeiders uit andere sectoren, waaronder leraren en werknemers van een Honda-fabriek. Zij snappen dat de bazen hun offensief zullen uitbreiden als het personeel bij BA haar eisen niet weet binnen te halen. Ook is er steun uit andere landen. De Nederlandse vakbond voor cabinepersoneel VNC heeft laten weten dat hulp aan BA besmet werk is. BA probeert de staking te breken door vliegtuigen inclusief personeel te huren van andere maatschappijen, onder andere van ArkeFly en Transavia uit Nederland. Ook KLM kan een brief van de VNC verwachten. ‘Cabinepersoneel van Air France heeft ook aangegeven te willen staken. Het is niet de bedoeling dat KLM dan inspringt’, aldus voorzitter Ton Scherrenberg.

Veel cabinepersoneel van BA is lid van vakbond Unite. BA wil deze vakbond kapot maken om nog meer loonsverlaging en slechtere voorwaarden door te kunnen drukken. Martin, die al 20 jaar voor BA werkt, verklaart: ‘Ik staak voor mijn baan. Het is raar, omdat ik niet echt een radicaal iemand ben. Maar het lijkt erop dat het verschil tussen rijk en arm steeds groter wordt. De bazen gebruiken de crisis om de zweep over ons allen heen te halen. Het gaat niet om het geld, ze willen de vakbond breken.’ De aandeelhouders gaan ervan uit dat BA zal winnen: het aandeel BA steeg spectaculair, ondanks de aangekondigde staking. De andere bazen zien de plannen van BA als voorbeeld voor meerdere sectoren en steunen de mediacampagne vol leugens. Zo zou de Labour-regering ‘aan de leiband van de vakbond’ lopen, terwijl Labour zelf juist anti-vakbondswetten heeft helpen doorvoeren.

Ook elders verzet cabinepersoneel zich tegen bezuinigingsmaatregelen. Stewards en stewardessen van Air France gaan mogelijk eind van deze maand in staking. Air France wil net als BA het mes in de arbeidsvoorwaarden zetten. Als gesprekken niet tot een overeenkomst leiden, zal er worden gestaakt rond de Paasdagen. Ook de werknemers bij American Airlines hebben de hoop op een onderhandelingsresultaat opgegeven en gaan staken voor betere arbeidsvoorwaarden. Tevens zijn werknemers van Cathay Pacific uit China boos over veranderingen rond hun rooster en overwegen het werk neer te leggen.

Ooit was stewardess een glamourberoep, maar het heeft zijn status inmiddels verloren. De luchtvaart is een sector geworden zoals vele anderen, waar de lonen voor cabinepersoneel zich onder het modale inkomen bevinden. Luchtvaartmaatschappijen hebben hun winsten sterk zien teruglopen door de hoge olieprijs en de vraaguitval door de crisis. Zo is Schiphol na jaren van groei terug op het reizigersaantal van 1997. Voormalige staatsbedrijven als BA en Air France verliezen reizigers aan ‘low cost’ maatschappijen als Easyjet en RyanAir. Om concurrerend te blijven is bezuinigen het devies, te beginnen bij het personeel. Veel taken zijn al uitbesteed aan toeleveranciers, terwijl het resterende personeel loonsverlaging moet slikken.

Daarnaast worden werknemers van de bagageafhandeling, de catering en de schoonmaakbedrijven steeds verder uitgeknepen. De grote schoonmaakstaking in Nederland heeft hier alles mee te maken. De laatste jaren waren er meer stakingen in dit soort bedrijven, zoals bij Menzies Aviation en Gate Gourmet. Vandaar dat veel arbeiders bij deze bedrijven solidair zijn met hun collega’s in de lucht. Juist in deze internationale sector, waarin het cabinepersoneel dagelijks in meerdere continenten werkt en spreekt met collega’s over de hele wereld, is internationale solidariteit vanzelfsprekend – en nodig. Cabinepersoneel van Transavia kan de staking bij BA breken, of helpen winnen. Daarom is een steunbetuiging aan de stakers meer dan welkom.

• Stuur je steunbetuiging aan het stakende cabinepersoneel: office@bassa.co.uk
• Het laatste nieuws over de staking vind je op de website van Socialist Worker