Buitenlandse interventies en een vrij Koerdistan

Er is plotseling veel aandacht voor het lot van de Koerden en de misdaden van de Islamitische Staat. Deze gaat vooral uit naar de Koerdische regio in Irak waar de regioregering de controle heeft over grote olievoorraden. De Verenigde Staten en Europa leveren wapens. Binnen de beweging voor Koerdische vrijheid zijn de meningen over deze steun echter verdeeld.

Door Karwan Fatah-Black

Beide kanten in de discussie weten dat de steun direct te maken heeft met de oliebelangen in Noord-Irak. Men is alleen verdeeld over de vraag of deze steun zal bijdragen aan een vrijer en vreedzamer Koerdistan. Hooggeplaatsten van de Koerdische Regioregering lobbyen voor internationale steun. Koerden van andere politieke partijen en omringende landen zijn echter sceptisch over de manier waarop de corrupte KDP de steun zal aanwenden.

Het drama in Sinjar, waarbij yezidische Koerden in het nauw werden gedreven, was direct het gevolg van de keuze van de regioregering onder leiding van de KDP om het gebied onverdedigd te laten. Koerden uit Syrië en Turkije van de PKK en de PYD/YPG kwamen de vluchtelingen te hulp.

De Koerdische regioregering gebruikt steeds weer het excuus dat hun wapens te zwak zijn om met succes tegen de IS te vechten. Tegelijkertijd doet ze pogingen om, los van de Irakese staat, oliedeals te sluiten en een leger op te bouwen. Voor de KDP betekent Koerdische bevrijding een onafhankelijke oliestaat onder de paraplu van westerse militaire steun.

Dit maakt de Koerdische staat-inwording tot een waakhond van oliebelangen in de regio. Dit staat op termijn zowel democratie als vriendschappelijke relaties met de buurlanden in de weg. De huidige Amerikaanse interventie is voornamelijk gericht op het beschermen van de regioregering in Erbil: de groots aangekondigde humanitaire operaties zijn vroegtijdig afgebroken.

Een woordvoerder van de PYD, kritisch over het optreden van de regio-regering, stelde: ‘Hoe komt het dat de YPG in Rojava ISIS drie jaar lang met enkel eenvoudige wapens wist te verslaan, maar in 48 uur een paar criminele bendes uit Raqqa en Anbar met hulp van Baathisten half Irak, de grootste olieraffinaderij en de tweede stad van het land hebben ingenomen?’ In Rojava, West-Koerdistan (het Koerdische deel van Syrië), vechten strijders van de YPG succesvol tegen zowel de IS als het regime van Assad.

De YPG bestaat uit gewapende activisten van de Democratische Eenheidspartij PYD, gelieerd aan de Turks-Koerdische arbeiderspartij PKK die decennialang tegen het Turkse leger heeft gevochten. De interventie van de VS en de wapenleveranties uit Europa zijn bedoeld om de KDP te steunen, niet om Koerdische onafhankelijkheid te bevorderen. Nu de wapenleveranties op gang zijn gekomen worden de politieke doelen van de regioregering duidelijker.

De Peshmerga onder leiding van de KDP probeert actief te voorkomen dat ze de wapens met de andere partijen moeten delen. In de strijd tegen de IS kunnen de Koerden zich emanciperen, maar zich ook afhankelijk maken van buitenlandse krachten.