Bonden dreigen met 24-uursstaking bij TNT en landelijke actiedag op 16 november
Foto: demonstratie van postbodes op 12 september in Rotterdam (foto Adriaan Bosma)
Afgelopen maand legde TNT-personeel in Helmond, Kerkrade en Roermond het werk al neer. In alle drie gevallen werd er wild gestaakt tegen onderbezetting en een te hoge werkdruk. Eveneens was er een grote ontevredenheid over het niet uitbetalen van de overuren. De wilde staking werd achteraf gesteund door de bonden.
De stakingen zijn niet los te zien van de omvangrijke reorganisatie waarmee de postbodes al lange tijd te kampen hebben. Door de liberalisering van de postmarkt moet TNT concurreren met onder andere Sandd en Selekt Mail, bedrijven die hun personeel nog meer uitbuiten dan de directie van TNT doet. Om deze concurrentieslag te winnen, wil de TNT-directie vele duizenden fulltime arbeidsplaatsen laten verdwijnen.
Ondertussen hebben de afgelopen vier jaar al meer dan 4800 werknemers TNT verlaten door middel van pensioen of omscholing. Voor deze verdwenen arbeidsplaatsen is er geen ander personeel aangenomen, waardoor er met minder personeel hetzelfde werk moet worden gedaan. Een postbode uit Helmond, die al meer dan 27 jaar post bezorgt, verklaart: ‘Er zijn te weinig mensen voor zoveel werk. Het is niet te halen.’
Snel werken
Een postbode uit Kerkrade vertelt er meer over: ‘Ze hebben computers laten berekenen hoe snel we kunnen werken. Vervolgens wordt die lat steeds hoger gelegd. Ik begin nu om half zeven te werken en ben meestal pas om vijf uur klaar met mijn rondes. Op drukke dagen is dat nog later. Dan plof ik thuis op de bank en kan ik verder niets meer. Vaak doen ze ook nog moeilijk met het uitbetalen van de overuren.’
Volgens Gerard van Osch van de Bond voor Post Personeel (BVPP) is het zeer begrijpelijk dat de postbodes in actie komen: ‘Mensen zijn het helemaal zat. Er komt geen oplossing voor het probleem. Veel oudere medewerkers zeggen: we zijn op, we kunnen niet meer. Vandaar dat ze hebben besloten het werk neer te leggen.’
Deze irritatie heerst niet alleen bij de postbodes. Meerdere postontvangers hebben geklaagd dat de frequentie en kwaliteit van de postbezorging hevig is verschraald. In september moest de directie van TNT na eerst meerdere malen te hebben ontkend toch toegeven dat er problemen waren met de postbezorging. Maar niet alleen het ontkennen van de problematiek is typerend voor de TNT-directie. Ook de wijze waarop zij met het personeel omgaat, leidt tot veel woede onder het personeel.
‘Angst regeert’
Intimidatie is aan de orde van de dag. Een van de stakers in Kerkrade zegt: ‘Het is de angst die hier regeert. TNT gaat 4500 mensen ontslaan. Wie zijn nek uitsteekt, vliegt er als eerste uit.’ Zijn collega’s bevestigen dit door te vertellen dat ze door hun leidinggevende onder druk zijn gezet: ‘Als we naar buiten zouden gaan voor de werkonderbreking, zouden we daar de gevolgen van ondervinden.’
De directie heeft ondertussen toegezegd dat ze wil meewerken aan een sociaal plan om te zorgen dat er niet 4500 postbodes gedwongen worden ontslagen, maar ‘slechts’ 3100. Voor de postbodes is dit terecht nog steeds geen optie. Omdat de directie verder geen duimbreed wil toegeven, lijkt volgens de Abvakabo een 24-uursstaking bij TNT op 16 november nu onvermijdelijk.
De 24-uursstaking kan nog voorkomen worden als TNT ingaat op het ultimatum dat de bonden aan het postbedrijf hebben gesteld. Op 8 november om twaalf uur ‘s nachts loopt dit ultimatum af. Vooralsnog krijgen de bonden geen signalen dat TNT op hun eisenpakket in zal gaan. Dinsdag zei TNT-directeur Pieter Kunz in NRC Handelsblad dat het er niet op lijkt dat deze staking nog af te wenden is.