Billy Bragg: ‘Is there more to a seat in parliament than sitting on your arse?’
Door Steven Blom
Billy Bragg werd in 1957 geboren in een buitenwijk van Londen. Eind jaren ’70 begon hij een punkband waarmee hij in cafés en kleine clubs optrad, maar behaalde hiermee geen succes.
Gedemotiveerd gaf Bragg zijn muziekcarrière op en ging het leger in. Maar na drie maanden verliet hij ook het leger en ging naar Londen. Daar begon hij begin jaren ’80 als straatmuzikant op te treden, waarbij hij zichzelf met elektrische gitaar begeleidde.
Vanaf 1979 tot begin jaren ’90 heerste in Engeland het neoliberale regime van Margaret Thatcher: sterk conservatisme, deregulering, privatisering, het onderdrukken van arbeidersstrijd en kapotmaken van arbeidersorganisaties. Thatcher liet in 1985 een mijnwerkersstaking gewelddadig neerslaan. Dit vormde een enorme nederlaag voor de arbeidersbeweging in Engeland.
In deze jaren bracht Bragg zijn eerste en belangrijkste albums uit, met als een van de hoogtepunten Talking with the Taxman about Poetry uit 1986. Hierop wisselt hij zoals altijd de politiek getinte nummers af met nummers over liefde en relaties, zoals ‘Greetings to the New Brunette’.
Maar ook hierin keert politiek – weliswaar met een metaforische functie – terug: ‘Shirley, your sexual politics have left me all of a muddle / Shirley, we are joined in the ideological cuddle’. Bragg spreekt zich uit tegen racisme, fascisme, seksisme, homofobie en voor een multicultureel Engeland.
Hij toont echter ook interesse in ‘nationale identiteit’, zoals op het album England, Half-English uit 2002 en in zijn boek The Progressive Patriot, waarbij hij claimt dat links nationalisme moet terugclaimen zodat het ‘nutteloos’ wordt in de handen van extreem-rechts.
Dit levert teksten op als: ‘Oh my country, what a beautiful country you are’. Dit is een uiterst tegenstrijdig en zelfs gevaarlijk standpunt en kan daarbij een onbedoeld negatieve uitwerking hebben. De Engelse vlag staat voor eeuwen van imperialisme en onderdrukking, ongeacht wie hem vasthoudt.
Muzikaal is Bragg beïnvloed door folkrock, de vroege punk en protestliederen. De wijze waarop hij dit met politiek combineert plaatst Bragg in de traditie van mensen als Woody Guthrie en Utah Phillips, maar ook Bob Dylan. Ook is de invloed van punkbands als The Clash te horen.
Bragg heeft vele ‘linkse klassiekers’ opgenomen, vaak met nieuwe teksten, waaronder ‘Which Side Are You On?’, Joe Hills ‘There Is Power in a Union’ en zijn eigen vertaling van ‘The Internationale’.
Maar Bragg schreef ook veel origineel werk dat de moeite waard is, zoals ‘To Have and to Have Not’ over werkloosheid, en ‘Ideology’:
‘When one voice rules the nation
Just because they’re top of the pile
Doesn’t mean their vision is the clearest
The voices of the people
Are falling on deaf ears
Our politicians all become careerists’
…
‘Is there more to a seat in parliament than sitting on your arse?’