Bezuinigingen kinderopvang vergroten armoede en ondergraven emancipatie
Door Hilde van der Zee
Met de nieuwe regels heeft een gezin nog recht op kinderopvangtoeslag voor maximaal 140 procent van de gewerkte uren, uitgaand van de minst werkende ouder. Deze regering beweert dat de beste oplossing voor armoede ‘werken’ is. Minister Kamp moest echter eerder al toegeven dat de nieuwe regels mensen juist dwingen om te stoppen met werken.
Als voorbeeld nemen we een willekeurig gezin. Beide ouders zijn hoger opgeleid: de man heeft een goede vaste baan; de vrouw heeft nu een laagbetaalde parttimebaan bij de post. Hun twee kinderen gaan twee dagen per week naar de kinderopvang. Dankzij de kinderopvangtoeslag betaalt het gezin daarvoor 400 euro per maand, met opvang buiten de crèche (125 euro) in totaal 525 euro per maand.
De crèche van het gezin heeft een opvangdag vastgesteld op tien uren. Je kunt geen halve dag opvang krijgen. Twee dagen opvang van de kinderen zijn dus per kind twintig uren. Om daarover kinderopvangtoeslag te krijgen, moet de moeder minstens vijftien uren werken. Maar zij werkt 12,5 uur per week, en verdient zo’n 325 euro per maand. Stoppen met werken en de kinderen van de crèche halen zou het gezin direct 200 euro per maand opleveren.
Ouders hard getroffen
Kamp nam de voorspelling over van het CPB, dat door de bezuinigingen op de kinderopvang in 2012 en 2013 het aantal werkenden afneemt met 0,1 procent. Dat zijn 7000 mensen die hun baan opzeggen.
De vraag is echter niet alleen hoeveel mensen stoppen, maar ook hoeveel er minder uren gaan werken. Uit het recente onderzoek van Tros Radar begin februari, blijkt dat de gevolgen al groter zijn dan eerder waren voorspeld. Van de ouders met kinderen op de opvang, zegt 28,5 procent dat de nieuwe regels nadelig voor hen zijn. Van alle ouders zegt 7 procent dat ze overwegen om minder te gaan werken, en 4 procent zegt te zullen stoppen met werken.
De BuitenSchoolse Opvang (BSO) is nog zwaarder gekort. Volgens de nieuwe regels wordt nog maar over 70 procent van de gewerkte uren toeslag betaald. Van de ouders die gebruik maken van BSO zegt 44,5 procent nadeel te ondervinden van de nieuwe regeling. Van alle ouders zegt 9 procent te overwegen minder te werken, en 6 procent zegt te zullen stoppen.
Anti-vrouw
Waarschijnlijk besluiten vooral vrouwen om thuis te blijven. Van de werkende vrouwen is namelijk driekwart deeltijder, van de mannen een kwart. Vrouwen verdienen gemiddeld ook nog eens minder dan mannen, zelfs voor gelijk werk. Door hun economische zelfstandigheid af te breken, ondergraaft dit rechtse kabinet elke vorm van emancipatie.
Eind 2011 waren er 40 duizend meer werklozen van 25 tot 44 jaar dan een jaar eerder, waarschijnlijk duizenden met kinderen op de opvang. Volgens de nieuwe regels houdt het recht op kinderopvangtoeslag op na drie maanden als een ouder werkloos wordt, ongeacht de duur van het WW-recht. De meeste crèches hebben twee maanden opzegtermijn. Na een maand WW moet je dus al besluiten om de kinderopvang te stoppen als je niet het risico wilt lopen om de volledige kosten zelf te betalen. Voor 2012 zullen duizenden ouders voor deze keuze komen te staan.
Als je werkloos raakt of bent en de kinderen noodgedwongen van de opvang haalt, is een nieuwe baan vinden moeilijker; je moet bluffen bij je sollicitatie dat je direct beschikbaar bent en hopen dat er ergens plek is op een opvang. De vraag naar kinderopvang is volgens de brancheorganisatie kinderopvang wel afgenomen, maar er worden al aanpassingen gemaakt om het aantal groepen te verkleinen. Zo helpt het kabinet, willens en wetens, duizenden mensen in een armoedeval.
Tientjes
De bezuinigingen op de kinderopvangtoeslag, staan niet los van de andere bezuinigingen die er worden doorgeduwd. Zo moeten volgens de nieuwe bijstandswet alle ouders solliciteren, ook alleenstaande ouders met kinderen onder de 5 jaar.
Daarbij voert Kamp de druk op door het recht op WW of bijstand te stoppen, als mensen niet bereid zijn om ver te reizen of te verhuizen voor een nieuwe baan. Maar bedrijven die keer op keer contracten geven van 3 of 6 maanden, wordt geen strobreed in de weg gelegd.
De nieuwe bezuinigingen zouden volgens Kamp ‘slechts’ enkele tientjes per maand kosten. Uit het onderzoek van Radar blijkt dat ouders honderden tot duizenden euro’s per jaar extra kwijt zijn aan hun kinderopvang. Hierbij komen ook al die andere ‘tientjes’ door de andere bezuinigingen. Een klein percentage ouders heeft er weinig last van, maar steeds meer van ons zullen wakker liggen hoe we de eindjes aan elkaar moeten knopen.
De bezuinigingen op de kinderopvang leveren een schamele 250 miljoen op per jaar. Dat zou makkelijk kunnen worden betaald uit de miljardenwinsten die de bedrijven maken uit hun laagbetaalde arbeid. Maar het kabinet-Rutte kiest er alweer voor om ons de rekening te presenteren, en hun eigen portemonnee en die van hun rijke vrienden te sparen.
Onze eisen zijn:
– stop de bezuinigingen
– gratis kinderopvang
– gelijk loon voor gelijk werk
– laat de rijken de crisis betalen